Les 3: Dwarsprofiel rivieren

Startklaar
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

Startklaar

Slide 1 - Tekstslide

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)
LEZEN 10 min
Lezen

Slide 2 - Tekstslide

https://nos.nl/artikel/2504016-klimaatdilemma-voor-nederland-hoe-lozen-we-de-rivieren-in-een-steeds-hogere-zee
Vorige les
Terugblik

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vorige les
Terugblik
C                C                B                A        

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

      Lesdoel
De leerlingen kennen ten minste de volgende onderdelen van het dwarsprofiel van een rivier: zomerbed, winterbed, zomerdijk, winterdijk en uiterwaarden

Ze kunnen uitleggen hoe deze onderdelen bijdragen aan het waterbeheer en het risico op overstromingen in Nederland verminderen.

Slide 5 - Tekstslide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
Voorkennis
1. De leerlingen kennen de begrippen debiet en regiem.

2. De leerlingen weten wat dijken zijn.

3. De leerlingen weten welke gevolgen klimaatverandering 
     heeft op het debiet van rivieren.

Slide 6 - Tekstslide

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen
Dwarsprofiel

Slide 7 - Tekstslide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Functie onderdelen

Waarom bouwen we 
zomer- en winterdijken 
en uiterwaarden?

Waarom niet gewoon één 
hele hoge zomerdijk?

Slide 9 - Tekstslide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Verband?

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waterbeheer

Hoe helpen de kribben om
om het waterpeil te reguleren?

1) Helpt dit ook scheepsvaart?
2) Helpt dit ook in het kader van
    klimaatverandering?


Slide 11 - Tekstslide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Controle van begrip:
Wat is het verschil tussen een zomerbed en
een winterbed in een rivier?

Slide 12 - Open vraag

Het zomerbed is het deel van de rivier dat water afvoert bij normale omstandigheden, terwijl het winterbed breder is en water afvoert bij hoge waterstanden, zoals tijdens de winter of bij zware regenval.
Controle van begrip:
Waarom zijn zomerdijken en winterdijken
belangrijk voor het waterbeheer in Nederland?

Slide 13 - Open vraag

Zomerdijken beschermen het land tegen overstromingen bij normale waterstanden, terwijl winterdijken hoger en sterker zijn om bescherming te bieden tegen extreem hoge waterstanden en overstromingen tijdens de winter.
Controle van begrip:
Leg uit hoe uiterwaarden bijdragen aan het
verminderen van overstromingsrisico's.

Slide 14 - Open vraag

Uiterwaarden zijn gebieden naast de rivier die bij hoge waterstanden onder water komen te staan. Ze fungeren als opvanggebied voor overtollig water, waardoor de druk op de dijken vermindert en het risico op overstromingen afneemt.
Controle van begrip:
Hoe kunnen veranderingen in het klimaat het dwarsprofiel van een rivier beïnvloeden en welke aanpassingen zijn nodig voor effectief waterbeheer?

Slide 15 - Open vraag

Klimaatverandering kan leiden tot frequentere en hevigere regenval, hogere waterstanden en stijgende zeespiegels. Dit kan het noodzakelijk maken om dijken te versterken, uiterwaarden uit te breiden en nieuwe waterbeheersstrategieën te implementeren om overstromingen te voorkomen.
Zelf aan de slag
Het __________ is het deel van de rivier dat water afvoert bij normale omstandigheden.

Het __________ is breder en voert water af bij hoge waterstanden, zoals tijdens de winter.

__________ beschermen het land tegen overstromingen bij normale waterstanden.

Slide 16 - Tekstslide

zomerbed
winterbed
Zomerdijken
Zelf aan de slag
__________ zijn hoger en sterker om bescherming te bieden tegen extreem hoge waterstanden.

__________ zijn gebieden naast de rivier die bij hoge waterstanden onder water komen te staan.

Door klimaatverandering kunnen __________ en hevigere regenval leiden tot hogere waterstanden.

Slide 17 - Tekstslide

Winterdijken
Uiterwaarden
frequentere
Zelf aan de slag
Om overstromingen te voorkomen, moeten __________ worden versterkt en uiterwaarden uitgebreid.

Het __________ van een rivier helpt bij het reguleren van het waterpeil en vermindert overstromingsrisico's.

Voorbeelden van succesvolle waterbeheersstrategieën in Nederland laten zien hoe de __________  van deze onderdelen effectief werkt.

Slide 18 - Tekstslide

dijken
dwarsprofiel
combinatie
     Kleine afsluiting
Zomerbed
Winterbed
Zomerdijk
Winterdijk
Uiterwaarden
Klimaatverandering
Dijk
Dwarsprofiel

Slide 19 - Tekstslide

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen
(Aan)tekeningen
Tekening 1.
Dwarsprofiel

Slide 20 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oud examenvraag

Slide 22 - Tekstslide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

26 maximumscore 2
Een juiste uitleg is:
• Door klimaatverandering wordt de kans op (extreme) droogte groter /
neemt de neerslagintensiteit toe (oorzaak) 1
• waardoor de schommelingen tussen laagwater en piekafvoer groter
worden (gevolg) 1 

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

      Grote afsluiting
De leerlingen kennen ten minste de volgende onderdelen van het dwarsprofiel van een rivier: zomerbed, winterbed, zomerdijk, winterdijk en uiterwaarden

Ze kunnen uitleggen hoe deze onderdelen bijdragen aan het waterbeheer en het risico op overstromingen in Nederland verminderen.

Slide 24 - Tekstslide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
retrieval practice
https://quizlet.com/join/MpbntExdJ?i=1fo1jg&x=1bqt

Slide 25 - Tekstslide

Retrieval practice (10 min)
Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

Slide 26 - Link

Deze slide heeft geen instructies

 Vraag 1
(R) 1 punt

Het dwarsprofiel van een rivier bestaat uit verschillende onderdelen die elk een specifieke functie hebben. Geef de definitie van het zomerbed.

Slide 27 - Tekstslide

Het zomerbed is het deel van de rivier dat water afvoert bij normale omstandigheden.
Vraag 2 
(T1) 2 punten

Dijken spelen een cruciale rol in het waterbeheer in Nederland. Leg uit wat het verschil is tussen een zomerdijk en een winterdijk.

Slide 28 - Tekstslide

Een zomerdijk beschermt het land tegen overstromingen bij normale waterstanden, terwijl een winterdijk hoger en sterker is en bescherming biedt tegen extreem hoge waterstanden en overstromingen.
Vraag 3 
(T2) 2 punten

Uiterwaarden zijn belangrijk voor het verminderen van overstromingsrisico's. Beschrijf hoe uiterwaarden functioneren bij hoge waterstanden.

Slide 29 - Tekstslide

Uiterwaarden zijn gebieden naast de rivier die bij hoge waterstanden onder water komen te staan. Ze fungeren als opvanggebied voor overtollig water, waardoor de druk op de dijken vermindert en het risico op overstromingen afneemt.
Vraag 4 
(T1) 3 punten

Het dwarsprofiel van een rivier helpt bij het reguleren van het waterpeil. Het bestaat uit verschillende onderdelen zoals het __________, het __________, de __________ en de __________. De dijken beschermen het land, waarbij de __________ dijk belangrijk is bij normale waterstanden en de __________ dijk bij hoge waterstanden.

Slide 30 - Tekstslide

Het dwarsprofiel van een rivier helpt bij het reguleren van het waterpeil. Het bestaat uit verschillende onderdelen zoals het zomerbed, het winterbed, de zomerdijk en de winterdijk. De dijken beschermen het land, waarbij de zomerdijk belangrijk is bij normale waterstanden en de winterdijk bij hoge waterstanden.