Ne blok3 grammatica 1 BKM

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Grammatica

blok 3

Doel van de les

Aan het eind van de les kun je:

BK en KM

• de pv vinden in een zin met meerdere werkwoorden
• het wwg benoemen

KM 

• de zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen
• de lidwoorden in een zin benoemen

Hoe zat het ook al weer?

Gebruik de tijdproef:

De gitarist speelt een mooie solo

De gitarist speelde een mooie solo

Hoe vind je de persoonsvorm (pv)?

Getalproef:

De gitarist speelt een mooie solo.

De gitaristen spelen een mooie solo

Controlevragen:

• Ik koop een nieuwe fiets.
• Ik kocht een nieuwe fiets.
• De oorlel was een onderdeel van de oorschelp.
• De oorlel is een onderdeel van de oorschelp.
• De witte haai weegt gemiddeld 2000 kilogram.
• De witte haai woog gemiddeld 2000 kilogram.

Hoe zat het ook al weer?

Persoonsvorm, hele werkwoord en voltooid deelwoord.

Als een zin 1 werkwoord is, dan is dat de pv.

Joris belt vanmiddag mijn broer.

Als er meer werkwoorden in de zin staan, is dat naast de pv een heel werkwoord of een voltooid deelwoord.

Joris heeft vanmiddag mijn broer gebeld.  gebeld = voltooid deelwoord

Joris gaat vanmiddag mijn broer bellen.      bellen = heel werkwoord

Meer werkwoorden in een zin

• Als er in een zin 1 werkwoord staat, dan is dat werkwoord de pv.
• Ik loop een marathon. (pv: loop)

• Maar soms staan er meer werkwoorden in een zin:
• Ik heb een marathon gelopen.  
• Tijdproef doen!         ->     Ik had een marathon gelopen.  -> heb wordt had   Dus heb is de pv.

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin vormen het werkwoordelijk gezegde (wwg).

• Ik heb een marathon gelopen.  wwg: heb gelopen
• Jamila wil vanmiddag na school haar huiswerk maken.
• wwg: wil maken
• Had jij nog een toetje willen bestellen?
• wwg: had willen bestellen
• Jij moet je boek nog kaften.
• wwg: moet kaften

In welke zin staan precies drie werkwoorden?

1. De vliegen vliegen achter vliegen aan.
2. De reiziger zal met de trein gaan reizen.
3. In de mediatheek staan veel computers.
4. Misschien moeten wij verhuizen.

Is het onderstreepte woord een persoonsvorm?

Gaan we vanmiddag zwemmen?

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

Kinderen waarschuwden hun ouders.

________________

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

De politie heeft een buurtonderzoek ingesteld.

__________

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

'Alle kinderen vinden de persoonsvorm in deze zin.'
De persoonsvorm is:

1. kinderen
2. vinden
3. persoonsvorm
4. deze

Wat is het werkwoordelijke gezegde in deze zin:

De tamme grasparkiet wil het liefst vrij kunnen vliegen.

1. wil
2. wil vrij vliegen
3. wil vliegen
4. wil kunnen vliegen

Uitleg KM

Woordsoorten:

Zelfstandig naamwoord zijn woorden voor mensen, dieren, planten, dingen die je kunt zien en dingen die je niet kan zien. Ook namen zijn zelfstandig naamwoorden.

Voor een zelfstandig naamwoord kun je een lidwoord zetten ( de, het, een).

Een zelfstandig naamwoord kan enkelvoud, meervoud of verkleinwoord zijn.

Voorbeelden van zelfstandig naamwoorden

vader

neefje

zus

hond

varkentje

boom

tulp

tafel

schrift

melk

geloof

Goor

Schiphol

Joris

Noordzee

maart

Lidwoord

Voor elk zelfstandig naamwoord kan een lidwoord (lw) staan.

De lidwoorden zijn: de, het en een.

! Bij het moet je altijd opletten!

Heb je het grote raam dicht gedaan?   wel lidwoord -> het raam 

Heb je het tegen hem gezegd?  geen lidwoord -> geen zn 

Sleep de vorm naar de zelfstandig naamwoorden.

zn

zn

zn

zn

zn

zn

zn

zn

zn

Doelen van de les:

Aan het eind van de les kun je:

BK en KM

• de pv vinden in een zin met meerdere werkwoorden
  
• het wwg benoemen
  

KM

• de zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen
  
• de lidwoorden in een zin benoemen

Doel: de pv vinden in een zin met meer werkwoorden.
Wat is de pv in de volgende zin:

Onze kat had een muis gevangen.

1. onze kat
2. had
3. een muis
4. gevangen

Doel: het wwg van een zin benoemen.
Wat is het werkwoordelijk gezegde van de volgende zin?

De tamme grasparkiet zou uren door de kamer kunnen vliegen.

1. zou
2. zou vliegen
3. zou kunnen vliegen
4. kunnen vliegen

Doel: zelfstandig naamwoorden in een zin kunnen benoemen.
Hoeveel zelfstandig naamwoorden staan in de volgende zin?

Donderdagavond kon je een zeer heldere vuurbol in de lucht zien.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Noem de 3 lidwoorden

Hier wil ik meer
uitleg over:

doelen van de les:

de pv vinden in een zin met meerdere werkwoorden 

het wwg benoemen
  

de zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen
(KM)

de lidwoorden in een zin benoemen(KM)

Nu doen:

Je gaat bezig met een vak voor je planner.

Je blijft aanwezig in teams met de camera aan.

Als je een vraag hebt, steek je je hand op.

LessonUp mag je afsluiten.