3.1 Machthebbers in Europa (I)

 Machthebbers in Europa

paragraaf 3.1 

17e & 18e eeuw

Ook wel tijd van de verlichting

• kennis over wetenschap
• nieuwe ideeën over de samenleving
• kunst & cultuur
• van memento mori naar carpe diem

Het Frankrijk van begin 17e eeuw

• Lodewijk XIV werd koning op zijn 6e: regentes Anna van Oostenrijk regeerde met Mazarin voor Lodewijk
• Frankrijk was in oorlog met Spanje: veel geld uitgegeven aan het leger
• belastingverhoging door oorlogen: opstanden van het volk
• Maar: Mazarin belegerde Parijs: verdeeldheid onder opstandelingen --> troon gered 

De drie standen

1. geestelijkheid 
2. adel
3. boeren, betaalden als enige belasting

bij je geboorte werd bepaald in welke stand je zat, dit kon niet veranderen.

L'etat c'est moi

• 1653: Lodewijk op zijn 15e officieel tot koning gekroond
• in 1661 overleed Mazarin: geen nieuwe minister aangesteld
• Lodewijk heerste alleen: Absoluut vorst 
• ook wel de 'Zonnekoning' 

Burgeroorlog

• katholieken waren vaak in oorlog met Hugenoten (calvinisten)
• Edict van Nantes 1598 > Hugenoten kregen godsdienstvrijheid 
• boze katholieken vermoordden Hendrik IV
• Nieuwe oorlogen tussen katholieken en Hugenoten >  Lodewijk moest met zijn moeder Parijs uitvluchten > sindsdien hekel aan adel

Grip op de protestanten

• edict van Nantes waarmee protestanten (hugenoten) godsdienstvrijheid verkregen werd ongeldig verklaard
• oorzaak:  protestanten werden in Frankrijk te machtig --> onacceptabel
• Hugenoten moesten gehoorzame katholieken worden
• één vorst, één staat, één geloof 

Versailles 

• Lodewijk haatte Parijs --> verhuisde in 1682 naar het Paleis van Versailles
• adel woonde aan het hof: verplichte aanwezigheid bij gelegenheden --> pas dan kreeg je gunsten van de koning
• ministers alleen als raadgevers

Gevolgen van Lodewijks Absolutisme

voordelen:

• belasting innen productief
• moderne economie
• kunst & cultuur vooruitstrevend

Nadelen:

• streven naar te veel roem: dure oorlogen
• te veel pracht en praal
• staatskas leeg: onrust & opstanden