H 5.4 deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

5.4 Politiek en samenleving

Tijd van burgers en stoommachines, 1800-1900

In deze paragraaf leer je:

- welke denkrichtingen zich keerden tegen de invloed van de verlichting.

- hoe confessionelen opkwamen voor hun belangen.

Aletta Jacobs staat bekend als een?

1. Socialist
2. Feminist
3. Liberaal
4. communist

Stemrecht voor iedereen noemen we?

1. Actief kiesrecht
2. Passief kiesrecht
3. Algemeen kiesrecht
4. Beperkt kiesrecht

We moeten arme mensen helpen en opkomen voor de zwakken. Wie zegt dit?

1. Een liberaal
2. Een socialist

Wat hielp om de fabrieksbazen dingen te laten verbeteren in de fabriek?

1. Klagen
2. Demonstreren
3. Staken via de vakbond
4. maatregelen van de liberalen

Liberalen

• Nachtwakersstaat: overheid zorgt alleen voor orde en veiligheid

• Economie helemaal vrij laten

• Sociale wetten kosten teveel geld

• Rechts in de politiek

Socialisten

• Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

• Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

• Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

• Links in de politiek

Feminisme

Tegen deze discriminatie ontstond verzet 

- Feministen eisten emancipatie

1. Stemrecht
2. Toelating tot onderwijs
3. Betaald werd

• Dit noemen we de 'Eerste Feministische Golf' 

Discriminatie: Onderscheid maken tussen mensen met de bedoeling om iemand of een groep achter te stellen. 

Feministen: Iemand die opkomt voor gelijke rechten van vrouwen t.o.v. mannen

Emancipatie: toekenning van gelijke rechten

Soorten politieke partijen

Socialisten

Gelijkheid is het belangrijkst

Confessionelen

Het land moet bestuurd worden met de bijbel in de hand

Liberalen

Vrijheid

Weinig overheidsbemoeienis

Deze stromingen bestaan nog steeds.

Wie is deze persoon?

1. Lenin
2. Nicolaas II
3. Raspoetin
4. Marx

Welk probleem zag Marx?

1. de rijkdom van de fabriekseigenaren
2. de armoede van de arbeiders
3. de klassenstrijd
4. de slechte woonomstandigheden

Wat is geen politiek maatschappelijke stroming?

1. Liberalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Bourgeoisie

Wie is deze man?

1. Thorbecke
2. Neuman
3. Koning Willem I
4. Koning Willem II

Politieke stroming die vrijheid belangrijk vindt.

1. Feministen
2. Socialisten
3. Confessionelen
4. Liberalen

Welke politieke partij heeft de meeste idealen van de liberalen overgenomen?

1. SGP
2. CDA
3. VVD
4. SP

Welke politieke stroming was vanaf 1848 overheersend in West-Europa?

Confessionelen

• Confessie=geloof (Protestant/Rooms-katholiek)

• Ongelijkheid omdat God het zo wil

• Conservatief, geloof centraal

• Werkgevers en werknemers moeten er samen uitkomen

De schoolstrijd

• In de grondwet van 1848 werd de vrijheid van onderwijs als burgerrecht vastgelegd.
• Daardoor mochten gelovigen eigen scholen stichten; bijzondere scholen.
• De confessionelen en liberalen waren het oneens over het betalen van van het bijzonder onderwijs door de overheid. Dit werd de schoolstrijd genoemd.
• Om de liberalen te bestrijden richtte de confessionele Abraham Kuyper de protestantse Antirevolutionaire Partij op. Kuyper wilde dat bijzondere scholen ook door de overheid betaald zouden worden.
• Bij de verkiezingen van 1901 behaalde de confessionelen een meerderheid in de Tweede Kamer. Kuyper werd minister-president van een confessioneel kabinet.
• In 1917 werd de volledige financiële gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs door het parlement goedgekeurd.

Abraham Kuyper, oprichter van de antirevolutionaire partij.

Schoolstrijd

• Alleen openbare scholen krijgen subsidie van de overheid
  

• Bijzondere (=godsdienstig) scholen krijgen géén geld van de overheid
  

• Schoolstrijd: confessionelen (protestanten en katholieken) willen gelijke behandeling (emancipatie)

• Belangrijkste politieke vraagstukken: schoolstrijd en algemeen kiesrecht

• 1917 Pacificatie

Politieke partijen die in hun programma uitgaan van het geloof.

1. Feministen
2. Socialisten
3. Confessionelen
4. Liberalen

ARP is een .. partij

1. Confessionele
2. Liberale
3. Socialistische

Wat was de schoolstrijd, en wanneer eindigde deze?

Feminisme

Liberalisme

Socialisme

Confessionele

Vrijheid

God

Gelijkheid

Kiestrecht

Arbeider

economie

Karl Marx

Katholiek

Aletta Jacobs

Thorbecke

Fabrieks eigenaren

eerst vrouwelijke student

Protestants

Verbind de juiste uitspraken met de politieke stroming

SOCIALISME

LIBERALISME

CONFESSIONALISME

FEMINISME

Wij willen betere werkomstandigheden!

Wij willen gelijke rechten als mannen!

Wij willen geen verandering en de bijbel als leidraad! 

Wij willen zo weinig mogelijk bemoeienis van kerk en staat!

Kijk de opdr. na.