10.3 indringers

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Micro-organismen

Dat zijn kleine levende wezens die je niet met blote oog kunt zien (schimmels, bacterien).

Menselijk lijf telt 10x meer bacterien dan cellen

Reducenten = bacterien

schimmels

Virussen

Bacterien 

ziektes veroorzaakt door bacterien

Salmonella (besmet voedsel)

Keelonsteking (speeksel)

Cholera

Longontsteking

Alle ontstekingen

Antibiotica

Voorkomen door een goede hygiene

Bacterien zijn ook handig

voor het maken van zuurkool kaas en yoghurt heb je bacterien nodig

Bacterien   

Voordelen
- Ruimen organische resten op (organisch??)
- Voedingsmiddelen maken
Nadelen
- Ziekteverwekkers.
- laten eten bederven.

Insuline

Kunnen we nu snel maken doordat we bacterien hebben gemaakt die insuline maken

medicijnen om te genezen

• tegen een virus is geen medicijn ( virusremmers)
• tegen bacterien hebben we antibiotica ( nu wel resistentie)

Celwand

Stevigheid

alles kan  door de celwand heen

de celwand vormt een stevige '"kooitje" om de cellen van planten, bacterien en schimmels

Infectieziekten

Een persoon kan ziek worden door besmetting met:

. bacteriën

. schimmels

. virussen

Infectieziekten

Bestrijden van infecties.

Door witte bloedcellen.

verschillende stadia:

1. besmetting

2. incubatie

3. symptomen

4. diagnose

5. prognose

6. genezen

IMMUNITEIT!!

Het immuunsysteem

            Weerstand > hoe goed kan ik tegen ziektes

 Afweersysteem > hoe voorkomt het lichaam ziektes (Huid, slijmvliezen, zuurgraad)

Ziekteverwekkers > de stoffen die zorgen voor ziekte

specifiek afweersysteem

Wat betekent immuun?

Je wordt eerst ziek voordat het immuunsysteem antistoffen kan maken. De tweede keer weet het lichaam al hoe de antistoffen gemaakt moet worden. Je bent immuun!

antistofcellen (geheugencellen)

witte bloedcellen die ‘onthouden’ hoe ze antistoffen moeten maken. Je bent dan immuun .

witte bloedcellen herkennen de ziekteverwekkers aan de eiwitten (antigenen) op de buitenkant van de cel.

!antistof is tof!

2 typen witte bloedcellen

• vreetcellen:(witte bloedcellen die  ziekteverwekkers opruimen) 

• antistofcellen:Witte bloedcellen die antistoffen aanmaken 
  

• Geheugencellen (antistofcellen) maken je immuun!
  

Inenten / vaccinaties

Injecteren met een dode, verzwakte ziekteverwekker, of delen van ziekteverwekker.

Je lichaam gaat antistoffen maken en herkend voortaan de ziekteverwekker; je bent nu immuun!!

Vaccineren en enten

Ziekten, veroorzaakt door virussen of bacteriën

Immuniteit:

• natuurlijke actieve immuniteit: --> - lichaam onderneemt zelf actie om antistoffen te--> maken 
  
• natuurlijke passieve immuniteit of maternale immuniteit --> - lichaam krijgt antistoffen via placenta of biest 
  
• kunstmatige actieve immuniteit 
  

                - vaccinatie of enting

Immuniteit

• Natuurlijk
• Kunstmatig
• Actief
• Passief
  

0

kunstmatige

• Actieve immuniteit: inenting via een vaccin (dode,zwakke ziekteverwekkers). Lichaam  maakt zelf antistoffen aan.

• Passieve immuniteit: inenting van een serum (antistoffen). Persoon maakt geen antistoffen 

Natuurlijke immuniteit

- Je bent met de ziekte in aanraking geweest

- Je lichaam heeft antistoffen gemaakt

- Witte bloedcellen 'onthouden' deze antistoffen

Kunstmatige immuniteit

Vaccinatie (inenting)

- Dode of verzwakte ziekteverwekker wordt ingespoten

- Witte bloedcellen maken antistoffen

- Witte bloedcellen 'onthouden' deze antistoffen

immuniteit

1. Ziekteverwekker komt lichaam binnen.. 

2. Witte bloedcel maakt antistoffen

3. Antistoffen binden zich aan de ziekteverwekker

4. Ziekteverwekker wordt onschadelijk gemaakt

Immuniteit (1)

Hiervoor is uitgelegd dat bij een eerste contact met een antigeen het een tijdje duurt voordat de specifieke afweer op gang is gekomen. De tijd tussen binnendringen en ziekteverschijnselen krijgen, noemt men incubatietijd

De vorming van antistof na het eerste contact noemt men de primaire reactie.

Immuniteit (2)

Door de aanwezigheid van geheugencellen worden antistoffen snel gevormd na een nieuw contact met dít antigeen. Dit noemt men de secundaire reactie. Je wordt door het tempo van antistofproductie niet ziek, je bent immuun. 

Dit is natuurlijke immuniteit.

Wil men kunstmatig immuniteit opbouwen voor een ziekteverwekker, dan gaat men immuniseren.

Wat is een chronische ziekte?

Chronisch ziek is een verzamelnaam voor verschillende ziektes. Kenmerkend is dat de ziekte minstens drie maanden duurt of dat de patiënt er meer dan drie keer per jaar last van heeft. Een ziekte is chronisch als die met de bestaande kennis en methoden niet te genezen is.

Onder chronische ziektes vallen:

(jeugd)reuma, COPD en astma, nierziektes, kanker, diabetes, hiv, aids en hartafwijking.

Definitie

Ongeneeslijk ziek: ziekte waar geen behandeling mogelijk is en waar je waarschijnlijk aan zal sterven

Chronisch ziek: langdurige ziekte met over het algemeen geen uitzicht op volledig herstel, vaak wel behandelbaar (vaak verdere schade beperken)

Orgaantransplantatie

Een orgaan van iemand anders heeft andere antigenen en zal dus aangevallen worden door je witte bloedcellen. DIt heeft orgaanafstoting. Dit kun je met afstotingsremmers voorkomen, hierdoor worden er minder antistoffen aangemaakt.

De meeste donororganen gaan niet langer mee dan 10 jaar.

Donororganen

Bij donororganen kan er afstoting plaatsvinden, de rest van je leven slik je na transplantatie afstotingsremmers.

Alternatieven voor donorganen 

1. Organen van varkens:Dit heet xenotransplantatie (transplanteren van organen/ weefsel van dieren naar mensen)

1. Stamceltherapie:Stamcellen kunnen nog uitgroeien tot elke cel. Dit is nog volop in ontwikkeling.