7 mrt - zww kww hww herkennen in samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica

Soorten ww in samengestelde zinnen

De zes koppelwerkwoorden zijn:

(zet een spatie tussen de antw.)

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je de werkwoorden benoemen in samengestelde zinnen. 

In een enkelvoudige zin staat altijd maar één zelfstandig werkwoord óf één koppelwerkwoord.

1. Juist
2. Onjuist

Zitten er meerdere kww in een enkelvoudige zin?

1. Juist
2. Onjuist

Over zww, hww en kww in enkelvoudige zinnen:

1. In een zin staat altijd maar één zww óf één kww.

2. Als in een zin slechts één werkwoord staat, is dat ene werkwoord een zelfstandig werkwoord (bij een wg) of een koppelwerkwoord (bij een ng):

Ik stond (zww) laatst voor een poppenkraam.

Jan wordt (kww) later detective.

Over zww, hww en kww in enkelvoudige zinnen:

Staan er meer werkwoorden in de zin, dan is het belangrijkste ww het zww of het kww. Deze staan vaak achter in de zin. 

Alle andere werkwoorden, dus ook de pv, zijn hulpwerkwoord (hww).

Ik heb (hww) laatst voor een poppenkraam gestaan (zww).

Jan wil (hww) detective worden (kww).

Mag jij vuurwerk afsteken?
Afsteken =

1. zww
2. hww
3. kww

Mag jij vuurwerk afsteken?
Mag =

1. zww
2. hww
3. kww

Hij heeft een nieuwe auto.
heeft =

1. zww
2. hww
3. kww

De meeste leraren zijn aardig
zijn =

1. ZWW
2. HWW
3. KWW

zww, kww en hww in samengestelde zinnen

Stap 1 : splits de zin in enkelvoudige zinnen

'Later is allang begonnen’ is een elpee van Klein Orkest en Harrie Jekkers zingt op die plaat dat je levend voor morgen nú je toekomst zult kwijtraken.

1.1. ‘Later is allang begonnen’ is een elpee van Klein Orkest 

1.2. Harrie Jekkers zingt op die plaat

1.3. dat je levend voor morgen nú je toekomst zult kwijtraken.

Stap 2 : Stel van elke enkelvoudige zin het gezegde vast: wg of ng? 

Stap 3: Pas daarna de regels van het benoemen van de werkwoorden toe. 

Werkwoordelijk gezegde 

Belangrijkste ww = zww
Zit er maar één ww in de zin, dan is het automatisch zww. 

zww = geeft aan wat je 'doet' 

Overige ww zijn hww.

Naamwoordelijk gezegde

Belangrijkste ww = kww. 

Zit er maar één ww in de zin, dan is het automatisch kww. 

Is het een van de zes kww? 

Overige ww zijn hww. 

De buurvrouw vroeg mij of ik haar hond wilde uitlaten, omdat ze ziek was geworden.

Stap 1 : splits de zin in enkelvoudige zinnen

Zin 1: De buurvrouw vroeg mij
Zin 2: of ik haar hond wilde uitlaten
Zin 3: omdat ze ziek was geworden
Stap 2: Stel van elke enkelvoudige zin het gezegde vast.
Werkwoordelijk gezegde (wg) of naamwoordelijk gezegde (ng)?

Zin 1: De buurvrouw vroeg mij
Zin 2: of ik haar hond wilde uitlaten
Zin 3: omdat ze ziek was geworden

Stap 3: Pas daarna de regels van het benoemen van de werkwoorden toe.

Als je met een auto in het water terechtkomt, moet je snel een raampje openen, zodat je daardoor kunt ontsnappen.
Stap 1 : splits de zin in enkelvoudige zinnen

Als je met een auto in het water terechtkomt, moet je snel een raampje openen, zodat je daardoor kunt ontsnappen.

Stap 2: Stel van elke enkelvoudige zin het gezegde vast.
Werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde?

Als je met een auto in het water terechtkomt, moet je snel een raampje openen, zodat je daardoor kunt ontsnappen.

Stap 3: Pas daarna de regels van het benoemen van de werkwoorden toe.

Dat er 45.000 jaar geleden zo'n 70.000 Neanderthalers in Eurazië leefden, is duidelijk geworden, nadat hun erfelijke variatie was onderzocht.

Stap 1 : splits de zin in enkelvoudige zinnen

Dat er 45.000 jaar geleden zo'n 70.000 Neanderthalers in Eurazië leefden, is duidelijk geworden, nadat hun erfelijke variatie was onderzocht.

Stap 2: Stel van elke enkelvoudige zin het gezegde vast.
Werkwoordelijk gezegde (wg) of naamwoordelijk gezegde (ng)?

Dat er 45.000 jaar geleden zo'n 70.000 Neanderthalers in Eurazië leefden, is duidelijk geworden, nadat hun erfelijke variatie was onderzocht.

Stap 3: Pas nu de regels van het benoemen van de werkwoorden toe.

Aan de slag!

Opdracht 1 t/m 3 (blz. 227)