4.5 Atomen tellen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.5 Atomen tellen 

Rekenen aan reacties

Doel:

- Reactievergelijkingen opstellen

- Reactievergelijkingen kloppend maken

Reacties

Bij een chemische reactie gaat geen atoom verloren. Voor en na de reactie is het aantal atomen gelijk. 

Herhalen

Water kun je dmv elektrolyse ontleden in Waterstof en Zuurstof. 

In een reactieschema (in woorden):

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Hieraan kun je alleen niet zien hoeveel atomen Waterstof en Zuurstof je uit een molecuul Water haalt.  

Basis

Waterstof = H₂

Het kleine "2"tje hierboven noem je de index. Deze staat vast. Die mag je nooit veranderen. Anders wordt het een andere stof. 

Chloor=Cl_{2 heeft er ook zo een.} 

Basis

Een formule van een stof kan er zo uit zien:

CH₄(g)

Dit is de stof Methaan in gasvorm. 

In vloeibare vorm zou hij er zo uit zien: CH₄(l)

Basis

Een stof kan ook opgelost zijn in water:

NaCl(aq)

Of vast zijn: 

H₂O(s) 

Basis

Soms zijn er 2 moleculen of atomen van een soort aanwezig, dat ziet er zo uit: 

2 moleculen water: 2H₂O (l)

Coëfficient

Met dit getal wordt het aantal moleculen weergegeven. 

Reactievergelijking

Hiervoor maken we gebruik van een reactievergelijking:

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g) wordt dan:

H₂O (l) -> H₂ (g) + O₂ (g)

Maar nu hebben we een probleem. Als we atomen voor de pijl en na de pijl gaan tellen klopt het niet meer. 

Reactievergelijking 

Reactieschema: ijzer (s) + zuurstof (g) -> ijzeroxide (s)

Reactievergelijking: Fe2 (s) + O2 (g) -> Fe2O3 (s)

Nu zelf gaan oefenen volgens stappenplan

1. Schrijf eerst voor jezelf het reactieschema op.  

2. Schrijf daaronder de reactievergelijking (symbolen) op. 

3. Zet nu onder elk atoom een pijltje naar beneden en schrijf het aantal atomen op. Doe dit zowel vóór als ná de pijl. 

4. Kijk nu of de aantallen voor en na de pijl gelijk zijn, zo niet, maak kloppend. 

Denk om de fases in haakjes er achter! Neem deze fases ook mee in stap 2. 

Let op! Soms komt er een atoom meerdere keren voor  of na de pijl voor. Vooral Zuurstof (O) heeft hier een handje van. Zie je meerdere atomen voor de pijl, dan horen die bij elkaar. Net als na de pijl. 

0

Phet

Druk op de volgende link en ga naar inleiding. 

Onderin staan 3 oefeningen: 

- Het maken van ammonia

- Het ontleden van water

- Het verbranden van methaan

* Oefen deze stuk voor stuk in de volgende opdrachten. 

https:

Water ontleden, maak de reactievergelijking gelijk, maak een screenshot en lever in.

Ammonia maken, maak de reactievergelijking gelijk, maak een screenshot en lever in.

Methaan verbranden, maak de reactievergelijking gelijk en maak een screenshot en lever in.

Aan de slag

LEES de tekst van 4.5 en MAAK de opdrachten