Klimaatvraagstukken - §1.4 Het klimaat als systeem

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Inhoud LessonUp

Deze Les bestaat uit twee delen:

• Uitleg, over te slaan of te raadplegen wanneer nodig
• Opdrachten §1.4

§1.4

Het klimaat als systeem

> Waarom treden er klimaatveranderingen op?

§1.4

Het klimaat als systeem

Lees de inleiding Wisseling van koud en warm van paragraaf 1.4 Het klimaat als systeem en bekijk de foto. Bekijk het filmpje Global climate system.

Welke vier sferen beïnvloeden het klimaat?
(Tip: Zie eerste aantekening van dit hoofdstuk)

1a

Welke energiebron is verantwoordelijk voor het klimaat?

1b

Lees paragraaf 1.4 Het klimaat als systeem en bekijk de figuren. Gebruik voor de volgende opdracht vooral figuur 1.20: Factoren die het klimaat bepalen.

Lees paragraaf 1.4 Het klimaat als systeem en bekijk de figuren. Gebruik voor de volgende opdracht vooral figuur 1.20: Factoren die het klimaat bepalen.

Welke begrippen uit figuur 1.20 passen bij de volgende omschrijvingen?

1. verdamping van open water
2. het uiteenvallen van hard gesteente onder invloed van atmosferische processen
3. het wegduiken van een aardschol onder een andere aardschol

Schrijf 1 t/m 3 onder elkaar en zet er het bijbehorende begrip uit figuur 1.20 achter.

2a

Welk effect heeft zee-ijs op de stralingsbalans?

2b

Zorgt het zee-ijs voor een positieve of een negatieve
terugkoppeling van de temperatuur in de atmosfeer?
Licht je antwoord toe.

2c

Bekijk figuur 1.21: Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering.

Lees paragraaf 1.4 Het klimaat als systeem en bekijk de figuren. Gebruik voor de volgende opdracht vooral figuur 1.20: Factoren die het klimaat bepalen.

Welke twee veranderingen van buitenaf
zijn sturende mechanismen?

3a

Hoe noem je de derde verandering van buitenaf?

3b

Maak een oorzaak-gevolgketen van een klimaatverandering.

Kies eerst een verandering van buitenaf, beschrijf vervolgens welke veranderingen er daardoor in het klimaatsysteem kunnen optreden en leg tot slot uit tot welke klimaatverandering dit zou kunnen leiden.

3c

Bekijk figuur 1.21: Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering.

Lees paragraaf 1.4 Het klimaat als systeem en bekijk de figuren. Gebruik voor de volgende opdracht vooral figuur 1.20: Factoren die het klimaat bepalen.

De verschillende onderdelen van het klimaatsysteem reageren niet allemaal even snel op veranderingen. In W15 zie je een aantal componenten staan. Sleep achter elk component op welke termijn zij op veranderingen reageren.

4a

100 tot 1500 jaar

weken tot jaren

uren tot maanden

uren tot weken

dagen tot maanden

10 tot 100 jaar

100 tot 100.000 jaar

Bedenk een voorbeeld van een reactie van de component
'atmosfeer'.

4b

-1

Bedenk een voorbeeld van een reactie van de component
'landoppervlak'.

4b

-2

Bedenk een voorbeeld van een reactie van de component
'zee-ijs'.

4b

-3

Bedenk een voorbeeld van een reactie van de component
'gletsjers'.

4b

-4

Bedenk een voorbeeld van een reactie van de component
'landijs'.

4b

-5

Bekijk figuur 1.22: Zonnevlekken.

In welk jaar was de zon het meest actief?

5a

In welk jaar was de zon het minst actief?

5b

Bekijk figuur 1.23: De zonnevlekkencyclus.

Komen de antwoorden bij vraag 5a en 5b overeen met de cyclus van zonnevlekken zoals die te herkennen is in figuur 1.23?

5c

Waarom is de theorie over de zonnevlekken
door sommige wetenschappers omstreden?

5d

Bekijk figuur 1.24: Schematische weergave van positieve en negatieve terugkoppeling.

In W6 is in vier fasen getekend hoe het ijzererts in Brazilië gevormd werd.

Sleep de letters A t/m F uit W6 voor de juiste omschrijving.

6a

meer verdamping

toeneming van het broeikaseffect

meer waterdamp in de atmosfeer

Maak met de volgende gebeurtenissen een

negatieve terugkoppeling in onderstaande figuur.

Begin linksboven bij het vakje temperatuur stijgt.

6b

toenemende verdamping uit de oceaan

daling temperatuur

meer lage bewolking

minder zonlicht op aarde

meer terugkaatsing zonlicht op wolken

Je hebt het huiswerk voor deze week af. Lekker bezig!

Klaar!