3.1 Gezond eten

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Klaarmaken voor de les

• Leg je telefoon weg
• Pak je Chromebook en login op lessonup.app (als je niet meer in de klas zit moet je dit even melden)
• Pak een aantekeningenschrift 
• Zorg ervoor dat je boeken op tafel liggen 

Hoofdstuk 3: Snacken en eten

Wat weten jullie over gezond eten?

3.1 Gezond eten

Wat te doen vandaag

• Leerdoelen
• Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
• Vitaminen en mineralen
• De schijf van vijf

Leerdoelen

• Aan het einde van de les weet je wat voedingsmiddelen en voedingsstoffen zijn en ook het verschil kunnen beschrijven.
• Aan het einde van de les ken je de verschillende mineralen en vitaminen.
• Aan het einde van de les weet je hoe de schijf van vijf werkt.

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Voedingsmiddelen:

• Alles wat je eet of drinkt.

Voedingsstoffen:

• Stoffen die je lichaam uit voedingsmiddelen haalt en gebruikt.

Welke voedingsstoffen zijn er?

Voedingsstoffen

Zes soorten voedingsstoffen opgedeeld in drie groepen.

• Energierijke stoffen
• Bouwstoffen
• Beschermende stoffen

Energierijke stoffen

Heb je nodig om te bewegen en warm te blijven

Voedingsstoffen:

• Koolhydraten
• Vetten

Bouwstoffen

Heb je nodig voor groei

Voedingsstoffen:

• Eiwitten
• Mineralen
• Water

Beschermende stoffen

Stoffen die je beschermen tegen ziektes

Voedingsstoffen

• Vitaminen 
• Mineralen

Voedingsvezels

Zijn geen voedingsstoffen

Functie:

Zorgen ervoor dat de spieren in de darmen actiever zijn en dus je eten beter verteerd.

Vitaminen

Stoffen die je lichaam in principe niet zelf maakt 

Zijn onderdeel van de beschermende stoffen

In welke voedingsmiddel zit veel vitaminen?

1. Friet
2. Water
3. Eieren
4. Sinasappels

Functie vitaminen

Vitaminen	Wat is de functie?	In welk voedselmiddel vind je deze vitamine?
Vitamine A
Vitamine B
Vitamine C
Vitamine D

Functie vitaminen

Vitaminen	Wat is de functie?	In welk voedselmiddel vind je deze vitamine?
Vitamine A	1. Nodig voor groei 2. Nodig voor zien bij zwak licht	Wortels
Vitamine B	1. Nodig voor de werking van het zenuwstelsel	Vlees en vis
Vitamine C	1. Nodig voor de weerstand tegen ziekten 2. Nodig voor de vorming van bloedcellen	Groente en fruit
Vitamine D	1. nodig voor het afzetten van calcium in de botten	Eieren, kaas, melk, eieren

Mineralen

Mineralen	Wat is de functie?	In welk voedselmiddel vind je deze vitamine?
Ijzer	1. Nodig om nieuwe rode bloedcellen te maken. Het mineraal ijzer bindt zuurstof.	Rood vlees Spinazie
Calcium	1. Nodig voor de opbouw van je botten. Calcium zorgt voor stevigheid	Zuivelproducten

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)

Vitaminegebrek

Ziekte die ontstaat door een tekort aan vitaminen en mineralen.

Bijvoorbeeld scheurbuik bij een gebrek aan vitamine C of nachtblindheid bij een gebrek aan vitamine A

Tussendoortjes

• Bevatten heel veel energierijke stoffen (koolhydraten en vetten).
• Hierdoor gaat het hongergevoel weg en eet je minder tijdens de hoofdmaaltijd. 
• Ontbijt

De schijf van vijf

Wat weten jullie van de schijf van vijf?

De schijf van vijf

De schijf van vijf

Vak	Bevat veel
1.	Water
2.	Voedingsvezels en vitaminen
3.	Vetten
4.	Eiwitten en mineralen
5.	Koolhydraten en vitaminen

Zelf aan het werk

Kijk alles na van hoofdstuk 2 

Ga aan het werk met de opdrachten van paragraaf 3.1

Af? kijk na

Af? Ga verder met 3.2