Cyber pesten ingekort

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Online pesten

Digitaal pesten

Cyber pesten

Deze les gaat over online vriendschap. Eigenlijk gaat het over het verschil tussen ervaringen waar je blij van wordt en ervaringen die kwetsend zijn. Iedereen kan gekwetst worden, zelfs de stoerste mensen, van wie jij denkt dat ze onaantastbaar zijn. En jij dus ook. Maar niet alle online ervaringen zijn slecht: je kunt ook een

enorme boost krijgen als het online contact spannend en leuk is.

• Je leert te reflecteren over positieve en negatieve ervaringen met online vriendschap;

• je ontdekt dat vrijwel iedereen zowel positieve als negatieve ervaringen heeft;

• je leert te reflecteren over de ongeschreven regels over vriendschap via social media;

• je leert om iets te doen met negatieve ervaringen van jezelf en anderen;

• je denkt na over het (online) gedrag van volwassenen en hun voorbeeldfunctie;

• je denkt na over je eigen rol, en hoe je zelf het verschil kunt maken in de manier waarop mensen online met elkaar omgaan.

Lesdoelen

Pesten: een stelselmatige vorm van agressie waarbij één of meer personen proberen een andere persoon fysiek, verbaal of psychisch schade toe te brengen. Het is een groepsproces waarbij pesters, gepesten, omstanders of meelopers, volwassen beroepskrachten (leraren, sportleraren) en ouders betrokken kunnen zijn. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld. Het is steeds hetzelfde kind dat wint en hetzelfde kind dat verliest. Anderen kijken tegen het sterkere kind op. De pester heeft geen positieve bedoelingen: wil pijn doen, vernielen of kwetsen. Het gepeste kind voelt zich eenzaam en verdrietig, en is onzeker en bang.

Woordenlijst

Cyberpesten (of: ‘digitaal pesten’): online en mobiel pesten. Let op: dit kan gebeuren door vervelende berichten te verzenden, maar ook door iemand te negeren of uit een groep te gooien.

Haataccount: een pagina waarop mensen zwartgemaakt worden.

Meme-account: een pagina met grappig bedoelde foto’s en grappig bedoelde bijschriften. De foto’s en/of bijschriften kunnen echter ook kwetsend zijn. Daarom kan een meme-account ook een haataccount worden.

Woordenlijst

0

NEE

JA

Heb jij ervaringen met haataccounts?

NEE

JA

 Was je daar zelf slachtoffer van?

Wat zou jij iemand adviseren die slachtoffer

is van een haatacount?

Wat kun je dan het beste doen?

Zou het beter zijn als je op internet

nooit meer anoniem kunt zijn?

Waarom denk je dat?

Zijn er ook voordelen van anoniem kunnen

zijn op internet?

Geef daar eens een voorbeeld van?

Wat zou jij kunnen doen als je merkt dat een goede vriend of vriendin op een haataccount of meme-account terechtkomt? Zou je die persoon kunnen helpen? Hoe? 

Wat is het verschil tussen pesten en plagen?

• Plagen gebeurt vaak spontaan, het duurt niet lang en gebeurt niet dag in dag uit.
  
• Bij plagen ben je gelijk aan elkaar; niemand is de baas. 
• Ook liggen de rollen niet vast, de ene keer plaagt de één, de andere keer plaagt de ander. 

• Plagen gebeurt zonder iemand pijn te willen doen en is daarom vaak leuk en grappig.

Wat is het verschil tussen pesten en plagen?

• Plagen gebeurt vaak spontaan, het duurt niet lang en gebeurt niet dag in dag uit.
  
• Bij plagen ben je gelijk aan elkaar; niemand is de baas. 
• Ook liggen de rollen niet vast, de ene keer plaagt de één, de andere keer plaagt de ander. 
• Plagen gebeurt zonder iemand pijn te willen doen en is daarom vaak leuk en grappig.

 Hoe komt het volgens jou dat mensen online vaak anders met elkaar omgaan dan in het gewone (offline) leven?

Hebben jullie in jullie klas gedragsregels? Wat zou je hier graag in hebben staan?

Op sommige scholen wordt tijdens de online les ook veel geklierd en

zelfs gepest. Sommige leerlingen maken screenshots of filmpjes tijdens

de online les en zetten die ergens op internet.

Wat vind jij daarvan? Denk je dat het strafbaar is?

Op sommige scholen wordt tijdens de online les ook veel geklierd en
zelfs gepest. Sommige leerlingen maken screenshots of filmpjes tijdens de online les en zetten die ergens op internet. 

Wat vind jij daarvan? Denk je dat het strafbaar is?

Kun je een situatie noemen waarin je ziet dat volwassenen zelf ook geen respectvol, vriendelijk en fatsoenlijk gedrag vertonen?

Kun je een situatie noemen waarin je ziet dat volwassenen zelf ook geen respectvol, vriendelijk en fatsoenlijk gedrag vertonen?

• Misverstanden ontstaan snel. Vrijwel iedereen van jullie heeft zowel goede als slechte ervaringen met communiceren via social media; check wat de bedoeling was.
  
  

• het is goed om iemand te helpen op een manier die bij jou past
  ;

• als je niet met je eigen ouders kunt – of wilt – praten, kun je ook altijd iemand van school in vertrouwen nemen. Bijvoorbeeld je mentor, maar liefst ook nog iemand anders;
  
  
• Er is vrijheid van meningsuiting, maar wat voor de een grappig is, vindt de ander kwetsend. Jij kunt je eigen grens bepalen. Maar anderen ook. Rekening houden met anderen, is prettig, ook online.

• Als iets over de grens gaat, kun je altijd hulp vragen. Voor jezelf, maar ook voor iemand anders.

Samengevat

• We leven in een vrij land, waarin we vinden dat je veel moet kunnen zeggen. Maar daar zijn wel grenzen aan. Smaad, laster en haat zaaien zijn strafbaar, maar het is niet altijd duidelijk of iets daaronder valt. Ook worden  die grenzen niet alleen bepaald door de wet maar ook door onszelf, in de vorm van fatsoensregels. We noemen dat dan ‘nettiquette’ (de etiquette op het net) als het om online communicatie gaat. 

• Die grenzen liggen niet scherp vast. Daardoor zullen we daar altijd over in gesprek moeten blijven met elkaar. En dat is maar goed ook, want als je luistert, leer je wat anderen voelen en dat ze gekwetst kunnen zijn op momenten dat jij dat helemaal niet zou zijn. Of andersom. Het is, totdat de wet de grens aangeeft, aan onszelf of we daar dan rekening mee willen houden of niet. 

• Maar in alle gevallen ben je zelf verantwoordelijk voor de gevolgen van je gedrag. Ook je online gedrag. En óók als je je berichten anoniem plaatst.

• Hoe jullie elkaar online behandelen, heeft invloed op de manier waarop jullie generatie de online cultuur bepaalt. Verander de wereld, begin bij jezelf...

Samengevat

Sluit af met een motiverende aanmoediging: hoe jullie elkaar online behandelen, heeft invloed op de manier waarop jullie generatie de online cultuur bepaalt. Verander de wereld, begin bij jezelf en we zijn samen aan zet!