Les 1;Intro + Schrijven beschouwende of betogende tekst 3F

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Nederlands 

Examentraining schrijven betoog 3F

Deel 1

Examentraining

Aan het einde van de les:

- weet je wat er bij het schrijven van een betoog van je verwacht wordt; ​

- ken je het verschil tussen een beschouwende en betogende tekst

- weet je hoe je een schrijfplan maakt;

- heb je de eerste onderdelen (onderwerp, publiek en vakblad)  van het schrijfplan ingevuld .​

Programma vandaag

Inleiding

Theorie

Schrijfplan keuze publiek en vakblad

Afsluiting

Programma deel 1

Informatie algemeen

- Instellingsexamen

- Toetslaptop

- 60 minuten

- Pen en papier toegestaan, klad wel inleveren.

- Ondertekend schrijfplan (door docent NL) mag erbij.

- Eén herkansing, bij uitzondering een tweede met extra oefenstof en plan van aanpak. 

Informatie algemeen

Examen schrijven 3F heeft twee delen;

1. Schrijven van een overtuigend of beschouwend artikel voor een vakblad (uitleg vandaag);

2. Schrijven van een ondernemings- of operationeel plan.

Betogende tekst

Betogende tekst

- Een tekst waarin jij je mening duidelijk geeft over een onderwerp;

- Doel is overtuigen;

- Bevat argumenten die jouw mening ondersteunen;

- Gebruik maken van feiten voor een betrouwbaar en overtuigend geheel;

- Bron is belangrijk om te vermelden;

Kenmerken betogende tekst

- Je artikel heeft een titel die past bij het artikel en de lezer nieuwsgierigheid maakt;

- In de inleiding neem je een standpunt in;

- Er worden tenminste drie argumenten gegeven die je standpunt ondersteunen;

- Er wordt tenminste één tegenargument gegeven en het tegenargument wordt weerlegd;

- Elke alinea bevat niet meer dan één hoofdargument;

- Het gekozen onderwerp is interessant voor lezers van het gekozen vakblad;

- Je geeft in het artikel duidelijk aan hoe je aan je informatie komt. Hoe je dat te weten bent gekomen;

- Je geeft in je slot een conclusie of een samenvatting, passend bij je schrijfdoel;

- Je hebt een actieve schrijfstijl en voert die ook door in het hele artikel;

- Het artikel heeft minimaal 400 woorden en maximaal 650 woorden .

Opbouw betogende tekst - titel

Passende titel

Een titel passend bij het onderwerp. 

Kort maar krachtig. 

Opbouw betogende tekst - inleiding

1. Introductie onderwerp door lezer nieuwsgierig te maken

1. Het vertellen van een verhaaltje of anekdote over iets dat je hebt gelezen of meegemaakt (een anekdote = grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is).​

2. In te gaan op een actuele gebeurtenis. Je vertelt iets wat op dat moment veel aandacht krijgt in de publiciteit.​

3. De voorgeschiedenis te vertellen. Je gaat in op hoe men in het verleden omging met het onderwerp en maakt daarmee de lezer nieuwsgierig naar de huidige stand van zaken.

 

2. Standpunt innemen - wat is jouw mening?

Opbouw betogende tekst - kern

Argumenten passend bij de stelling 

- Per alinea één argument, totaal drie argumenten;

- Eén tegenargument met weerlegging;

- Let op signaalwoorden (Ten eerste, ten slotte);

- Maak gebruik van feiten en benoem de bron;

- Actieve schrijfstijl > In dit artikel vertel ik jullie over...

Opbouw betogende tekst - slot

Conclusie 

- Kort argumenten herhalen;

- Standpunt herhalen;

- Geen nieuwe informatie;

- Eindig met een 'uitsmijter', een krachtige slotzin.

Beschouwende tekst

Beschouwende tekst

- Kunnen meningen in voorkomen, maar schrijver laat zijn/haar mening niet doorschemeren; 

- Lezer moet zijn mening objectief kunnen bepalen;

- Doel is opiniëren/beschouwen;

- De schrijver kan wel voor- en nadelen of meningen van anderen geven;

- Beide kanten (voor en tegen)  worden belicht.

Kenmerken beschouwende tekst

- Je artikel heeft een titel die past bij het artikel en de lezer nieuwsgierigheid maakt;

- In de inleiding geef je een stelling;

- Je geeft twee argumenten voor en twee tegen;

- Elke alinea bevat niet meer dan één hoofdargument;

- Het gekozen onderwerp is interessant voor lezers van het gekozen vakblad;

- Je geeft in het artikel duidelijk aan hoe je aan je informatie komt. Hoe je dat te weten bent gekomen;

- Je geeft in je slot een conclusie of een samenvatting, passend bij je schrijfdoel;

- Je hebt een actieve schrijfstijl en voert die ook door in het hele artikel;

- Het artikel heeft minimaal 400 woorden en maximaal 650 woorden .

Opbouw beschouwende tekst - titel

Passende titel

Een titel passend bij het onderwerp. 

Kort maar krachtig. 

Opbouw beschouwende tekst - inleiding

1. Introductie onderwerp door lezer nieuwsgierig te maken

1. Het vertellen van een verhaaltje of anekdote over iets dat je hebt gelezen of meegemaakt (een anekdote = grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is).​

2. In te gaan op een actuele gebeurtenis. Je vertelt iets wat op dat moment veel aandacht krijgt in de publiciteit.​

3. De voorgeschiedenis te vertellen. Je gaat in op hoe men in het verleden omging met het onderwerp en maakt daarmee de lezer nieuwsgierig naar de huidige stand van zaken.

 

2. Stelling geven - welke vraag staat centraal in de tekst?

Opbouw beschouwende tekst - kern

Argumenten passend bij de stelling 

- Per alinea één argument;

- Totaal drie voor- en drie tegenargumenten;

- Let op signaalwoorden (Ten eerste, ten slotte);

- Maak gebruik van feiten en benoem de bron;

- Actieve schrijfstijl > In dit artikel vertel ik jullie over...

LET OP! Laat je eigen mening niet doorschemeren.

Opbouw beschouwende tekst - slot

Samenvatten

- Kort argumenten voor- en tegen herhalen;

- Stelling herhalen;

- Geen nieuwe informatie;

- Eindig met een 'uitsmijter', een krachtige slotzin.

Taalkundige kenmerken

De volgende punten worden beoordeeld:

1) Samenhang;

2) Afstemming op doel;

3) Afstemming op publiek;

4) Woordgebruik en woordenschat;

5) Spelling, interpunctie en grammatica;

6) Leesbaarheid.

Schrijfplan

Stap 1: kies het onderwerp

Waar wil je het over hebben?

Waar ligt je interesse?

Welk onderwerp vind je interessant?

Stap 2: kies het vakblad en publiek

Vakblad

Publiek vakblad

- jongeren

- ouderen

- vakgenoten

- geïnteresseerden

Afsluiting

Doelen vandaag

Aan het einde van de les:

- weet je wat er bij het schrijven van een betoog van je verwacht wordt; ​

- ken je het verschil tussen een beschouwende en betogende tekst

- weet je hoe je een schrijfplan maakt;

- heb je de eerste onderdelen (onderwerp, publiek en vakblad) van het schrijfplan ingevuld .​

Wat heb je geleerd?

Volgende les

Standpunt / stelling

Argumenten

Tegenargumenten

Nederlands 

Examentraining schrijven betoog 3F

Deel 2

Examentraining

Aan het einde van de les:

- weet je wat er bij het schrijven van een betoog van je verwacht wordt; ​

- kun je uitleggen wat een stelling, standpunt, mening, argument, tegenargument en drogreden is;

- heb je het volledige  schrijfplan ingevuld .​

Programma vandaag

Inleiding

Theorie

Schrijfplan standpunt/stelling/argumenten

Afsluiting

10 minuten

10 minuten

25 minuten

5 minuten

Programma deel 2

Terugblik

- weet je wat er bij het schrijven van een betoog van je verwacht wordt; ​

- ken je het verschil tussen een beschouwende en betogende tekst

- weet je hoe je een schrijfplan maakt;

- heb je de eerste onderdelen (onderwerp, publiek en vakblad) van het schrijfplan ingevuld .​

In een beschouwend artikel geef jij je mening over het onderwerp.

JA

NEE

Welk artikel begint in de inleiding met een stelling?

Betogend

Beschouwend

Welk artikel eindigt met een conclusie?

Betogend

Beschouwend

Een betoog heeft als doel het opiniëren.

JA

NEE

Theorie

Stellingen

Een uitspraak of een bewering over een onderwerp noemen we een stelling.​

Bijvoorbeeld: frisdranken bevatten teveel suikers.

Standpunt

Met een standpunt geef je je mening over die stelling. Je bent het eens met de stelling of juist niet. ​

Bijvoorbeeld: ik vind dat frisdranken teveel suikers bevatten.

Mening

Geen feiten.

Niet meetbaar.

'Ik vind...' / 'Ik ben van mening...'

Argumenten

Om een standpunt hard te maken, zal de schrijver gebruik maken van argumenten.

Alle argumenten samen, noemen we argumentatie.

Tegenargumenten

Met een tegenargument of tegenwerping ontkracht je een standpunt of argument van de ander.

Je maakt het standpunt of argument minder aanvaardbaar. 

Weerlegging

Een argument dat laat zien dat een argument zwak of onwaar is noemen we een weerlegging.

Het is fijn dat de aarde opwarmt, want dan kunnen we in ons eigen land lekker veel zonnen (argument voor). Maar de kans dat je huidkanker krijgt, wordt daardoor wel een stuk groter (argument tegen). Als je je echter genoeg insmeert met zonnebrandolie en niet te lang in de zon blijft,  is er niets aan de hand (weerlegging). 

Drogredenen

Foute argumentaties noemen we ook wel drogredenen. ​

​

Wanneer spreken we van een drogreden?​

1) Onjuist gebruik van een argumentatieschema 

2) Overtreding van een discussieregel

​

Bij elk argumentatieschema horen één of meerdere drogredenen.

Schrijfplan

Stap 3: standpunt of stelling

Betoog: standpunt

Beschouwende tekst: stelling

Stap 4: argumenten

Betoog

- drie argumenten die je standpunt ondersteunen

- één tegenargument met weerlegging

Beschouwende tekst

- twee argumenten voor

- twee argumenten tegen

Afsluiting

Doelen vandaag

Aan het einde van de les:

- weet je wat er bij het schrijven van een betoog van je verwacht wordt; ​

- kun je uitleggen wat een stelling, standpunt, mening, argument, tegenargument en drogreden is;

- heb je het volledige schrijfplan ingevuld .​

Wat heb je geleerd?

Volgende les

Oefenen met het schrijven van een tekst.