hardy weinberg ti

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Les: Hardy Weinberg

doelen:

1. Weten wat genotypefrequentie, allelfrequentie, p en q zijn.

2. De volgende dingen kunnen berekenen:

genotypefrequentie, allelfrequentie, p en q, met de tweede regel van hardyweinberg kunnen rekenen.

Vandaag

uitleg

oefenopgave die we allemaal klassikaal maken

daarna zelfstandig oefenen met een aantal opgaven

POPULATIEGENETICA

Wet van Hardy-Weinberg:

In grote stabiele populaties blijft de genensamenstelling over opeenvolgende generaties constant

Voorwaarden wet van Hardy-Weinberg

• de populatie voldoende groot is
  
• de individuen geheel willekeurig paren (m.a.w. er is geen seksuele selectie)
  
• er geen natuurlijke selectie plaatsvindt
  
• er geen mutaties optreden
  
• er geen migratie uit of in de populatie plaatsvindt
  
• er geen sprake is van genetische drift.
  

genotype frequenties

Het percentage waarin een genotype voorkomt in een populatie.

aantal van een genotype/ totaal aantal = genotype frequentie

aantal van AA/ totaal aantal = genotype frequentie

voorbeeld:

Van het genotype AA:

22/ 730 = 0,030

van het genotype Aa:

216/730 = 0,296

van het genortype aa:

492/730 = 0,674

allel frequentie

Allelfrequentie: het percentage waarmee een bepaald allel deel uitmaakt van het totale aantal genen voor een eigenschap in een populatie.

Regel van Hardy-Weinberg:

De genfrequenties van A en a worden gewoonlijk aangeduid met p en q, waarbij p + q = 1.

De genfrequentie in een populatie kan worden berekend aan de hand van het percentage individuen waarbij het recessieve allel tot uiting komt in het fenotype (aa).

P en q

P=  percentage dominante allelen

q= percentage recesieve allelen

p+ q= 1

Gebruik de p en q van de allelfrequentie om de genotype frequentie uit te rekenen.

p​2​​+2pq+q​2​​=1

Welke formule hoort bij de allelfrequentie?

Katten

Het al of niet gestreept zijn van de vacht bij katten wordt bepaald door de allelen A (streping) en a (geen streping). 

De soort streping van de vacht wordt bepaald door de allelen T voor regelmatige streping en t voor onregelmatige streping. De allelen A en T zijn dominant, niet X-chromosomaal en erven onafhankelijk van elkaar over.

Wat is het fenotype van een AaTt kat

1. Onregelmatig gestreept
2. Regelmatig gestreept
3. Niet gestreept

Welke kat heeft geen strepen?

1. AaTt
2. aaTt
3. AATT
4. AAtt

Hoe groot is de kans dat bij kruising van AaTt x AaTt er een katje wordt geboren dat aatt is

1. 1/4
2. 1/2
3. 1/8
4. 1/16

Het onderzoek in Londen

Onderzoek bij zwerfkatten in een voorstad van Londen heeft aangetoond dat de frequentie van allel a in deze grote populatie katten 40% is. De frequentie van het allel t is 80%.

Bereken, met behulp van de regel van Hardy-Weinberg, het percentage onregelmatig gestreepte katten dat in deze voorstad voorkomt. Rond je uitkomst af op een geheel getal.

Frequentie
a is 40%, t is 80%
Bereken % onregelmatig gestreepte

Antwoord

Een juiste berekening leidt tot de uitkomst 54%.

Een voorbeeld van een juiste berekening is:

voor de berekening van A- = 1 - 0,16 = 0,84 (1p)

voor de berekening van tt = 0,8² = 0,64 (1p)

frequentie van onregelmatig gestreept = 0,84 x 0,64 = 0,5376; 0,54 x 100% = 54% (1p)

Opmerking

Aan een getal voor de frequentie in plaats van een percentage of aan het percentage 53 mag het laatste punt niet worden toegekend.

De frequentie a = 40% = 0,4. Dus kans op geen streping = aa = 0,4²= 0,16. De rest heeft wel streping = 1 - 0,16 = 0,84.

De frequentie van t = 80% = 0,8. Dus kans op onregelmatig = tt = 0,8² = 0,64. De totale kans op onregelmatige streping = 0,84 x 0,64 = 0,5376.

Het antwoord wordt dus 54% als je afrondt op een heel getal.

maak opgave online

82 1

82 2

83

met de genotype frequentie rekenen:
In een groep van 630 dieren hebben 375 dieren voor een bepaalde erfelijke eigen schap AA. 218 dieren hebben Aa en 37 dieren hebben aa.

Bereken de p en q.

De formule die bij de allelfrequentie hoort is:

1. p= 1 en q =1
2. A+a = 1
3. AA+ Aa+aa=1
4. p+q = 1

Als blijkt dat uit de berekening de frequenties van generatie op generatie gelijk blijven dan spreken wij van:

1. Evolutietheorie
2. Hardy Weinberg evenwicht
3. allelfrequentie
4. meiose

Bij de volgende formule:

hiermee bereken je:

p​2​​+2pq+q​2​​=1

1. de genenpool
2. de genotypefrequentie
3. de gene flow
4. de allelfrequentie

met de genotype frequentie rekenen:
In een groep van 630 dieren hebben 375 dieren voor een bepaalde erfelijke eigen schap AA. 218 dieren hebben Aa en 37 dieren hebben aa.

Bereken de p en q.