Les 2 GMK DA ljr 1 periode 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Mevr. Janssen krijgt een antibioticakuur tegen wondroos. Welke behandelmethode is dit?

1. Causaal
2. symptomatisch
3. substitutie
4. profylactisch

Dhr. Stevens is geblesseerd en krijgt een pijnstiller. Welke behandelmethode is dit?

1. Causaal
2. Symptomatisch
3. Paliatief
4. Profylactisch

Mevr. Yuldiz krijgt ijzertabletten, zij heeft een te laag ijzergehalte in het bloed. Welke behandelmethode is dit?

1. Causaal
2. Diagnostisch
3. Substitutie
4. Profylactisch

huiswerk bespreken

Welke vragen zijn er over het huiswerk

Doelen deze les

Tijdens deze les leer je:

Welke toedieningswegen voor medicijnen er zijn en de bijzonderheden

Welke toedieningsvormen voor medicijnen er zijn en de bijzonderheden

Toedieningsweg

in de neus
in de longen
op de huid 
op slijmvliezen van het oog

via de mond
via het rectum

Vraag studenten wat ze hier al van weten

Schrijf de lokale toedienwegen aan de linkerkant

De systemische toedienwegen aan de rechterkant

Geef aan wat het verschil in opname is tussen de linker en rechterkant

Werkt direct op aangebrachte plek

Werkt door het hele lichaam

Lokaal

Systemisch

Elke toedieningsweg kent zijn eigen toedieningsvormen.

Lokaal: geneesmiddel wordt rechtstreeks aangebracht op de plek waar het werkzaam moet zijn

Systemisch: geneesmiddel moet werking in het lichaam uitoefenen. Wordt via de bloedsomloop naar de plaats van werking gebracht.

Via injectie

Via de mond

Via de huid

Via de anus

Onder de tong

Oraal

Sublinguaal

Rectaal

Transdermaal

Parenteraal

lokale toediening

voordeel:

het werkt sneller

dosering kan lager

minder bijwerkingen

Voordeel van lokale toediening is dat het direct werkt op de plek waar het nodig is. De dosering is hierdoor lager en de kans op bijwerkingen kleiner.

Cutaan (crème, zalf)

Inhalatie (inhalatiemedicatie)

Op de slijmvliezen (oogdruppels, oordruppels, neusdruppels, vaginaal tablet)

Wat betekenen deze termen? Daarna voorbeelden van toedieningsvormen bij deze toedieningswegen (kan ook later in de presentatie als je eerst de dia’s van de toedieningsvormen hebt gehad.)

Noem een bijwerking

Bijwerking is een effect van een geneesmiddel wat niet bedoeld is. Bijvoorbeeld slaperigheid, kriebelhoest. .

Bij welke groep toedieningswegen (lokaal/systemisch) heb je de minste bijwerkingen en waarom?

Wat geeft minder bijwerkingen? Antwoord: Het grote voordeel van lokale toediening is dat het geneesmiddel direct op de plaats is waar het

moet werken. De rest van het lichaam zal daar meestal weinig tot niets

van merken. De kans op bijwerkingen in de rest van het lichaam is daardoor veel kleiner dan bij systemische toediening; dan wordt immers het

gehele lichaam ‘lastig gevallen’ door het geneesmiddel.

Elke toedieningsweg heeft zijn eigen toedieningsvormen.

Noem een toedieningsvorm

Welke toedieningsvormen ken je?

Tabletten, capsules, neusspray, neusdruppels, oogdruppels, oogzalf, inhalator, stoomdruppels, crème en zalf, pleister, zetpillen.

Keuze van toedienvorm

afhankelijk van :

1. de patiënt
2. de aandoening
3. beschikbaarheid van medicatie

Kunnen de studenten deze vraag beantwoorden en voorbeelden geven?Waar is de keuze voor een bepaalde toedieningsvorm van afhankelijk?

-van patiënt: bijvoorbeeld bij slikproblemen geen tabletten, bij jonge kinderen ipv tabletten een drankje

-de aandoening: bij een huidaandoening kies je voor crème of zalf omdat alleen de huid behandeld hoeft te worden

-beschikbaarheid van medicatie

cutaan

inhalatie

op de slijmvliezen

oraal

Met welke term wordt aangegeven dat een tablet beschermd wordt tegen het maagsap

1. MGA
2. MSR
3. Retard
4. weet ik niet

Niet kauwen of fijnmaken

Heel doorslikken!

Maagsap resistent: MSR of EC

Met vertraagde afgifte: MGA of MVA of retard

Maagsapresistent (MSR) en Enteric-Coated (EC): deze middelen mogen niet worden gekauwd of fijngemalen.

Tabletten met gereguleerde afgifte: deze middelen mogen niet worden gekauwd of fijngemalen.

Maagsapressistent of enteric-coated: als een van deze termen op een medicament van toepassing is dan betekent dat dat er om dit middel een beschermend laagje zit zodat de sappen van de maag het middel niet kunnen aantasten. Het middel wordt dan werkzaam ná de maag. De werkzaamheid kan dus dan niet eerste negatief beinvloed worden door de maag met al zijn maagsappen. Deze middelen mogen niet worden gekauwd of fijngemalen want werkt dat beschermende laagje niet meer.

Tabletten met gereguleerde afgifte: gelijkmatiger in het bloed, medicatie hoeft minder vaak ingenomen te worden. Door gelijkmatiger bloedspiegel minder bijwerkingen. Aanduiding met : MGA, retard, slow release. Deze middelen mogen niet worden gekauwd of fijngemalen want dan werkt dan werkt de gereguleerde afgifte niet meer.

Wanneer wordt medicatie rectaal gegeven? Als de patiënt

1. ouder is dan 78 jaar
2. misselijk is en moet braken
3. jonger is dan 6 jaar
4. weet ik niet

Rectaal alleen:

Als patiënt niet kan slikken

Als patiënt misselijk is en moet braken

Als het rectum plaatselijk behandeld moet worden

Nadeel zetpil:

Lastiger toedienen

Onzekere en onregelmatige opname van het geneesmiddel

Transdermaal

Transdermale systemische werking. Waarom zou je een medicament via een pleister toedienen? Fentanyl wordt door het maagdarmkanaal onwerkzaam. Het wordt via een injectie, pleister of zuigtablet toegediend.

parenteraal

Verschillende vormen van injectie. Weten de studenten er een paar te benoemen?

- Subcutaan: onder de huid

Intramusculair: in de spier

Intraveneus: direct in de ader

Met welke afkorting wordt aangegeven dat een injectie onder de huid wordt gegeven?

1. I.M
2. S.L
3. S.C
4. weet ik niet

huiswerk: opdracht 2

Ga thuis aan de slag met opdracht 2 (toedieningswegen)

De opdracht moet uiterlijk de dag voor de volgende les om 23.59 uur ingeleverd zijn via Teams.

Vragen?

VRAGEN?