H5.1 tm H5.3

Deze les leer je....

...waarom sommige stoffen wel goed oplossen/mengen en andere stoffen niet

1 / 16

Slide 1: Tekstslide

ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 16 slides, met tekstslides.

Lesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Deze les leer je....

...waarom sommige stoffen wel goed oplossen/mengen en andere stoffen niet

Slide 1 - Tekstslide

Atoombinding

Slide 2 - Tekstslide

Ionbinding

Slide 3 - Tekstslide

Vanderwaalsbinding

aantrekking tussen moleculen
hoe zwaarder de moleculen, hoe sterker de binding
beïnvloedt kook- en smeltpunt

Slide 4 - Tekstslide

Polaire atoombinding

partiele lading
stikstof, fluor en chloor en zuurstof zijn partieel negatief
het andere atoom is partieel positief
LET OP: alleen als ruimtelijke bouw de polaire bindingen niet opheft.

Slide 5 - Tekstslide

Dipool-dipoolbinding

Door dipool-dipool binding ligt kook- en smeltpunt hoger

Slide 6 - Tekstslide

Waterstofbrug

Tussen moleculen kunnen waterstofbruggen (H-bruggen) ontstaan.
Hierbij trekt het partieel negatieve O-atoom van een molecuul het partieel positieve H-atoom van een ander molecuul aan.
Dit wordt aangegeven met stippellijnen.
De H-brug is zwakker dan een atoombinding, maar

sterker dan de vanderwaalsbinding.

Slide 7 - Tekstslide

Waterstofbruggen

Slide 8 - Tekstslide

Oplosbaarheid

Slide 9 - Tekstslide

Hydrofiel en hydrofoob

Hydro = water
fiel = lievend
foob = angst

Stoffen die goed mengen/oplossen in water = hydrofiel
Stoffen die slecht mengen/oplossen in water = hydrofoob

Hydrofiel en hydrofoob zijn termen op macroniveau.

Slide 10 - Tekstslide

Structuurformule en oplosbaarheid

OH en NH groepen geven een molecuul hydrofiel karakter.
Deze groepen vormen onderling waterstofbruggen.

Afwezigheid van deze groepen = hydrofoob
Bij hydrofoob molecuul speelt vanderwaalsbinding rol.
Soort zoekt soort, d.w.z. hydrofiele stoffen gaan onderling goed samen, net als hydrofobe stoffen onderling.

Slide 11 - Tekstslide

Voorbeelden hydrofiele moleculen

ammoniak water methanol glucose

Slide 12 - Tekstslide

Voorbeelden hydrofobe moleculen

methaan benzeen pentaan jood

I - I

Slide 13 - Tekstslide

Zowel hydrofiel als hydrofoob?

Verhouding tussen hydrofiel/hydrofoob gedeelte belangrijk.
Onduidelijke grens, grijs gebied.

Voorbeeld: hexaan-2-ol
OH-groep, dus dat gedeelte is hydrofiel
CH-keten is hydrofoob
In verhouding meer hydrofoob

Slide 14 - Tekstslide

Emulgator

Een molecuul wat zowel hydrofiele als hydrofobe eigenschappen heeft, noem je een emulgator.
Voorbeeld is zeep: hydrofobe staart lost op in vet, hydrofiele kop lost op in water.
Zeep vormt micellen in een water-olie emulsie

Slide 15 - Tekstslide

Aan de slag!

Voorkennis 1t/m 3

H5.1: 9, 11 t/m 14

H5.2: 19, 21

H5.3: 24, 26 t/m 33

Formatieve toets H4 in Teams

Slide 16 - Tekstslide