5.2 De renaissance en humanisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

5.1 De renaissance (1300 - 1600)

• vooral: mentaliteitsverandering tov de Middeleeuwse mens
• van: obsessie voor leven na de dood (memento mori) >
• belangstelling voor het leven op aarde in het nu ('carpe diem')
• heroriëntatie op de werken van de Klassieke Oudheid o.a. doordat
• oude teksten terug werden gevonden (kloosters/kruistochten)

Rafaël: De school van Athene

herwaardering van de Klassieke cultuur

• de klassieke werken gaven handvaten voor het verbeteren van het leven op aarde.
• belangstelling van geleerden voor antieke cultuur, poëzie en geschiedenis noemen we humanisme 
• vb: 'Vitruviusman' (Leonardo de Vinci)

5.1 De renaissance (1300 - 1600)

• vooral: mentaliteitsverandering tov de Middeleeuwse mens
• van: obsessie voor leven na de dood (memento mori) >
• belangstelling voor het leven op aarde in het nu ('carpe diem')
• heroriëntatie op de werken van de Klassieke Oudheid >
• humanisme > humain = de mens (staat centraal - 'uomo universalis')
• renaissance begon in Italië (Boccaccio en Dante, basis gelegd voor modern Italiaans: zij schreven niet in het Latijn, de taal van de kerk))

opdracht:

Leg aan de hand van een beeldelement uit waarom dit zelfportret (1535) past binnen de renaissance.

Toelichting: I M zijn de initialen van de schilder, de A staat voor Amsterdam

leg met 1 beeldelement uit waarom dit schilderij past binnen de renaissance

Jacob Corneliszoon van Oostsanen 

(1533)  

            Christelijke kunst in de

            Middeleeuwen

renaissance in de beeldende kunst:

• ipv uitbeelden symbolische betekenis, natuurgetrouwe weergave 
• gevolg: aandacht voor perspectief, licht en kleuren
• meer aandacht voor anatomie en menselijke emoties, zie Michelangelo

Michelangelo: Piëta

details van de

 Piëta

Leonardo da Vinci

Homo universalis (Universele mens)

Mona Lisa (1504)

zelfportret Da Vinci (1512)

Belangrijk:

• in de ME: politiek is onderdeel van een goddelijk plan
• Klassieken: machthebbers handelen in  belang van de gemeenschap


• Renaissance: geen voorschriften gebaseerd op de christelijke moraal
• Renaissance begonnen in Italië:
• - door toenemende handel > rijke kooplieden > geld om kunst te kopen,
• - huizen te verfraaien, tuinen aan te leggen
• - in Italië zijn de restanten van de Grieks-Romeinse cultuur te zien
• Extra impuls: Verovering van Constantinopel (1453) > vlucht burgers

slotopmerkingen:

1. renaissance kon zich verspreiden door boekdrukkunst
2. kritischer houding t.o.v de kerk o.a Erasmus (vertaling Vulgaat)