Boekvergelijking les 2 - Middenstuk, slot en fictiebegrippen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Boekvergelijking - les 2

Leerdoelen

• (1) Ik weet hoe een betoog is opgebouwd (inleiding, middenstuk, slot) 
• (2) Ik kan het schrijfplan invullen.
  
• (3) Ik kan fictiebegrippen gebruiken t.b.v. de argumentatie in mijn middenstuk.
• (4) Ik weet welke signaalwoorden ik kan gebruiken (in mijn middenstuk).

1. We kijken nu de volgende video over de 'opbouw' van een betoog...

Goed schrijven gaat in 4 stappen

1. Oriënteren
2. Voorbereiden
3. Schrijven
4. Herschrijven
   

2. Schrijfplan

Bekijk jouw Schrijfplan voor de Literatuuropdracht.

Download het Schrijfplan.

Maak aantekeningen.

Inhoud Schrijfplan

Bij het invullen van het Schrijfplan ben je eerst bezig met stap 1 (oriënteren).
In het Schrijfplan zet je namelijk het:
Onderwerp

•  In een paar woorden waar de hele tekst over gaat.

Hoofdgedachte:

• In een zin wat de schrijver met zijn tekst wil bereiken.  Bij een betoog geeft de schrijver aan wat hij van het onderwerp vindt.
• Boek X is van betere literaire kwaliteit dan boek Y.
• Boek X is een literair meesterwerk en boek Y is dat niet.
• Boek X is een literair meesterwerk en boek Y is meer lectuur.
  

Tekstdoel:

• Welk doel heeft de tekstvorm van een betoog? --> Overtuigen!

Publiek:

• Je schrijft op voor welk publiek je schrijft. Dit is belangrijk omdat je jouw taalgebruik hierop wilt aanpassen in het betoog.

Inhoud Schrijfplan

Daarna ga je in het bouwplan aan de slag met het nadenken over de inleiding, het middenstuk en het slot (stap 2 voorbereiden).

Je literatuuropvatting

Je introduceert kort én krachtig beide boeken.

Je werkt toe naar een standpunt waarin jouw literaire opvatting naar voren komt (hoofdgedachte van jouw betoog).

Inhoud Schrijfplan [vervolg]

Daarna ga je verder werken aan de ‘kern’ oftewel het middenstuk van jouw betoog.

• In de kern van jouw betoog formuleer jij verschillende deelonderwerpen.

• Per deelonderwerp bedenk je één goed argument. Dit argument schrijf je op als kernzin van deze alinea.

• Om jouw argument (de kernzin) te ondersteunen geef je een toelichting of voorbeelden.

Inhoud Schrijfplan [vervolg]

In het slot herhaal je jouw standpunt nog eens (de hoofdgedachte) en kies je één van onderstaande opties om het onderwerp af te sluiten:
0 conclusie
0 samenvatting
0 advies

Je schrijft een aantal steekwoorden op over de afsluiting van het onderwerp.
Je bedenkt een laatste zin die erg pakkend is voor jouw lezer!

Voorbeeld argument

"In de eerste plaats zorgt het meervoudig perspectief in Boek X voor ontzettend veel spanning. Het boek is niet geschreven vanuit één persoon, maar vanuit meerdere personages. Zo volg je als lezer Lars, de rechercheur, die probeert om de moord op Wessel op te lossen en je volgt Tim, de moordenaar, die steeds op jacht is naar zijn volgende slachtoffer. Als lezer weet je door dit perspectief meer dan de personages zelf en dat zorgt voor een bepaalde puzzel van de verhaallijnen en een opbouw in de complexiteit van de gebeurtenissen. "Alleen Tim wist dat zijn volgende slachtoffer een vrouw zou zijn." 1 Dit in tegenstelling tot boek Y waarbij...

 1. Sikking, T.  (2022). Het ATC bloedt. Hilversum: Coutinho.

"Op de eerste plaats zorgt het meervoudig perspectief in Boek X voor ontzettend veel spanning. Het boek is niet geschreven vanuit één persoon, maar vanuit meerdere personages. Zo volg je als lezer het Lars, de rechercheur, die probeert om de moord op Wessel op te lossen en je volgt Tim, de moordenaar, die steeds op jacht is naar zijn volgende slachtoffer. Als lezer weet je door dit perspectief meer dan de personages zelf en dat zorgt voor een bepaalde puzzel van de verhaallijnen en een opbouw in de complexiteit van de gebeurtenissen. "Alleen Tim wist dat zijn volgende slachtoffer een vrouw zou zijn." [voetnoot 1]

 1. Sikking, T.  (2022). Het ATC bloedt. Hilversum: Coutinho.

Signaalwoorden opsomming

Literair begrip

Literair begrip

Kernzin

Uitleg/toelichting bij kernzin

3. Herhaling fictiebegrippen

Een greep uit enkele fictiebegrippen

• Spanning
• Meervoudig vertelperspectief
• Alwetende verteller
• Ik-perspectief
• Hij/zij-perspectief (personale vertelinstantie)
  
• Vertelde tijd
• Vertel tijd
• Flashback
• Flashforwards
• Flat Character / Round Character
  

• Motieven
• Thema's
•  Tijdlijn

• Chronologisch
• Niet-chronologisch
• Betrouwbaarheid van het perspectief
• Ruimtes/ruimten
• Open einde
• Setting
  
• Schrijfstijl

Enzovoorts.

Aan de slag! Oefening

Wat? Open jullie Schrijfplan in Word. Vul het Schrijfplan in over de door jou gekozen boeken. Denk aan de eisen van de opdracht.

Hoe? Voor jezelf.

Tijd? 20 minuten.

Daarna? Enkele schrijfplannen klassikaal bespreken.

Één les voor de toets vul je met pen en papier het definitieve Schrijfplan in. Schrijfplan mag je meenemen naar de toets. Tijdens de toets Betoog zelf schrijven.

4. Gebruik signaalwoorden in betoog

Weet je het nog?

In jullie betoog kun je de volgende signaalwoorden gebruiken...

Tot slot

Aan de slag!

Wat? Open opnieuw jullie Schrijfplan in Word. Noteer bij ieder onderdeel in het Schrijfplan (iedere alinea) welke signaalwoorden je van plan bent te gaan gebruiken. Gebruik hiervoor slides 46 t/m 50 van deze les.

Hoe? Voor jezelf.

Tijd? 10 minuten.

Daarna? Klassikale terugkoppeling en afsluiting les.

Einde les

Vooruitblik...

Beeldspraak en stijlfiguren tijdens de volgende les