examentraining lezen 3F

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Leesvaardigheid 3F

Gebruik de tekst 

Leve de vleesetende vegetariër – Wantrouw de rechtlijnigen 

“Strikt genomen hadden ze een punt” (regels 4-5)
Citeer het zinsgedeelte uit alinea 1 dat verwoordt welk punt ‘ze’ volgens de tekst hadden.

Na de inleiding is tekst 1 onder te verdelen in drie delen. Deze

achtereenvolgende delen kunnen van de volgende kopjes worden

voorzien:

deel 1: De onmogelijkheid van een consequent wereldbeeld

deel 2: Het dilemma van consequentie in de politiek

deel 3: De inconsequente mens als ideaal? 

Bij welke alinea begint deel 1?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Bij welke alinea begint deel 3?

1. 9
2. 10
3. 11
4. 12

“Maar goed, als je consequent bent, kun je het daar niet bij laten.” (regels
20-21)

Welk bezwaar zou een kritisch lezer kunnen hebben tegen de
onderbouwing van deze bewering?

1. Demonstrerende vegetariërs worden woorden in de mond gelegd om aannemelijk te maken dat ze alleen bij de biologische slager demonstreren vanuit de wens consequent te zijn.
2. De tekst beschuldigt vegetariërs die niet gaan demonstreren van inconsequent en dus immoreel gedrag om aannemelijk te maken dat we daarom inconsequente mensen niet serieus moeten nemen.
3. Er wordt onvoldoende aannemelijk gemaakt dat vegetariërs die bij de biologische slager demonstreren, een goed voorbeeld zijn van mensen die consequent volgens hun principes leven.
4. Er wordt onvoldoende aannemelijk gemaakt waarom mensen die zelf een overtuiging hebben, genoodzaakt zijn deze overtuiging ook over te brengen op anderen.

In de titel van tekst 1, ‘Leve de vleesetende vegetariër – Wantrouw de

rechtlijnigen’ duidt het woord ‘rechtlijnigen’ een kenmerk aan van een

bepaalde groep mensen.

Met welk woord wordt dat kenmerk in tekst 1 zelf aangeduid?

Uit alinea 3 blijkt een oordeel over het al dan niet consequente gedrag
van de vegetariër en dat van de niet-vegetariër.
Welk oordeel is dat?

1. Beide groepen spreken elkaar terecht aan op hun inconsequente gedrag
2. Beide groepen zouden best wat minder consequent mogen zijn.
3. Niet-vegetariërs zijn vaak inconsequenter dan vegetariërs.
4. Vegetariërs zijn vaak inconsequenter dan niet-vegetariërs.

Aan alinea 4 kunnen twee functies worden toegekend: een ten opzichte
van de voorafgaande alinea’s en een ten opzichte van de erop volgende
alinea’s.
Welke twee functies zijn dat?

1. constatering en standpunt
2. constatering en voorbeeld
3. verklaring en conclusie
4. verklaring en standpunt

Welk argumentatieschema wordt in alinea 4 vooral gebruikt?
een argumentatieschema op basis van:

1. autoriteit
2. oorzaak-gevolg
3. voorbeelden
4. voor- en nadelen

“Zo kent ook de maatschappij losse eindjes en restcategorieën” (regels

113-114) 

Een kritisch lezer kan in een tekst verschillende drogredenen herkennen,

zoals:

1 cirkelredenering

2 onjuist beroep op een oorzaak-gevolgschema

3 overdrijven van voor- of nadelen

4 overhaaste generalisatie

5 persoonlijke aanval

6 verkeerde vergelijking

7 vertekenen van het standpunt 

Geef aan van welke drogreden uit bovenstaande lijst er sprake zou zijn in
het gegeven citaat en leg uit op grond van de tekst wat er dan niet klopt in
de argumentatie.
Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je
antwoord niet meer dan 25 woorden.

Met welke omschrijvingen is de toon in de alinea’s 7 en 8 het best te typeren?

1. betweterig en minachtend
2. spottend en overdrijvend
3. verwijtend en vol onbegrip
4. waarschuwend en nieuwsgierig

“Het is de ultieme manier om desastreuze gevolgen van consequent
denken te voorkomen.” (regels 139-141)
Wat is ‘de ultieme manier’, volgens tekst 1?

“Want of ze liegen of ze zijn uit op een dictatuur.” (regels 160-161)
Waarom zou er sprake zijn van liegen, volgens de tekst?
Geef antwoord in een of meer volledige zinnen.

In alinea 11 wordt een advies aan de lezer geformuleerd.
Citeer de zin waarin dit advies het duidelijkst wordt geformuleerd.

Met welke uitspraak wordt het doel van tekst 1 het best getypeerd?
Tekst 1 is vooral een betogende tekst

1. die de lezer aan het denken wil zetten over de voor- en nadelen van consequent zijn en die probeert aan te zetten tot inconsequent gedrag.
2. die de lezer wil uitleggen waarom mensen niet koste wat kost consequent zouden moeten zijn en die suggereert dat inconsequent gedrag voordelen heeft.
3. die niet alleen vegetariërs maar ook vleeseters ervan wil overtuigen wat flexibeler met hun principes om te gaan.
4. die politici wil overtuigen van de gevaren van consequent zijn en die de lezer wil verleiden tot meer waardering voor de inconsequente mens.