NN6 V3 - Laatste les

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom V3L! 

Ga alvast zitten volgens de plattegrond en pak je spullen erbij.

• leesboek
  
• NN + schrift
  
• agenda en etui

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Deze les

Lezen H1-3: herhalen + oefentoets

Aan het eind van de les:

• weet je welke je leerdoelen je wel/niet beheerst.

Opdracht

We maken samen Lezen H2, opdr. 3. 

Markeer signaalwoorden in de tekst.

Opdracht deze les

• Nog vragen over de leerstof?
• Maak een samenvatting van Lezen hf. 1-3 
• Oefen de extra teksten via NN Online
• Maak de oefentoets

Voor het leren: extra oefenmateriaal (zie NN Online) + neem een woordenboek mee!

De Brug Lezen

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken: de belangrijkste informatie uit de tekst. De hoofdzaken vind je vaak op voorkeursplaatsen (inleiding en slot van de tekst).

Bijzaken: de minder (of niet) belangrijke informatie uit de tekst.

De hoofdzaak van een alinea staat vaak in de kernzin. De kernzin is meestal de eerste of laatste zin van de alinea. 

Als je de tekst moet onthouden, kun je de hoofdzaken in een schema zetten of in een samenvatting.

Herhaling De Brug Lezen

Tekstverbanden en signaalwoorden

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen. Die samenhang wordt een tekstverband genoemd. 

Er zijn verschillende tekstverbanden (zie blz. 246/247 + volgende slide)

Herhaling De Brug Lezen

• Opsommend verband: zaken die bij elkaar horen, worden na elkaar genoemd. 

Zorg er ten eerste voor dat je een vast bedrag aan zakgeld krijgt. Spreek verder af hoe vaak je het geld krijgt. Spreek ook af wat je van het geld moet betalen.

           Signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook, (nog) verder, ten slotte                      Of te herkennen aan een dubbele punt(:), liggende streepjes (-), getallen (1, 2, 3) of dots (*).

• Tegenstellend verband: er worden zaken genoemd die elkaars tegenovergestelde zijn. Veel jongeren willen graag wat bijverdienen, maar er is dit jaar niet veel werk te vinden.
  

            Signaalwoorden: tegenover, maar, hoewel, echter, toch, daarentegen, aan de ene kant ...                  aan de andere kant.

Lezen H1 + 2

Vaste tekststructuren

Vaste tekststructuren

Vaste indeling:

Inleiding

Middenstuk

Slot

hf. 1

- argumentatiestructuur

- aspectenstructuur

- verklaringsstructuur

- voor- en nadelenstructuur

Argumentatiestructuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
standpunt (evt. als vraag)	argument voor het standpunt	herhaling van het standpunt
	tegenargumenten (evt. met weerlegging)	(of beantwoording vd vraag)

Dit vind ik en dit is mijn argument!

Aspectenstructuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
introductie onderwerp	diverse aspecten (onderdelen) van het onderwerp	samenvatting (soms)

Doel: informeren

Verklaringsstructuur 

Doel: informeren

Inleiding	Middenstuk	Slot
bepaald verschijnsel	kenmerken / voorbeelden	samenvatting of
	verklaringen / oorzaak / oorzaken / redenen	conclusie (soms)

Voor- en nadelenstructuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
vraag of standpunt / stelling	voor- en nadelen	afweging en conclusie

Vaste tekststructuren

Vaste indeling:

Inleiding

Middenstuk

Slot

hf. 1

- argumentatiestructuur

- aspectenstructuur

- verklaringsstructuur

- voor- en nadelenstructuur

Als je de structuur doorziet:

- begrijp je de tekst sneller;

- je weet dan wat je ongeveer kunt verwachten en

- je kunt de tekst makkelijker lezen.

Samenvatting

Vaste tekststructuren

Vaste indeling:

Inleiding

Middenstuk

Slot

hf. 2

- probleem-oplossingsstructuur

- verleden-heden(-toekomst)structuur

- vraag-antwoordstructuur

Probleem-oplossingstructuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
Probleem	Gevolgen (waardoor is het een probleem?) Oorzaken Oplossing	De beste oplossing

Beschouwing

Verleden-heden(-toekomst)structuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
Onderwerp	Situatie vroeger, situatie nu	Conclusie of voorspelling over de situatie in de toekomst

Uiteenzetting Beschouwing

Vraag-antwoordstructuur 

Inleiding	Middenstuk	Slot
Vraag	Antwoord(en)	Samenvatting of conclusie

Uiteenzetting 

Soms beschouwing

Lezen H3

Argumentatie (1)

H3 Lezen - Argumentatie (1)

De schrijver van een overtuigende tekst wil de lezer overtuigen van zijn standpunt of mening. Hij onderbouwt zijn standpunt: hij legt met argumenten uit waarom hij dat standpunt heeft.

Standpunt + argument noemen we een argumentatiestructuur.

Standpunt: Pizza is mijn lievelingseten.

Argument 1: ?

Argument 2: ?

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Er zijn twee soorten argumenten: 

• feitelijke (objectieve) argumenten; 
• waarderende (subjectieve) argumenten.

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Feitelijke argumenten:

• deze argumenten kun je controleren; 
• deze argumenten zijn waar of niet waar. 

Voorbeeld:

De iPhone 11 kun je het beste bij Tele2 kopen. Daar is hij volgens iPhone Deals het goedkoopst.

!

Wat is het standpunt en wat is het argument? Kun je dit argument controleren?

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Waarderende argumenten: 

• deze argumenten kun je niet controleren;
• over deze argumenten kun je van mening verschillen.

Voorbeeld:

Iemand die steelt van zijn baas moet een taakstraf krijgen. Je gaat toch niet stelen als je vindt dat je te weinig verdient?!

!

Wat is het standpunt en wat is het argument? Kun je dit argument controleren?

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Er zijn twee soorten argumenten: 

• feitelijke argumenten; 
• waarderende argumenten.

Let goed op: Een feitelijk argument hoeft niet waar te zijn. Het gaat erom dat de spreker het claimt als een feit. Een waarderende uitspraak geeft aan of iets onwenselijk, goed of slecht, mooi of lelijk is. Er zit een waardering in.

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Een schrijver kan zijn standpunt met één of meer argumenten onderbouwen. Er zijn verschillende argumentatiestructuren:

• enkelvoudige argumentatie;
• nevenschikkende argumentatie;
• onderschikkende argumentatie;
  
• onder- en nevenschikkende argumentatie.

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Enkelvoudige argumentatie: een schrijver onderbouwt zijn mening met een argument. 

                                               mening

                                                     ↑

                                             argument

Zij moet de opvolgster worden van onze coach, want zij heeft al veel ervaring.

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Nevenschikkende argumentatie: een schrijver gebruikt meer argumenten om zijn mening kracht bij te zetten.

                                          mening

                                               ↑

                      argument 1 ↔ argument 2

Die vrouw moet aangenomen worden als kleuterleidster. Ze heeft veel ervaring (1) en ze kan goed met kinderen omgaan (2).

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Onderschikkende argumentatie: een schrijver kan een argument onderbouwen met een ondersteunend argument. Oftewel: het ene argument ondersteunt een ander argument.

                                 mening

                                      ↑

                               argument

                                       ↑

                               argument

Je moet minder patat met frikadellen eten.

Dit kost je veel geld in de week en je komt al niet uit met je zakgeld.

H3 Lezen - Argumentatie (1)

Als een schrijver één of meer argumenten met een nevenschikkende argumentatie ondersteunt, is er sprake van onder- en nevenschikkende argumentatie. 

Opdracht deze les

Maak zelfstandig de oefentoets van Lezen H1-3. Kijk goed naar de verbanden + signaalwoorden en de structuur van de tekst.

Kijk daarna de toets zelfstandig na.

Klaar?

• Lezen in je leesboek;
• maak een samenvatting van H1, H2, H3; 
• oefen via NN Online.