Voor het meten van de temperatuur gebruik je een thermometer.
Als de temperatuur stijgt, zet de vloeistof uit en stijgt het vloeistofniveau in de buis.
Omdat de stijgbuis erg nauw is, zie je de vloeistof al stijgen of dalen bij kleine T verschillen.
Slide 2 - Tekstslide
Celsiusschaal
De Celsiusschaal is de schaalverdeling van een thermometer in graden Celsius.
Een thermometer kun je ijken:
Smeltpunt van ijs (0°C)
Kookpunt van water (100°C)
Hierna verdeel je de afstand in honderd gelijke delen.
Slide 3 - Tekstslide
bimetaal thermometer
Een bimetaal bestaat uit twee trips van verschillende metalen die stevig met elkaar zijn verbonden.
Als de temperatuur stijgt, zet de ene strip sterker uit dan de andere.
Hierdoor trekt het bimetaal krom.
Een elektrische thermometer bevat een schakeling en een sensor die reageert op temp.
Slide 4 - Tekstslide
Kelvin
Vaak wordt temperatuur gemeten in graden Celsius. Bij Natuurkunde wordt ook de eenheid Kelvin (K) gebruikt.
Bij Kelvin is nul de allerlaagste temperatuur die mogelijk is. Dat is -273°C of 0 K. Lager wordt de temperatuur nooit dus dit heet het absolute nulpunt.
Slide 5 - Tekstslide
6.4 Temperatuur en moleculen
IJs is een vaste stof. IJs bestaat uit watermoleculen.
In ijs hebben alle moleculen een eigen, vaste plaats.
De moleculen staan niet stil, ze trillen heen en weer.
Slide 6 - Tekstslide
phet.colorado.edu
Slide 7 - Link
phet.colorado.edu
Slide 8 - Link
Moleculen in een vloeistof
Als de temperatuur stijgt zal het ijs smelten en wordt het vloeibaar.
De moleculen in een vloeistof bewegen langs en door elkaar heen. Ze hebben geen vaste plaats
De snelheid van sommige moleculen is zo groot dat ze uit de vloeistof kunnen ontsnappen. De vloeistof verdampt langzaam.
Slide 9 - Tekstslide
Moleculen in een gas
Hoe hoger de temperatuur, hoe groter de snelheid van de moleculen en des te gemakkelijker ze uit de vloeistof zullen ontsnappen.
De moleculen van een gas bewegen los van elkaar door de ruimte waar het gas in zit
Slide 10 - Tekstslide
Fase-overgangen
Voor smelten en verdampen is energie nodig. Deze twee fase-overgangen zijn aangegeven met een rode pijl.
Als waterdamp condenseert en water wordt, dan komt er energie vrij. En als water stolt (bevriest) en ijs wordt, komt er ook energie vrij.
Slide 11 - Tekstslide
phet.colorado.edu
Slide 12 - Link
Temperatuur, tijd en energie
Met een waterkoker kun je water verwarmen. Je voegt daardoor energie toe aan het water. Je ziet dan dat de temperatuur stijgt.
Je kunt met de waterkoker ook minder water verwarmen. De hoeveelheid energie die je toevoert is gelijk. De temperatuur van het water stijgt dan sneller.
Slide 13 - Tekstslide
aan de slag:
de volgende opgaven moeten voor de volgende les af zijn:
Lesduur is: 40 min
