2.7 Grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

3 havo - dinsdag 15 maart

Lezen!

Planning komende tijd

Voorbereiden toetsweek:

• 3.3 Lezen (3x)
• 2.7 Zinsdelen (alleen nevenschikking en onderschikking) (1x)
  

Let op: 3.9 Spelling vervalt dus!

Maar eerst...

Denken jullie aan:

- Elevatorpitch

- Boektrailer

Als ik voor vrijdag niets van je heb ontvangen of gehoord,
voer ik een 1 in.

2.7 Grammatica zinsdelen

In deze paragraaf leer je:

• wat nevenschikking is
• wat onderschikking is

Hoe zat het ook alweer?

Talent, p.128: opdracht 1

• markeer/onderstreep alle persoonsvormen
• markeer bij 1b: enkelvoudig of samengesteld
  

Antwoorden

1. denken, blootgeven - samengesteld

2. vroeg, mocht - samengesteld

3. mocht, zagen - samengesteld

4. vond, moest - samengesteld

5. leren, begrijp - samengesteld

6. gedraag - enkelvoudig

Samengestelde zinnen (aantekening!)

Samengestelde zin: zin met meer dan 1 pv

• nevenschikkend: 2 hoofdzinnen (HZ) met nevenschikkend voegwoord
  
• onderschikkend: 1 hoofdzin (HZ) en 1 bijzin (BZ) met onderschikkend voegwoord
  

Hoofd- en bijzin (aantekening!)

Hoofdzin

• Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar: er passen (bijna nooit) andere zinsdelen tussen.
• De persoonsvorm staat voor in de zin:  eerste of tweede zinsdeel.

Bijzin

• Tussen onderwerp en persoonsvorm kúnnen andere zinsdelen staan (bijvoorbeeld 'niet' of 'ook').
• De persoonsvorm staat vaak achter in de zin.

Voorbeelden

Ik ga naar huis -> Ik niet ga naar huis ->  HZ

Ik ga naar huis, want ik ben vrij -> Ik niet ga naar huis, want ik ook ben vrij -> 2 x HZ (nevenschikkend)

Ik ga naar huis, omdat ik vrij ben -> Ik niet ga naar huis, omdat ik ook vrij ben -> HZ + BZ (onderschikkend)

Nevenschikkende zinnen

2 hoofdzinnen verbonden met nevenschikkend voegwoord.

Nevenschikkende voegwoorden: of, en, want, dus, maar (ezelsbruggetje: 'Geef mij die ovenwant dus maar!')

Oefenen!

Huiswerk donderdag 17 maart:

2.7 Grammatica zinsdelen, maak opdracht 3 en 4

3 havo - dinsdag 22 maart

Wat gaan we vandaag doen?

2.7 Grammatica zinsdelen:

•  herhalen theorie
• oefenen met nevenschikkende en onderschikkende zinnen

Huiswerk

2.7 Grammatica: opdracht 3 en 4

Oefenen met onderschikkende zinnen

2.7 Grammatica, maak opdracht 5 t/m 7

Klaar? Maak opdracht 8.

En noteer wat je nog niet snapt.

Huiswerk donderdag 24 maart

Leer theorie 2.7 Grammatica (nevenschikking en onderschikking) en noteer eventuele vragen die je nog hebt.

3 havo - donderdag 24 maart

Wat gaan we vandaag doen?

Grammatica:

- puntjes op de i

- oefenen

- leren

Huiswerk bespreken

2.7 Grammatica - nevenschikking en onderschikking

Zijn er nog vragen?

En nu even checken...

Een samengestelde zin heeft altijd één persoonsvorm.

1. juist
2. onjuist

In een bijzin staan onderwerp en persoonsvorm nooit naast elkaar.

1. juist
2. onjuist

Een zin met één persoonsvorm heet een enkelvoudige zin.

1. juist
2. onjuist

Grote gezinnen worden zeldzaam, maar er bestaan nog altijd gezinnen met zes of meer kinderen.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

Zes studerende kinderen kunnen een behoorlijke kostenpost vormen voor ouders.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

Veel jongeren, vooral die in het zuiden van het land, praten met een accent.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

In het nieuwe restaurant stond de ober al op ons te wachten en hij begroette ons hartelijk.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Toen de zomervakantie dichterbij kwam, werden sommige leerlingen minder gemotiveerd.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Denk je dat deze nieuwe sport een kans maakt om toegelaten te worden op de Olympische Spelen?

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Honderden jongeren stonden in de rij voor het concert, want het optreden van de plaatselijke band was gratis.

1. HZ + HZ
2. HZ + BZ
3. BZ + HZ

Leren voor de toetsweek

Kies:

- maak een samenvatting

- cambiumned: oefenen grammatica -> enkelvoudig, nevenschikkend of onderschikkend?

- bedenk eigen toets met antwoordmodel en laat die door buurman/-vrouw maken

- stel de vragen die je nu nog hebt