Het huwelijk - Elsschot

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

        Rijm

Het huwelijk

Toen hij bespeurde hoe de nevel van den tijd

in d’ ogen van zijn vrouw de vonken uit kwam doven,

haar wangen had verweerd, haar voorhoofd had doorkloven,

toen wendde hij zich af en vrat zich op van spijt.

Hij vloekte en ging te keer en trok zich bij den baard

en mat haar met den blik, maar kon niet meer begeren,

hij zag de grootse zonde in duivelsplicht verkeren

en hoe zij tot hem opkeek als een stervend paard.

Noem een personificatie in strofe 1.

Welk eindrijm zie je in strofe 1?

1. abcd
2. abab
3. baab
4. abba

Hoe heet dit rijmschema?

1. Gekruist rijm
2. Gepaard rijm
3. Omarmend rijm
4. Gebroken rijm

Wat betekenen de
laatste twee zinnen
van de tweede strofe?

Maar sterven deed zij niet, al zoog zijn helse mond

het merg uit haar gebeente, dat haar tóch bleef dragen.

Zij dorst niet spreken meer, niet vragen of niet klagen,

en rilde waar zij stond, maar leefde en bleef gezond.

 

Hij dacht: ik sla haar dood en steek het huis in brand.

Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen

en rennen door het vuur en door het water plassen

tot bij een ander lief in enig ander land.

Is de man nog verliefd op zijn vrouw, houdt hij nog van haar?

1. Ja
2. Nee
3. Weet niet

In deze strofe zit een opsomming.
Welke woorden?

In deze strofe zit een tegenstelling.
Welke woorden?

In deze strofe zit ook een tegenstelling.
Welke woorden?

Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad

staan wetten in de weg en praktische bezwaren,

en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,

en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Zo gingen jaren heen. De kinderen werden groot

en zagen dat de man die zij hun vader heetten,

bewegingloos en zwijgend bij het vuur gezeten,

een godvergeten en vervaarlijk’ aanblik bood.

"Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad"
In deze regel zit een...

1. alliteratie
2. assonantie
3. hyperbool
4. vrouwelijk rijm

Rijmschema's:

gekruist rijm: abab

gepaard rijm: aabb

omarmend rijm: abba

gebroken rijm: abca

Rijmsoorten:

• mannelijk: op één lettergreep: oen-poen
  
• vrouwelijk: rijm met de klemtoon op de voorlaatste lettergreep: slapen-gapen
  
• onzijdig: rijm met de klemtoon op de tweevoor-laatste: kinderen-hinderen