Les 36 3TSO

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2,3

Les 36

Begeleid zelfstandig leren

Wat leer je? Wat oefen je?

• Schooltaalwoorden gebruiken in een context.
• Correct vervoegen van een voltooid deelwoord, gebruikt als bijvoeglijk naamwoord.
  
• Correct vervoegen van werkwoorden.

A. Schooltaalwoorden

Bekijk de tabel op blz. 301

Geef aan welk schooltaalwoord juist is:
Ordelijk en … kunnen werken op kantoor is erg belangrijk.

1. efficiënt
2. effectief

Geef aan welk schooltaalwoord juist is:
Jeugd wordt heel vaak … met brutaal gedrag.

1. geassocieerd
2. geïnterpreteerd

Geef aan welk schooltaalwoord juist is:
De commissaris hoopt dat de dader van de steekpartij zichzelf ...

1. in de verf zet
2. aangeeft

Geef aan welk schooltaalwoord juist is:
Greenpeace is … de bescherming van bedreigde diersoorten.

1. pro
2. contra

(1)

(2)

(3)

(4)

associëren met

effect

efficiënt

interpretatie 

poging

symbool

verwijzen naar

B. Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Bijvoeglijk naamwoord?

Welk woord is een bn?
Zijn handen waren bijna bevroren door de winterse kou.

1. zijn
2. bijna
3. door
4. winterse

Welk woord is een bn?
De docent beweerde dat domme vragen niet bestonden.

1. docent
2. beweerde
3. domme
4. bestonden

Welk woord is een bn?
Vele handen maken licht werk.

1. vele
2. handen
3. licht
4. werk

In welke zin zit een bijvoeglijk naamwoord?

1. Leraren zijn niet te vinden.
2. Rebecca vraagt aan Jan een boek.
3. Morgen verhuizen wij naar Stabroek.
4. Wij gaan een nieuw huis bouwen.

Wat is 'verlichte'?
Zondag gaan wij naar de verlichte markt in Antwerpen.

1. onderwerp
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord
4. werkwoord

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord dat je als bijvoeglijk naamwoord (VDBN) gebruikt, verbuig je zoals je een ander bijvoeglijk naamwoord verbuigt ( +e )

verlicht --> de verlichte markt

betaald --> de betaalde factuur

Let op!

Als er twee d/t in de infinitief staan, schrijf je dubbel d/t.

Een vrije klinker? Schrijf het zo kort mogelijk op!

Maak van het werkwoord een VDBN.
het ... ijzer (smeden)

Maak van het werkwoord een VDBN.
de... biljetten (tellen)

Maak van het werkwoord een VDBN.
de ... tong (verbranden)

Maak van het werkwoord een VDBN.
de ... gsm (laden)

Maak van het werkwoord een VDBN.
de ... bakvorm (invetten)

Kies het juiste VDBN
de ... passagiers (standen)

1. gestrande
2. gestrandde
3. gestranden
4. gestrandden

Kies het juiste VDBN
het ... huis (afbranden)

1. afbrandde
2. afgebranden
3. afgebrande
4. afgebrandde

Kies het juiste VDBN
de ... muren (verven)

1. verfde
2. geverfde
3. geverfden
4. geverfdde

Kies het juiste VDBN
de ... foto (vergroten)

1. vergroote
2. vergrootte
3. vergrote
4. vergroten

Kies het juiste VDBN
het ... geld (besteden)

1. besteede
2. bestede
3. besteeden
4. besteden

C. Werkwoordspelling

Noteer de juiste vorm van het werkwoord.

Tot een botsing is het al lang niet meer ... (komen)

Het is druk, want er ... (zweven) veel meer in ons zonnestelsel dan je denkt.

Een ... (opluchten) reactie is te voorbarig.

Echt gevaarlijk ... (worden) het volgens de NASA niet.

De NASA heeft via ... (uittesten) computermodellen ... (becijferen) dat er gevaarlijke aardscheerders zijn.

Een ... (verwoesten) aarde is dus nog altijd een mogelijk toekomstbeeld.

Je bent verwijderd.

verwijderd = voltooid deelwoord

bent = pv

verwijderen --> verwijderde

Ik hoor een -d, dus verwijderd

Sylvie aasde op voetballer.

Hele ww = azen

-z zit niet in 't kofschip

Dus: -d

Welk woord is verkeerd gespeld?
Teidens een warme nacht kun je makkelijk een kwart liter uitzweten.

1. teidens
2. kun
3. makkelijk
4. uitzweten

Welk woord is verkeerd gespeld?
Een deel van jou adem bestaat uit water.

1. een
2. jou
3. adem
4. bestaat

Welk woord is verkeerd gespeld?
Omdat nagellak remover een middel bevat dat nagellak oplost.

1. nagellak remover
2. dat
3. nagellak
4. oplost

Welk woord is verkeerd gespeld?
Zij hebben geleert hoe bommeldingen te analyseren.

1. hebben
2. geleert
3. bommeldingen
4. analyseren

Welk woord is verkeerd gespeld?
Een verwoestte omgeving moet uiteraard vermeden worden.

1. verwoestte
2. uiteraard
3. vermeden
4. omgeving

Wat is er fout aan deze zin?
De warmte komt van de lucht maar ook van de vloeistof zelf.

Wat is er fout aan deze zin?
Van invloed lijkt het belang die je hecht aan dromen.

Verbeter de hele zin.
Vooral noord-Amerikanen zetten hun honden vaak voor de televisie of voor een gedownloadde film.

Geleerd?

-  Het gebruik van schooltaalwoorden in een context.

- Het vervoegen van het VDBN.

- Het correct spellen van werkwoorden.