ww jaar1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Wat zijn werkwoorden? 

WERKWOORD

- In een zin zit altijd een werkwoord. Luister goed! Nu stoppen!

-Werkwoorden zijn doe-woorden.

-Een werkwoord zegt wat iets of iemand doet of overkomt.

- Een werkwoord verandert door tijd (Ik luister vandaag. Ik luisterde gisteren.) en aantal (Ik luister. Wij luisteren).  

Een werkwoord is actie!

We kijken naar de zee.

ACTIE!

ACTIE!

Wij werken samen. 

We lopen door het bos. 

ACTIE!

Attentie!

-Pak je schrift en pak je pen.

-Schrijf op welke werkwoorden je in dit filmpje ziet. Probeer zoveel mogelijk werkwoorden op te schrijven. 

Werkwoorden

Hij is aan het fietsten, aan het kijken, zijn voeten, knieën, en benen bewegen, hij is zijn evenwicht aan het houden, hij is met zijn hoofd aan het draaien, hij is aan het fluiten, hij is aan het ademen, aan het slikken, zijn hart is aan het kloppen, ….

 

Naast een werkwoord staat meestal een onderwerp, iemand die de handeling uitvoert. 

          Ik                     fiets                    naar huis.

Werkwoorden en onderwerp

Wie is er eigenlijk aan het fietsen en kijken? Wat is er aan het bewegen? Wie is evenwicht aan het houden? Wie is met zijn hoofd aan het draaien? Wie is er aan het fluiten, ademen en slikken?

Wat is er aan het kloppen?

Hij is aan het fietsten en  kijken, zijn voeten, knieën, en benen bewegen, hij is zijn evenwicht aan het houden, hij is met zijn hoofd aan het draaien, hij is aan het fluiten, ademen en slikken, zijn hart is aan het kloppen.

Dit noemen we het ONDERWERP.

 

 

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat kan je zeggen over de volgende zin? 

 

zin: Ik zing het lied 'Hello'. 

antwoord: 

ik= iemand die alleen is, dus enkelvoud.

zing= Een werkwoord dat in de tegenwoordige tijd en enkelvoud staat.

het lied 'Hello'= Iets wat ik zing. 

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat is het werkwoord in de volgende zin? 

 

Ik zing het lied 'Hello'. 

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat is het werkwoord in de volgende zin? 

 

Ik zing het lied 'Hello'. 

Zing ( zingen = de handeling, de actie, in de tt)

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat is de persoonsvorm in de volgende zin? 

1. Verander de tijd. 

Ik zing het lied 'Hello'. 

2. Verander het aantal.

Ik zing het lied 'Hello'. 

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat is de persoonsvorm in de volgende zin? 

1. Verander de tijd. 

Ik zing (tt) het lied 'Hello'.  (zing is de pv)

Ik zong (vt) het lied 'Hello'. 

2. Verander het aantal. 

Ik (ev) zing het lied 'Hello'. (zing is de pv)

Wij (mv) zingen het lied 'Hello'. 

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat het onderwerp in de volgende zin? 

Ik zing het lied 'Hello'. 

persoonsvorm en onderwerp

Wat het onderwerp in de volgende zin?

Ik zing het lied 'Hello'.

Wie doet de handeling? De actie? (zingen)

Wie zingt er? (ik) 

IK

zing

persoonsvorm en onderwerp

Opdracht: Wat kan je zeggen over de volgende zin? 

 

zin: De bloemen stonden in de vaas. 

antwoord: 

de bloemen = meervoud.

stonden = Een werkwoord dat in de verleden tijd en in het meervoud staat. 

in de vaas = De bloemen staan ergens in. 

persoonsvorm en onderwerp

De bloemen stonden in de vaas.

Wat is het werkwoord in deze zin? 

persoonsvorm en onderwerp

De bloemen stonden in de vaas.

Wat is het werkwoord in deze zin? 

stonden (de actie, de handeling)

persoonsvorm en onderwerp

De bloemen stonden in de vaas.

Wat is de persoonsvorm in deze zin? 

persoonsvorm en onderwerp

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin? 

Verander de tijd: De bloemen stonden in de vaas.

De bloemen staan in de vaas. (stonden is de persoonsvorm)

Verander het aantal (het onderwerp): De bloemen stonden in de vaas.

De bloem stond in de vaas. (stonden is de persoonsvorm)

persoonsvorm en onderwerp

De bloemen staan in de vaas.

Wat is het onderwerp in deze zin? 

persoonsvorm en onderwerp

De bloemen stonden in de vaas.

Wat is het onderwerp in deze zin? 

Wat stond er in de vaas? 

De bloemen

stonden

2.

doet iets 

(werkwoord, 

ww-gezegde)

Iets of iemand=                                                    wie?

Quiz

Wat is het werkwoord in de zin? 

Wat is de persoonsvorm in de zin? 

Wat is het onderwerp in de zin? 

Roos kocht een schitterende armband in Spanje.

Wat is het werkwoord in deze zin? (wat is de handeling, de actie)

1. Roos
2. kocht
3. een schitterende armband
4. in Spanje

Roos kocht een schitterende armband in Spanje.

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

1. Roos
2. kocht
3. een schitterende armband
4. in Spanje

Roos kocht een schitterende armband in Spanje.

Wat is het onderwerp in deze zin? (Wie voert de handeling / de actie uit?)

1. Roos
2. kocht
3. een schitterende armband
4. in Spanje

'Hoe fiets jij naar school?'

Wat is het werkwoord in deze zin?

1. hoe
2. fiets
3. jij
4. naar school

'Hoe fiets jij naar school?'

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

1. hoe
2. fiets
3. jij
4. naar school

'Hoe fiets jij naar school?'

Wat is het onderwerp in deze zin?

1. hoe
2. fiets
3. jij
4. naar school

Werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin. 

Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp doet of ervaart. 

Jan wil graag een broodje. 

Jan deelt de broodjes uit. 

Jan heeft een broodje gegeten. 

Een jongen wilde een leuke grap uithalen.
Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Een jongen
2. wilde uithalen
3. een leuke grap
4. wilde

Welke fim zou jij vanavond willen zien?

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. zou
2. zou willen
3. willen zien
4. zou willen zien

Heeft Sem zijn mobiel bij jou laten liggen?
Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. heeft
2. zijn
3. heeft laten liggen
4. liggen

Aiden koopt allerlei bijzondere gadgets.
Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Aiden
2. koopt
3. allerlei bijzondere gadgets
4. gadgets

Aiden koopt allerlei bijzondere gadgets.
Wat is het onderwerp?

1. Aiden
2. koopt
3. allerlei bijzondere gadgets

Nieuw Nederlands blz. 28-29

Maak opdracht 1: verander de tijd: 

1. Roos kocht een schitterende armband in Spanje.

antwoord: kocht-koopt

2. Als gevolg van de hittegolf vervallen de lessen na één uur. 

antwoord: vervallen-vervielen

enz. 

Maak opdracht 2: Noteer de persoonsvorm en onderwerp

Klaar? Pak je leesboek.

Ik wil vanmiddag gaan skaten.

In welke tijd staat bovenstaande zin? tt of vt

Ik wil vanmiddag gaan skaten.
Zet de zin in de verleden tijd.

Ik wil vanmiddag gaan skaten.
Wat is de persoonsvorm?

Ik wil vanmiddag gaan skaten.
Wat is het werkwoorelijk gezegde?

Ik wil vanmiddag gaan skaten.
Wat is het onderwerp?

Lesdoel 

-Ik weet dat een persoonsvorm een werkwoord is.

-Ik weet wat de persoonsvorm in een zin is.

-Ik weet wat een onderwerp in een zin is.

-Ik weet wat het werkwoordelijk gezegde is.

Lesprogramma 

1. Uitleg: ontleden (redekundig)

-persoonsvorm-onderwerp-werkwoordelijk gezegde

2. Grammatica quiz

We aten in de eetzaal. 

ACTIE!

De koks kookten voor ons.

ACTIE!

We sliepen in een slaapzaal.  

ACTIE!

Werkwoorden (ww)

Een werkwoord is een woordsoort.

De afkorting van werkwoord is ww.

In een zin staat ten minste één werkwoord.

Er zijn ook zinnen met meer dan één werkwoord.

Een werkwoord zegt 

- wat iets of iemand doet,

- wat iets of iemand overkomt

- wat er is gebeurd.

Voorbeelden van werkwoorden: 

Lopen             Zijn

Fietsen           Leren

Rennen          Eten

Koken             Voetballen