les 8: Herhaling hoofdstuk 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3: Steden

7 Nederland: land zonder een echt grote stad

Herhaling 2.1 t/m 2.4, 2.6 en 2.7

Hoofdstuk 2: Steden

paragrafen langs gaan.

met actief element.

Laatste kwartier blooket

-----

Opdrachten in spelvorm.

elke ronde 7 minuten.

of

Pubquiz

- dinsdag 16 januari toets ak

- woensdag 17 januari geen les wel nakijken.

- 10 januari mededelen toets op disndag ipv woensdag zoals opgeschreven in plenda.

Nieuwe rooster 24 januari 2024:

- 

2.1

Soorten steden

Soorten steden

Hoofdstad: bestuurscentrum van het land

Soorten steden

Megastad: minimaal 10 miljoen inwoners

Soorten steden

Wereldstad: groot, belangrijk op wereldniveau op gebied van economie, cultuur en politiek

Tokio - New York City - London

1. Welke stad is het allemaal?

Een stad kan zowel hoofdstad, megastad

als wereldstad zijn

Wat is een stad?

Vier kenmerken van een stad:

• Heeft een minimum aantal inwoners (verschilt per land)
  
• Dicht bebouwd in vergelijking met de omgeving
  
• Inwoners werken vooral in de secundaire en tertiaire sector.
  
• Een groot aantal voorzieningen (winkels, werk onderwijs, bestuur) waar ook het omliggende gebied rond de stad gebruik van maakt.

2.2

Grote wereldsteden

Verstedelijkingsgraad

Hoeveel % van de bevolking woont in de stad

Dit percentage neemt wereldwijd toe

Verstedelijkingstempo

Het percentage waarmee de verstedelijkingsgraad toeneemt.

Dus de jaarlijkse groei van de stedelijke bevolking in procenten. 

= kaart uit boek

1. Blauwe stippen = megasteden

2. Verstedelijkingsgraad hoog = EU en Amerika

3. Tempo = hoog in afrika en azie

Primate city

Absolute ligging

Absolute ligging = 

Kenmerken van het gebied

• vlakke vruchtbare gebieden
• aan het water
• kruispunt handelswegen
• vindplaats grondstoffen

Bijvoorbeeld: Caïro

Leerlingen zelf koppeling laten maken.

Geef leerlingen cairo, brussel met info. kaarten met liggingen.

Zuid amerika.

wat valt je op

belangrijkste redenen.  laten verzamelen 

Absolute ligging

2. Schrijf de naam van een stad op met 

een absolute ligging.

+ waarom je hiervoor gekozen hebt

Relatieve ligging

Relatieve ligging =

Kenmerken t.o.v. andere plaatsen

• midden in het land, of juist aan de grens/ kust
• goede verbindingen met andere steden

Bijvoorbeeld: Brussel 'spin in het web'

Relatieve ligging

3. Schrijf de naam van een stad op met 

een relatieve ligging.

+ waarom je hiervoor gekozen hebt

Koloniale stad

• Door het koloniale verleden liggen deze steden meestal aan de kust.

• Oud deel met kronkelige straten en het nieuwe deel met recht straten. 

Bijvoorbeeld: Veel Zuid-Amerikaanse steden

2.3

Opbouw van steden

Verschil in binnenstad V.S. - Europa

• Europese binnenstad heeft historisch centrum + CBD.
• Amerikaanse stad alleen CBD (moderne kantoorgebouwen). 

Amerikaanse en Europese steden lijken op elkaar

suburbs

• woonwijk met rijke inwoners
• laagbouw (geen flats)
• huizen staan vrij ver uit elkaar

shoppingmalls

met de auto naar een enorm winkelcentrum

oudere woonwijken

• woonwijk met armere inwoners (rijken vertrokken naar suburbs)
• laagbouw (geen flats)
• huizen staan dichter op elkaar
• zijn soms ghetto's (probleemwijken met veel criminaliteit)

industrie

industriegebied buiten de stad welke gebruikt wordt.

middenklassewijk

woonwijk met voor middenklasse (niet arm, niet rijk)

CBD

• Central Business District (=centrale zakenwijk)
• Hoogbouw: luxe kantoorgebouwen
• Hele dure appartementen
• Chique restaurants en clubs

In westerse steden zijn oude industriegebieden opgeknapt en hip gemaakt.

= gentrificatie

Zowel V.S. en Europa.

Stappen in gentrificatie

Nadelen gentrificatie

• Oorspronkelijke bewoners kunnen vervreemden van de wijk, met al die onbekende mensen en winkels.
• Hogere huur of huizenprijzen. Niet alle bewoners kunnen dat betalen en verlaten de wijk.

2.4

Leven in megasteden

Leven in een megastad

Voordelen

- Er is hier werk;

- Grotere kans op goed onderwijs;

- Meer voorzieningen

- Kans op een beter leven in de stad groter dan op het platteland.

Nadelen

- Als je arm bent woon je in krottenwijken

- Er is veel afval en overlast van ongedierte

- Veel ziektes en slechte hygiene

- Luchtvervuiling

- Heel veel verkeersdrukte

4. Schrijf een voor- en een nadeel op

São Paulo in 1949

São Paulo in 1974

1

Volksbuurt

4

Volksbuurt

2

Krottenwijk

3

Krottenwijk

5. Volksbuurt of Krottenwijk

Informele sector

Formele sector

2.6

Steden veranderen

Verstedelijking

Urbanisatie -> mensen trekken naar stad

Vooral in ontwikkelingslanden en opkomende landen

Suburbanisatie -> mensen verlaten de stad

Vooral gezinnen met een hoog inkomen

 Re-urbanisatie -> mensen trekken weer naar de stad

Vooral rijke mensen uit de suburbs 

Urbanisatie (2.2) - verstedelijkingsgraad en verstedelijkingstempo.

Suburbanisatie - mensen gaan buiten de stad wonen (Na 1970)

Re-urbanisatie - mensen gaan weer naar de stad toe (vanaf 1985-1995)

Wat valt je op?

Terugkerend patroon. In en uit de stad.

Saneren

Saneren = na het slopen/ afbreken van woningen nieuwbouw huizen bouwen.     

Saneren = na het slopen/ afbreken van huizen of wijken en vervangen door nieuwbouw.

'lelijke straten' of oude woningen die te duur zijn om te renoveren worden gesaneerd.

Gevolg: de woningdichtheid neemt hierbij af. Meer ruimte voor grotere huizen.

Renoveren

Renoveren = opknappen van huizen.

Renoveren = opknappen van huizen

Mooie en historische woningen, worden gerenoveerd.

Sociale huur wordt vaak gerenoveerd. Goedkoper dan slopen en nieuw bouwen

Gevolg: De huizen worden duurder/huur stijgt.

Nieuwbouw

Nieuwbouw = Opvullen van lege plekken in een stad met nieuwbouw huizen.

Nieuwbouw =

Opvullen lege plekken in een stad met nieuwbouw huizen.

 

Vinex

Vinex = Nieuwbouw wijk aan de rand van de stad.

Nieuwbouwwijk aan de rand van de stad.

Nieuwbouw = 

rand stad

geen hele wijk

maar opvulling

6. Waar past gentrificatie het beste bij?

1. Renoveren

2. Vinex

3. Nieuwbouw

4. Saneren

Segregatie

Segregatie = Het gescheiden wonen van verschillende bevolkingsgroepen in een stad op basis van sociaal economische klasse (arm/rijk) en etniciteit (afkomst)

Segregatie = Het gescheiden wonen van verschillende bevolkingsgroepen in een stad op basis van sociaal economische klasse (arm/ rijk) en etniciteit (afkomst/ identiteit)

Buurtbeleid

 

Buurtbeleid uitvoeren

Het mengen van arm en rijk in één wijk

Idee: arme mensen trekken zich op aan de rijke mensen

Uitkomst: Buurtbeleid werkt niet. Buurt verbetert, maar de armen blijven arm

Publieke ruimtes

Publieke ruimte = woonomgeving bijvoorbeeld: straten, pleinen, parken, parkeerplaatsen, speeltuinen.

Publieke ruimtes verbeteren

- Pleinen en straten opknappen

- Aanleg van speeltuinen of parken

- Goede straatverlichting plaatsen

- Buurthuizen ondersteunen

2.7

Steden van de toekomst

Smart city

een stad die computerdata gebruikt om 

de stad efficiënt te besturen

Combinatie

Er zit overlap in de smart city en de duurzame stad. Een duurzame stad kan slim zijn en een slimme stad ook duurzaam.

Nieuwe slimme technologieeen worden vaak gebruikt om een stad veiliger of duurzamer te maken.

Er zit overlap in de smart city en de duurzame stad. Een duurzame stad kan slim zijn en een slimme stad ook duurzaam.

Nieuwe slimme technologieën worden vaak gebruikt om een stad veiliger of duurzamer te maken.

Smart city

• Vuilnisbakken geven aan als ze vol zitten
• Fietsers krijgen vaker groen licht
• Straatverlichting dimt als er geen mensen zijn
• Sociale media gebruiken om verkeer te voorspellen
• Met camera's de mensenmassa in de gaten houden

Nadelen van een smart city

• Privacy
• Macht van technologiebedrijven
• Afhankelijkheid van technologie
• Wie is er verantwoordelijk als het mis gaat?

Duurzame stad

Een stad die energieneutraal is en zo weinig

mogelijk afval produceert

Duurzame stad

• Parken, veel groen om hittestress te voorkomen
• Wadi's om het regenwater gecontroleerd af te voeren
• Groentes verbouwen en regenwater vasthouden op dakakkers
• Geïsoleerde huizen en gebouwen zonder gas
• Afvalproductie is laag en afval hergebruiken

Nadelen duurzame stad

• Investeringen kosten veel geld
• Hoge huren en stijgende huizenprijzen
• Niet alle gebouwen kunnen het gewicht van dakakkers of  zonnepanelen dragen

Blooket

Oefenen voor de toets