Voedselproductie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Voedselproductie

BS 3

Deze les

1. Uitleg interactief met filmpje

2. Opdrachten maken

3. Nijntje en het Nitraat

Hoe verdwijnen stoffen uit de kringloop?

Hoe verdwijnen stoffen uit de kringloop?

Uitspoeling

Bemesting

- stalmest (reducenten nodig)

- kunstmest (stikstof)

Nadeel?

nos.nl

Eutrofiëring

Hoezo kan eutrofiëring leiden tot een meer waarin vrijwel geen leven meer voorkomt?

Overleg in tweetallen

5 minuten

EUTROFIERING

1. Verhoging nitraat en fosfaat in water.

2. Algenbloei + bloei van drijvende waterplanten.

3. Licht dringt moeilijk door

4. Onderwaterplanten dood (geen fotosynthese mogelijk + algen leven kort (gaan ook dood)

5. Door massale sterfte, meer organisch materiaal voor reducenten

6. Reducenten vermeerderen zich snel (gebruiken veel zuurstof)

7. Zuurstofgebrek in water

8. Vissen gaan dood (kettingreactie, cyclus opnieuw)

9. Water waarin vrijwel geen leven voorkomt

Wat is eutrofiëring?

1. het afnemen van anorganische stoffen in het water
2. het toenemen van anorganische stoffen in het water
3. het verarmen van de grond
4. het bemesten van akkers

Wat is een oplossing voor eutrofiëring?

1. Algeneters aan het water toevoegen
2. Maaien
3. Snoeken in het water brengen
4. Forellen in het water brengen

Welke kringloop/kringlopen zijn bij eutrofiëring verstoord?

1. Koolstofkringloop
2. Stikstofkringloop
3. Koolstofkringloop en stikstofkringloop

NOx

Stikstofoxide verbindingen komen vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen.

Reageren in de atmosfeer met water -> vormt HNO3 = zuur

-> zure regen.

Stikstofverbindingen in de lucht zorgen voor vermesting van de bodem wanneer ze neerslaan op de aarde. 

Vergrassing 

Snelgroeiende planten zoals brandnetels, bramen en grassen kunnen door vermesting andere planten verdringen 

-> afname biodiversiteit

Hoe verdwijnen stoffen uit de kringloop?

Uitspoeling

Bemesting

- stalmest (reducenten nodig)

- kunstmest (stikstof)

Nadeel?

Hoe verdwijnen stoffen uit de kringloop?

Monoculturen

Monoculturen

Vroeger: veel gemengde bedrijven

Nu: grote akkerbouwbedrijven

grote veeteeltbedrijven

Intensieve veehouderij---> weinig grond erom heen

bio-industrie of vee-industrie

Veevoer komt voor 70% uit andere landen

• veel dieren geven veel melk, vlees of eieren

• dieren hebben vaak geen prettig leven
• mestoverschot
• milieuvervuiling

Voordelen monoculturen

Efficiënte bewerking land

Nadelen?

Nadelen monoculturen

Plagen

Uitputting

Ziekten

Vraat (bv. slakken)

Bestrijdingsmiddelen

Bestrijding van ziekten

1.  Chemische

2. Mechanische

3. Biologische

4. Verandering erfelijke eigenschappen

Bestrijding 

Chemisch

Mechanisch

Biologisch

Beperkt aantal dieren kan gevangen worden + machines stoten CO2 uit

Natuurlijke vijanden (bv. witte vlieg en sluipwesp)

Effectief, maar veel niet soort specifiek/resistentie/persistentie/accumulatie/vervuiling grondwater

Persistentie

Persistent = "volhardend", niet of slecht afbreekbaar pesticide

Wat is het nadeel wanneer je persistente stoffen gebruikt om je gewassen te beschermen?

Accumulatie = ophoping (in de voedselketen)

Volle grondstuinbouw

glastuinbouw

*gunstige omstandigheden

voor groei

*hele jaar voedsel produceren

*lampen en kachels gebruiken 

veel energie

*CO2 bij verbranding in de lucht

Visserij: overbevissing

Bijvangst

• onbedoeld vangen van meerdere vissoorten
• worden overboord gegooid maar overleven dit meestal niet

Bestrijding van ziekten

1.  Chemische

2. Mechanische

3. Biologische

4. Verandering erfelijke eigenschappen

Veredeling: grote vruchtbaarheid, hoge voedingswaarde, hoge melkproductie (m.b.v. genetische modificatie)

Veredeling bij wilde kool

Veredeling bij appels

Vruchtwisseling

Aan de slag

Keuze:

1. Maak opdracht 24, 25 en 27 van 6.3 (boek 4V)

2. Volg de video over Nijntje en het Nitraat

Individueel tijdens de film

Insecten eten, veel vitamines, ijzer en eiwitten