Oefenopdrachten H12

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Deze lesson-up

Deze lesson-up bevat meerdere oud-examen vragen over hoofdstuk 12, vertering. 

Probeer eerst de vragen zonder hulp van je theorieboek te maken. Lukt dat echt niet, pak dan pas je theorieboek erbij. 

Herkauwers zoals koeien hebben een heel speciaal spijsverteringsstelsel. Ze bezitten vier magen (pens, netmaag, boekmaag en lebmaag) waarin micro-organismen leven die essentiële enzymen voor de vertering van grassen maken. Zo kunnen herkauwers met de hulp van deze micro-organismen de taaie plantenvezels van bijvoorbeeld grassen verteren. De micro-organismen in de pens zijn onderling zeer competitief. Ze houden elkaar in toom en hierdoor is de microbiële gemeenschap gewoonlijk vrij stabiel. Als de koeien echter van de ene op de andere dag zetmeelrijke en vezelarme voeding (zoals graan) krijgen, verandert dit. Melkzuurproducerende bacteriën krijgen de overhand en zorgen ervoor dat de pensinhoud sterk zuur wordt. Welk effect heeft het zuurder worden van de pensinhoud op de maagwand van de koe?

In de negentiende eeuw leden veel arbeiders in de grote steden aan Engelse ziekte. Door de industrialisatie kwamen die arbeiders nauwelijks buiten. Als ze buiten kwamen, liepen ze door de vervuilde lucht naar hun bedompte woningen in smalle stegen. Engelse ziekte is het gevolg van een tekort aan vitamine D. Botten en spieren blijven hierdoor achter in groei en ontwikkeling. Vitamine D kan op twee manieren aangevuld worden: door aanmaak in de huid onder invloed van zonlicht en met voeding.

Vitamine D stimuleert de opname van calcium, een belangrijk bestanddeel van botten, vanuit het verteringsstelsel in het bloed.

1. Maag
2. Twaalfvingerige darm
3. Dunne darm
4. Dikke darm

In 2002 was heel Nederland geschokt door de moord op Pim Fortuyn. De aangehouden verdachte ging gedurende een lange periode in hongerstaking. Per maand verliest een hongerstaker tien kilogram lichaamsgewicht, onafhankelijk van zijn uitgangspositie.
De verdachte dronk niet alleen water, maar ook vruchtensappen.
Leg uit dat deze verdachte minder gewicht verloor dan een hongerstaker die alleen water drinkt.

Welke stof neemt bij een hongerstaker in het begin in hoeveelheid af, zodat het lichaamsgewicht flink daalt?

1. Eiwit
2. Glucose
3. Zetmeel
4. Vet

Na een langdurige hongerstaking is de hongerstaker voortdurend moe, heeft hoofdpijn en kan door concentratieproblemen moeilijk lezen. Er treedt spierverslapping op. Ook ontstaat gehoorverlies, slechter zien, misselijkheid, braken en darmbloedingen. Het immuunsysteem stort in elkaar, de hongerstaker wordt vatbaar voor infecties.

Spierverslapping en het instorten van het immuunsysteem ontstaan beide door een tekort aan de inname van een bepaalde stof.

1. Eiwit
2. Glucose
3. Zetmeel
4. Vet

Ga nu naar 10voorbiologie.nl

Ga naar -> Thema's -> 12 Voeding en Vertering ->  CE toets HAVO voeding en vertering 2006-2008 HAVO 

Kijk in de volgende slides welke vragen je moet beantwoorden. De titel van de tekst staat in de slide, samen met de uiteindelijke vraag. Voor de tekst moet je op de pagina van 10voorbiologie kijken.

Vraag: Glutenallergie. Lees eerst de tekst en beantwoord dan de volgende vraag.

- Wat is het verschil tussen het oppervlak van de dunne darm van een coeliakie-patiënt en dat van een gezonde persoon?
- Leg uit wat dit naast een slechtere vertering nog meer tot gevolg heeft voor de werking van de darm van een coeliakie-patiënt.

Vraag: Het witte goud (asperges)

Via welk transportmechanisme gaat dat?

1. Actief transport
2. Diffusie
3. Osmose

Vraag: Leven op de waakvlam (29)

Daarnaast is voor de egel de opslag van het voedsel in de vorm van vet efficiënter dan in de vorm van koolhydraten. Leg dit uit.

Vraag: Leven op de waakvlam (30)

In de vorm van welk koolhydraat wordt energie in het lichaam van de mens uiteindelijk opgeslagen?