Les 2: Alliteratie en assonantie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, vwo
• Leerjaar 3

Inhoud les:

10 min: stillezen

10 min: instructie les 2 

30 min: huiswerk maken 

les 1: poëzieproject afmaken 

les 2: starten

Enjambement

Soms kiest de dichter ervoor om een zin aan het einde van de regel af te breken en op de volgende regel verder te gaan. Dat noemen we enjambement. De zin gaat dus verder op de volgende regel. 

Let op: dit hoef je niet te benoemen in het project maar het wel goed dat je dit woord een keer hebt gehoord. 

Alliteratie

Alliteratie is een soort van medeklinkerrijm. Woorden beginnen dan met dezelfde combinatie van medeklinkers. 

Alliteratie komt altijd in dezelfde regel voor, dus niet door het hele gedicht heen.

Een bekend voorbeeld van alliteratie is:

Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan.

Alliteratie

Bij alliteratie gaat het om overeenkomst in klank van medeklinkers aan het begin van woorden.

Stevig staat de sterke man uit Stavoren op zijn standplaats.

Leentje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan. 

Heerlijk helder Heineken (alliteratie en assonantie). 

Assonantie

Een ander woord voor assonantie is klinkerrijm. Dit betekent dus dat bij assonantie klinkers (a, e, o, u, i) op elkaar rijmen. 

Bij deze vorm van rijm gaat het dan om de manier waarop de woorden worden uitgesproken, dus niet hoe ze worden geschreven.

Assonantie (klinkerrijm):

 

De wijze, kleine, geinige meid

Retteket naar beter bed 

twee halen, een betalen

Onzichtbaar

een zucht is onzichtbaar

net als de wind

de nacht is onzichtbaar

als de dag begint

onzichtbaar zijn de dingen

die ik kwijt ben

die ik nooit meer vind

maar

met mijn ogen dicht

zie ik alles

wat mijn hoofd verzint

Geef de assonantie aan.

Zelf

probeer nu zelf:

Schrijf een strofe met enjambement

Schrijf een strofe of regel waarin we assonantie zien. 

Schrijf een strofe of regel waarin we alliteratie zien. 

Probeer alliteratie en assonantie toe ter passen in de scène die je met je scrumteam schrijft.