Par. 2.7 Hulpwerkwoord en zelfstandig werkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1-3

1 oktober 2024

Wat: Hulpwerkwoord en zelfstandig werkwoord herkennen

Wanneer: 14:20-15:10

Hoe: Gezamelijk/Zelfstandig werken

Klaar: Par. 2.7 overige opdrachten maken

HW: Par. 2.7 opdrachten maken ( zie Magister)

Doelen

- WOORDSOORTEN (LW, BN, ZN, VZ, BZV, PSV) herhalen uit 

leerjaar 1

- Je herkent het verschil tussen een hulpwerkwoord en een zelfstandig werkwoord

Welke woordsoorten ken je nog?

1. Lidwoord

2. Zelfstandig naamwoord

3. Bijvoeglijk naamwoord

4. Bezittelijk voornaamwoord

5. Persoonlijk voornaamwoord

6. Werkwoorden

Lidwoorden

We hebben in het Nederlands 3 lidwoorden:

de

het

een

Het zelfstandig naamwoord

Voor een zelfstandig naamwoord kun je (bijna) altijd een lidwoord (de, het, een) zetten.

Voorbeelden:

de tafel, de auto, het meisje, een hond

Het zelfstandig naamwoord

• Mensen
• Dieren
• Planten
• Dingen
• Namen
• Aardrijkskundige namen

Bijvoeglijk naamwoord

* Zegt iets over een zelfstandig naamwoord

* Staat vóór een zelfstandig naamwoord en na het lidwoord

Bezittelijk voornaamwoord

Wat is een bezittelijk voornaamwoord? Geeft aan dat iets van iemand is.

mijn		onze/ons
jouw		jullie
zijn		hun
haar		uw
zijn

Persoonlijk voornaamwoord

Het persoonlijk voornaamwoord verwijst naar:

 een persoon, een groep personen, voorwerpen of onzichtbare zaken.

ik, hij, zij, het, wij, jullie, ons,

jou, ons, hen, mij, hem..........

Werkwoorden

Werkwoorden noemen we ook weleens doe-woorden.

Het zijn namelijk vaak dingen die je kunt doen, zoals:

lopen, fietsen, staan, zitten, schrijven, slapen, gamen, eten, wachten......

Maar ook dit zijn werkwoorden:

sneeuwen, regenen, hagelen, zijn, worden, blijven, lijken

Er zijn zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

Het ZWW geeft een actie/handeling/gebeurtenis aan.

Het ZWW kan alleen in de zin staan, maar ook samen met andere ww.

Het ZWW kan in verschillende vormen voorkomen, zoals de persoonsvorm, het voltooid deelwoord en de infinitief.

Kijk maar:

- Dennis maakt ijs.

- Dennis heeft ijs gemaakt.

- Dennis wil ijs maken.

Hulpwerkwoord (HWW)

Er staat altijd één zelfstandig werkwoord in de zin. 

De andere woorden in de zin heten hulpwerkwoorden. 

Een hulpwerkwoord is het hulpje van het zelfstandig werkwoord. 

Voorbeeld 1                                                     Voorbeeld 2

Mijn moeder heeft een taart gebakken.  

Mijn broertje is van zijn scooter gevallen. 

Vraag

Wat is het verschil tussen een hulp werkwoord en zelfstandig werkwoord?

WHHTUK

Wat: Opdrachten 10 + 12a van par. 2.7

Hoe: Zelfstandig werken

Hulp: Par. 2.7 leertekst zelfstandig werkwoord+hulpwerkwoord

Tijd: 10-15 minuten

Uitkomst: Klassikaal oefening bespreken

Eerder klaar: Opdracht 9 + 11 + 12b + 13 + 16 par. van 2.7 maken

Waar hebben we het vandaag over gehad?

lezen via: kranten, tijdschriften of internet

Vraag jezelf af: Wat is waar?/ Is het waar?

Kijk waar de tekst vandaan komt: de bron!

Let op het doe van de tekst: overtuigen/ informeren? (meningen/feiten)

SLEEP DE WOORDSOORTEN NAAR DE GOEDE PLEK

De ouders van Bilal zijn erg aardige en behulpzame mensen.

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

werkwoord

lidwoord

ouders

de

aardige

mensen

Bilal

zijn

behulpzame

Zelfstandig werkwoord:
Welke stellingen zijn beiden waar?

1. Hebben altijd een hulpje nodig. Is altijd de persoonsvorm
2. Kunnen alleen in een zin staan. Zijn beter met een hulpje.
3. Is een werkwoord. Heeft geen duidelijke betekenis.
4. Het zijn echte doe-woorden, met een duidelijke betekenis. Kunnen alleen in een zin staan.

Wat zijn hulpwerkwoorden?

1. De belangrijkste werkwoorden in een zin
2. Werkwoorden die een ander ww 'helpen'

Wat zijn zelfstandige werkwoorden

1. dromen, dansen, denken
2. mensen, vrouwen, mannen
3. konijnen, apen, beren
4. de, het, een

Wat voor werkwoord is het werkwoord MOET in deze zin?
De volgende keer moet je beter opletten.

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Welk woord is hier een zelfstandig werkwoord?
Ik kom je vanavond ophalen.

1. ik
2. kom
3. vanavond
4. ophalen

Vooruitblik

Volgende les:

- 2.8:  Werkwoord in de verleden tijd spellen

- HW: Opdrachten par. 2.7 maken (Zie Magister voor de juiste opdrachten)