Leerdoelen H7

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Deze les

• Leerdoelen doornemen / zelfstandig leren
• Hoe leer je voor biologie?
• 40 seconds
• Test jezelf / samenvatten 

7.1

Je kunt uitleggen wat eetgewoonten zijn en van welke 3 dingen eetgewoonten afhangen.

Wat je gewend bent te eten, hoe je eet en wanneer je dat doet zijn je eetgewoonten.

Afhankelijk van:

- Je voorkeur

- Het land waar je woont of vandaan komt

- Je geloof

7.1 

Je kunt onderscheid maken tussen voedingsmiddelen en voedingsstoffen.

Je kunt de 6 voedingsstoffen indelen in de 3 groepen voedingsstoffen (energierijke, bouw- en beschermende stoffen).

Voedingsmiddel = iets wat je eet 

of drinkt.

Voedingsstoffen = zitten in 

voedingsmiddelen, zijn de 

stoffen die je lichaam gebruikt.

7.1

Je kunt uitleggen wat de taak is van energierijke stoffen, bouwstoffen en beschermende stoffen.

Je kunt uitleggen wat de taak is van voedingsvezels.

Voedingsvezels zijn GEEN voedingsstoffen, ​ maar wel belangrijk om je darmen goed te laten werken. Zitten in volkorenbrood, groente en fruit.

7.1

Je kunt met de schijf van vijf adviezen voor een gezonde voeding geven.

7.1

Je kunt uitleggen hoe schimmels en bacteriën voedselbederf veroorzaken.

Je kunt manieren beschrijven om voedselbederf tegen te gaan.

Voedingsmiddel of voedingsstof?
Koolhydraten

1. Voedingsmiddel
2. Voedingsstof

Welke 3 functies kunnen voedingsstoffen hebben?

Sleep het component naar het juiste vakje.

Energierijke stoffen

Bouwstoffen

Beschermende stoffen

koolhydraten

eiwitten

mineralen

water

vitaminen

mineralen

Hoe heten de stoffen die in bruin brood, groente en fruit zitten en die er voor zorgen dat onze spieren in de darmen actief blijven?

Bij een gezonde voeding eet een persoon een gelijke hoeveelheid van elk onderdeel van de schijf van 5

1. Waar
2. Niet waar

Wat is geen manier van conserveren?

1. Steriliseren
2. Pasteuriseren
3. Invriezen
4. In water leggen

7.2

Je kunt uitleggen waarvoor je lichaam energierijke stoffen nodig heeft en hoe je deze stoffen binnen kunt krijgen.

Je kunt de informatie op verpakkingen van voedingsmiddelen verklaren (kJ;kcal).

• Beweging
• Warmte

7.2

Je kunt uitleggen waarom iedereen vetten nodig heeft en je kunt uitleggen waarom te veel vet slecht voor je is.

Je kunt beschrijven welk gevolg een te hoog cholesterolgehalte kan hebben voor het functioneren van het hart.

Vet = energierijk en bouwstof. 

Cholesterol = vetachtige stof.

Nodig voor aanmaak lichaamscellen.

7.2

Je weet wat een gezond gewicht is en welke keuzes daaraan kunnen bijdragen.

7.2

Je kunt uitleggen waarom te veel suiker slecht voor je is.

Je kunt de delen van een tand of kies in een tekening aanwijzen.

Je kunt omschrijven hoe cariës ontstaan.

Tot welke twee groepen voedingsstoffen horen vetten?

1. Energierijk en beschermend
2. Energierijk en bouw
3. Beschermend en bouw

Wat gebeurt er met iemand als het proces in de afbeelding plaatsvindt in de kransslagader?

1. Dan krijg je een herseninfarct
2. Dan krijg je een hartinfarct
3. Dan krijg je bloedvergiftiging
4. Dan krijg je diarree

Het overtollig veel eten van welke voedingsstof veroorzaakt het probleem weergegeven in de afbeelding?

1. Eiwitten
2. Suiker
3. Vetten
4. Koolhydraten

Hoe heet onderdeel 3?

1. Tandglazuur
2. Cariës
3. Tandbeen
4. Bloedvaten en zenuwen

7.3

Je kunt uitleggen waarvoor je lichaam bouwstoffen nodig heeft.

Je kunt 3 redenen noemen waarom volwassenen nog steeds bouwstoffen nodig hebben.

Bouwstoffen = nodig om cellen

te maken.

7.3

Je kunt uitleggen waarvoor je lichaam eiwitten nodig heeft en hoe je deze stoffen binnen kunt krijgen.

Je kunt uitleggen uit welke onderdelen eiwitten bestaan.

Je lichaam maakt maakt van de

aminozuren van de eiwitten in je 

voedsel weer nieuwe eiwitten.

7.3

Je kunt uitleggen waarvoor je lichaam vitaminen en mineralen nodig heeft en hoe je deze stoffen binnen krijgt.

7.3

Je kunt uitleggen wat ADH betekent 

en waarom dit belangrijk is.

Je kunt adviezen geven voor een 

gezonde hoeveelheid bouwstoffen.

ADH = aanbevolen 

dagelijkse hoeveelheid.

7.3

Je kunt uitleggen wat de gevolgen van gebreksziekten zijn.

Je kunt uitleggen wat eetstoornissen zijn en wat de gevolgen kunnen zijn.

Je kunt mogelijke oorzaken en voorbeelden van eetstoornissen noemen.

Wat is calcium en waar heb je het voor nodig?

1. Mineraal, opbouw botten
2. Eiwit, opbouw spieren
3. Een ijzer, productie rode bloedcellen
4. Geen van de genoemde antwoorden zijn juist

Terash wil gezond eten. Daarom eet ze bij elke maaltijd alleen bladgroente. Als tussendoortje drinkt ze water of vruchtensap.
Welke soort ziekte kan Terash hierdoor krijgen?

1. Gebrekziekte
2. Anorexia nervosa
3. Aangeboren ziekte/afwijking
4. Boulimia nervosa

Wat is geen functie van eiwitten?

1. Op plaats houden van organen
2. Regelen van processen
3. Transport van stoffen in het bloed en in de cellen
4. Lichaam op temperatuur houden

Wat is géén voedingsstof?

1. Vetten
2. Voedingsvezels
3. Water
4. Eiwitten

Hoe heten de bouwstenen waar ieder eiwit uit bestaat?

Bij welke voedingsstof horen zetmeel en suikers?

1. Vetten
2. Koolhydraten
3. Eiwitten
4. Mineralen

7.4

Je kunt de route beschrijven dat ons eten aflegt (mond tot kont).

Je kunt in een schematische tekening/ afbeelding de onderdelen van het verteringsstelsel noemen.

Je kunt beschrijven waar in je lichaam vertering gebeurt.

7.4

Je kunt uitleggen wat de taak van de huig en het strotklepje is en wat er gebeurt als deze niet goed hun werking doen.

Je kunt uitleggen wat peristaltische bewegingen zijn en waar in je lichaam dit plaatsvind.

7.4

Je kunt uitleggen wat vertering is.

Je kunt uitleggen wat verteringssappen zijn en welke rol enzymen hierbij spelen.

Je kunt de werking van enzymen beschrijven.

Vertering = kleinmaken van voedingsstoffen zodat ze

in het bloed opgenomen kunnen worden.

Verteringssap = bevat enzymen.

7.4

Je kunt uitleggen welke voedingsstoffen op welke plekken in het verteringsstelsel worden verteerd en welke verteringssappen hierbij een rol spelen.

7.4

Je kunt uitleggen wat de taak van maagzuur en gal is en waar het aangemaakt/afgegeven wordt. 

Maagzuur wordt toegevoegd in de maag en doodt bacteriën.

Gal wordt opgeslagen  in de galblaas en gemaakt door de lever.
Gal emulgeert vetten in de twaalfvingerige darm (maakt ze kleiner).

Gal en maagzuur bevatten dus geen enzymen,
gal helpt bij de vertering van vetten.

7.4

Je kunt beschrijven hoe voedingsstoffen in ons bloed komen en waarvoor dit nodig is.

Voedingsstoffen gaan door de wand van de dunne darm

en komen dan in het bloed.

7.4

Je kunt uitleggen wat er overblijft na de vertering van het voedsel en hoe deze stoffen vervolgens verder bewerkt worden tot het het lichaam verlaat.

7.5

Je kunt drie groepen ziekmakers benoemen en uitleggen hoe deze groepen ziekte kunnen veroorzaken.

Je kunt voorbeelden van schadelijke stoffen in het milieu noemen.

Wat is geen taak van de maag?

1. Doden van bacteriën
2. Verteren van eiwitten
3. Kneden van voedselbrei
4. Verteren van vetten

De voedselbrij doet er enige tijd over om het hele verteringsstelsel te passeren. Hierbij spelen peristaltische bewegingen een rol.
In de darmwand bevinden zich kringspieren en lengtespieren.
Welke van deze spieren zijn betrokken bij de peristaltische bewegingen?

1. geen van beide typen spieren
2. alleen kringspieren
3. alleen kringspieren
4. zowel kringspieren als lengtespieren

In deel S van het verteringskanaal worden de meeste verteerde
voedingsstoffen opgenomen in het bloed.
- Hoe heet dit deel van het verteringskanaal?

Een deel van de voedingsstoffen uit een zuivel-ontbijt moet eerst worden verteerd. Daarna kunnen deze stoffen in het bloed worden opgenomen.
Welke voedingsstoffen moeten worden verteerd voordat ze in het bloed worden opgenomen?

1. koolhydraten en eiwitten
2. vitaminen, mineralen en koolhydraten
3. eiwitten, vetten en water
4. eiwitten, koolhydraten en vetten

Marja zegt: De speekselklieren geven verteringssappen af die zetmeel en eiwitten verteren.
Ginny zegt: Het oppervlak van de wand van een deel van het darmkanaal is vergroot door darmplooien en darmvlokken.

1. Beide gelijk
2. Marja heeft gelijk
3. Ginny heeft gelijk
4. Beide ongelijk

Welk orgaan haalt water uit de voeding?

1. Twaalfvingerige darm
2. Dunne darm
3. Dikke darm
4. Alvleesklier

Welk orgaan produceert gal?

Noem een voorbeeld van een schadelijke stof in het milieu.

Hoe leer je voor biologie?

• Gebruik de bronnen! 
• Probeer de leerdoelen uit te leggen, zonder het boek te gebruiken.
• Oefenen met opdrachten (en nakijken!).
• Filmpjes kijken (staan op It's Learning).
• Bekijk de Lesson Up powerpoints.

Nu: 40 seconds!