Fossielen (in de vloer van de hoven)

• Mens & Natuur
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Fossielen

Lesdoel

1. Ik kan uitleggen hoe een fossiel is ontstaan.

2. Ik herken een ammoniet, belemniet, spons en schelp.

Instructie voor de docent.

1. Start de les met een onderwijs leergesprek aan de hand van de praatplaat.
Bespreek de vragen: 

Welke dieren en planten zie je?

In welke tijd zouden deze planten en dieren leven?

Als een dier is uitgestorven, hoe weet je dan hoe die er uit ziet?

Waar kun je een dier dat is uitgestorven zien?
Als de lln zelf komen op fossielen en waar ze die gezien hebben, ga hier dan in mee.

2. Bespreek aan de hand van de tijdlijn het jura tijdperk. Zet in perspectief, jong/oud..?

3. Bespreek de ammoniet, belemniet, spons en schelp. 

Allen dieren waarvan sommige soorten zijn uitgestorven.

Zoals ammoniet en belemniet als een uitgestorven soort van de inktvis.

Instructie voor de docent.

4. Terug naar de kijkplaat. 

Wat zien we nu, met de nieuwe informatie? 

Er zijn ook soorten die nu nog steeds leven zoals de zee-egel, krab en schildpad.

5. Hoe kun je uitgestorven dieren vandaag nog zien?

Bekijk als het woord fossiel is gevallen dit fragment van vroege vogels.

https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/videos/283999 (vanaf 22 minuten)

6. Dit was in Utrecht, maar kun je in Delft ook fossielen zien?

Leg uit dat in natuursteen fossielen zichtbaar kunnen zijn. Dat in de oude stad veel natuursteen is gebruikt bij oude gebouwen. Maar ook in Winkelcentrum de Hoven ligt steen uit het Jura tijdperk waarin fossielen te zien zijn.

Op expeditie: Ga nu naar de hoven om 

Ammoniet

• Inktvis
• Weekdier zoals slak of kwal
• Uitgestorven met de dino's
• Fossielen
• Gidsfossiel

Gidsfossiel

Ammonieten zijn oude fossielen die ons helpen te begrijpen hoe oud aardlagen zijn!

Bron: Naturalis

Belemniet

• Uitgestorven inktvis
  
• Puntvormige schelp
  
• Meestal 10 cm
  
• Grootste 3 meter

Bron: Naturalis

Spons

• Één van de eerste dieren
• Geen organen of hersenen
• Filteren het water
• Vroeger voor schoonmaken

Bron: Naturalis

Natuurspons

Vroeger kwamen sponzen uit de natuur en werden ze gebruikt om schoon te maken. De Romeinen gebruikten ze zelfs om hun billen mee af te vegen! Nu worden de sponzen meestal gemaakt van plastic, maar je kunt soms nog steeds natuursponzen kopen in winkels.

Paleontoloog

Een paleontoloog is een wetenschapper die fossielen bestudeert om te leren over het leven op aarde in het verleden.

Hij onderzoekt de overblijfselen van planten en dieren om te begrijpen hoe die leefden en hoe de aarde is veranderd.

Klik hier voor de video. (Kijk vanaf  22.00)

Fossiel

• Overblijfsel van een plant of dier.
• Ontstaan wanneer een plant of dier wordt begraven onder een laag aarde of zand.
• Ze veranderen dan langzaam in steen.
• Dat duurt miljoenen jaren.
• Fossielen helpen ons begrijpen hoe de aarde er vroeger uitzag.

Op expeditie

1. Geef de kinderen in de klas een klembord met:

- Naturalis ontdekblad fossielen

- Tijdlijn ontstaan aarde (deel deze al aan het begin van de les uit zodat kinderen deze kunnen bekijken gedurende de les.)

- Tekenblaadjes

2. Introduceer de opdracht:

- We gaan zo samen met elkaar naar de Hoven om fossielen te zoeken.

- Maak afspraken. We blijven bij elkaar etc.

- In de Hoven gaan jullie in 2-tallen op zoek naar fossielen. Probeer er zo veel mogelijk over te ontdekken. Welk dier is het, hoe oud?... Maak een foto of teken het fossiel na.

- Aan het eind van de expeditie wandelen we een rondje langs de mooiste fossielen die jullie hebben gevonden.

2. Wandel met de kinderen naar winkelcentrum de Hoven.

Op expeditie