Les 2 - H4.2 Waterstofbruggen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4

§4.2 - Waterstofbruggen

Planning

• Vragen stellen

• Voorkennis

• Leerdoelen
• Uitleg

• Evaluatie
• Aan de slag

Vragen (over opdrachten...)??

Welke binding komt NIET voor tussen ammoniakmoleculen

1. polaire atoombinding
2. waterstofbruggen
3. vanderwaalsbinding

Welke verbinding heeft het hoogste kookpunt?

1. 
2. 
3. 
4. 

Leerdoelen

□ Je kunt op microniveau uitleggen hoe de moleculen met alleen covalente bindingen (moleculaire stof) elkaar aantrekken;

o a. Je weet dat moleculen in een moleculaire stof bij elkaar gehouden worden door de molecuulbinding,

o b. Je weet wat de Vanderwaalsbinding is,

o c. Je weet dat tussen moleculen in een moleculaire stof altijd de Vanderwaalsbinding aanwezig is.

□ Je kunt de grootte van een moleculair molecuul in verbrand brengen met het kookpunt van de stof;

o a. Je weet hoe groter het molecuul, hoe krachtiger de Vanderwaalsbinding.

o b. Je weet hoe groter het contactoppervlak, hoe krachtiger de Vanderwaalsbinding.

Leerdoelen

□ Je kunt op microniveau uitleggen hoe de moleculen met polaire covalente binding(en) (moleculaire stof) elkaar aantrekken;

o a. Je weet dat moleculen in een moleculaire stof bij elkaar gehouden worden door molecuulbinding,

o b. Je weet dat tussen moleculen in een moleculaire stof altijd de Vanderwaalsbinding aanwezig is,

o c. Je weet dat stoffen met een polaire covalente binding(en) een dipool-molecuul vormen

o d. Je weet dat dipool-moleculen onderling een dipool-dipool interactie aangaan,

o e. Je weet dat dipool-dipool-interactie een ‘extra’ binding, bovenop de Vanderwaalsbinding is

o f. Je weet dat stoffen met O-H & N-H groepen waterstofbruggen kunnen vormen,

o g. Je weet dat waterstofbruggen een ‘extra’ binding, bovenop de Vanderwaalsbinding.

Moleculaire stoffen

• Apolaire stoffen -> Bevatten alleen (apolaire) covalente bindingen
• Polaire stoffen -> Bevatten polaire covalente bindingen

• Alle moleculaire stoffen bevatten de VanderWaalsbinding
• => De aantrekkingskracht tussen moleculen

• De VanderWaalsbinding is een zwakke binding

Moleculaire stoffen

• Covalente binding
• => Gedeelde elektronen

• Geleiden géén stroom...
• Elektronen zitten 'vast' (worden door atomen gedeelt)

• Atoombinding tussen atomen IN het molecuul

Covalente binding

Tussen atomen 

• Atomen trekken even hard aan elektronen
• Elektronen paar bevindt zich in het midden

Polair covalente binding

Alleen tussen H - O & H - N

• Ene atoom trekt harder aan de elektronen
• Elektronen bevinden zich dichter naar 1 atoomsoort

Moleculaire stoffen

• Bevatten de stof (apolaire) covalente bindingen
• => Apolaire stof

• Bevatten de stof polaire covalente bindingen
• => Polaire stof

• Alle moleculaire stoffen bevatten vanderwaalsbinding
• => De aantrekkingskracht tussen moleculen
• => De vanderwaalsbinding is een zwakke binding
  

VanderWaalsbinding

• Alle moleculaire stoffen stoffen hebben alleen VanDerWaalsbindingen
• => Molecuulbinding

VanderWaalsbinding

• Hoe zwaarder het molecuul
• -> hoe sterker de aantrekkingskracht
• => hoe hoger het kookpunt

Polaire stoffen

• Indien er O-H en/of N-H groepen aanwezig zijn
• -> Vormen waterstofbruggen 
• => H-bruggen

• Maar dan nóg sterker

• Ook nog VanDerWaalsbindingen

Waterstofbruggen

• Waterstofbrug treedt alleen op bij moleculen met O-H en/of N-H bindingen.
• Waterstofbrug is extra bovenop VanderWaalsbinding

waterstofbruggen tekenen we met een stippellijn tussen de H en O of de H en N atomen

-> Van een OH / NH groep!!

Bindingen tussen moleculen - Samengevat

• Molecuulbindingen:
• VanderWaalsbinding (zwak*) --> Altijd bij moleculaire stoffen
•                                                               --> Zowel bij apolair als polaire 

• Waterstofbruggen (sterk*) --> N-H of O-H groep(en) => Polaire stof

* maar allemaal veel zwakker dan de atoombinding

Hydrofiel en Hydrofoob

• hydros = water
• Filos = liefde
• Fobos = angst

• Moleculen die overwegend polaire bindingen hebben
• => zijn hydrofiel. 
• Moleculen die overwegend apolaire bindingen hebben 
• => zijn hydrofoob.

Oplosbaarheid

Voor oplosbaarheid geldt: Soort zoekt soort

Hydrofiele stoffen mengen goed met hydrofiele stoffen en lossen goed op in water

Hydrofobe stoffen mengen goed met hydrofobe stoffen en lossen niet goed op in water

Oplosbaarheid in water

• Hydrofiel als: 
• -> Polaire stof 

• Oplosbaar in water
• => Indien het OH- en/of NH-groepen bevat

• -> 1 of meer OH- of NH-groepen (voor H-bruggen) en de rest van het molecuul is niet te groot 
  
• -> Niet te groot = max 4 C's voor 1 OH of NH groep

Welke type bindingen komen in het molecuul voor?

1. polaire covalente atoombinding
2. apolaire covalente atoombinding
3. Vanderwaalsbindingen
4. Waterstofbruggen

Deze stof is vloeibaar.

Welke type bindingen komen tussen de moleculen in de stof voor?

1. polaire covalente atoombinding
2. apolaire covalente atoombinding
3. Vanderwaalsbindingen
4. Waterstofbruggen

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Welke type bindingen komen in het molecuul voor?

1. polaire covalente atoombinding
2. apolaire covalente atoombinding
3. apolaire en polaire covalente a-binding
4. geen van genoemde

Welk deel van het molecuul is delta - (negatief) geladen

1. De C
2. De rechter H
3. De O
4. geen van genoemde

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Aan de slag 

• Doorlezen §4.1 + §4.2 + §4.3
• Maken:
  

      * §4.1 => opdr. 3, 4, 6, 10

      * §4.2 => opdr. 11, 14, 16, 18, 21

      * §4.3 => opdr. 25, 32, 34, 35, 38

• Eerste 5 minuten in stilte
• Daarna fluisterend overleggen met buur of werken met muziek

• Vraag? Steek je hand op
• Af? => Geen huiswerk

Filmpje 1

VanderWaaldbinding (kort)

Filmpje 2

VanderWaaldbinding (uitgebreid)