In deze les zitten 34 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 8 videos.
Lesduur is: 60 min
Onderdelen in deze les
2.4 Gouden Eeuw in Nederland
Slide 1 - Tekstslide
Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom de Republiek in de Gouden Eeuw een plek was waar kunst en cultuur kon bloeien. En kan je uitleggen wat gewetensvrijheid betekent.
Slide 2 - Tekstslide
Wat weet je al over de Gouden Eeuw?
Slide 3 - Woordweb
Arm en rijk in de Gouden eeuw
Er ontstond een kleine bovenlaag van zeer rijke families, rijk geworden door handel.
Zij investeerden hun geld in allerlei ondernemingen om meer geld te verdienen.
Slide 4 - Tekstslide
Arm en rijk in de Gouden eeuw
De rijke families hadden ook politieke macht en bestuurden de steden en gewesten.
Ze lieten mooie grachtenhuizen bouwen en schilderijen schilderen.
Slide 5 - Tekstslide
Slide 6 - Video
Arm en rijk in de Gouden eeuw
Onder de groep van rijke mensen kwam een laag met een grote groep winkeliers en ervaren ambachtslieden.
Zij konden schepen bouwen en repareren.
Ze konden ook luxegoederen maken van grondstoffen.
Ze verdienden veel geld en bezaten grote winkelpanden
Slide 7 - Tekstslide
Arm en rijk in de Gouden eeuw
De 3e sociale laag bestond uit loonarbeiders en hard moesten werken voor hun baas.
Laadden en losten schepen of werkten voor winkeliers.
Onderaan kwam de sociale laag van de armen.
Dit waren mensen zonder vast werk, ouderen en zieken.
Zij leefden vooral van liefdadigheid van de kerk en de rijken.
Door de welvaart werd er veel geld uitgegeven aan schilderkunst.
Vooral schilderijen van landschappen, stadgezichten of portretten om het huis te versieren.
Slide 13 - Tekstslide
Kunst en wetenschap
Uit die tijd komt ook de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn.
Dit is een schuttersstuk: een portret van schutters die een stad moesten verdedigen.
Slide 14 - Tekstslide
Kunst en wetenschap
Jan Steen is ook beroemd uit de Gouden Eeuw.
Hij schilderde vooral het dagelijkse leven van gewone mensen.
Slide 15 - Tekstslide
Noem eens twee bekende Nederlandse schilders uit de GE?
Slide 16 - Open vraag
Teken de piramide met de sociale lagen uit de Gouden Eeuw
Slide 17 - Open vraag
Aan de slag
Maken van paragraaf 2.4
Vraag 1 t/m 5
Slide 18 - Tekstslide
Slide 19 - Video
Kunst en wetenschap
Ook de wetenschap kwam tot bloei in de Gouden eeuw.
Er werden veel ontdekkingen gedaan, waardoor we van een wetenschappelijke revolutie kunnen spreken.
Een aantal beroemde wetenschappers van die tijd kwamen uit de Republiek, namelijk:
Slide 20 - Tekstslide
Christiaan Huygens
Was erg goed in het slijpen van lenzen en bouwde een telescoop om de sterren te kunnen bestuderen.
Ook het slingeruurwerk is door hem bedacht: belangrijk om de tijd en locatie op zee te kunnen bepalen.
Slide 21 - Tekstslide
Slide 22 - Video
Slide 23 - Video
Anthonie van Leeuwenhoek
Bestudeerde de natuur en het menselijk lichaam.
Hij bouwde de eerste microscoop en ontdekte zo bacteriën en rode bloedcellen.
Slide 24 - Tekstslide
Kunst en wetenschap
De bloei van de handel heeft de wetenschappelijke revolutie gestimuleerd.
Voor de handel was het belangrijk dat schepen hun locatie wisten om zo de beste route te vinden.
De schepen namen ook dieren en planten uit verre landen mee: bestudeerd op de pas gebouwde universiteiten.
Slide 25 - Tekstslide
Slide 26 - Video
Verdraagzaamheid
Na de Opstand was het protestante (calvinistische) geloof het belangrijkst in de Republiek.
Het bestuur van het land betaalde zelfs voor een vertaling van de Bijbel van het Latijn naar het Nederlands.
Deze Statenbijbel was bedoeld voor de calvinistische kerk.
Mensen met andere geloven (katholiek, joods) werden niet vervolgd.
Men accepteerde dat niet iedereen hetzelfde geloof had.
Dit noemen we verdraagzaamheid.
Slide 27 - Tekstslide
Spinoza
Nederlandse filosoof
God kan geen wonderen verrichten.
Hij twijfelde ook aan verhalen uit de Bijbel.
Hij kwam op voor de vrijheid van meningsuiting.
Hij ging te ver in zijn kritiek op de inhoud van de Bijbel.
Slide 28 - Tekstslide
Bijbelkritiek
Synode van dordrecht(1617-1619).
Iedereen hetzelfde geloven
Kerkleer opnieuw vastleggen.
1673: de Statenbijbel (nieuwe vertaling) was na 20 jaar af
Slide 29 - Tekstslide
Verdraagzaamheid
De kunst en wetenschap had ook voordeel van deze verdraagzaamheid.
Er was namelijk zo ook ruimte voor andere ideeën over de wereld en natuur.
Wetenschappers gingen op zoek naar logische verklaringen.
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Video
Schrijf 2 dingen op die je vandaag geleerd hebt.
Slide 32 - Open vraag
Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom de Republiek in de Gouden Eeuw een plek was waar kunst en cultuur kon bloeien. En kan je uitleggen wat gewetensvrijheid betekent.