Les 4, zintuigen (7-3)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Heb jij je kennis nog paraat ?

Waarop valt het licht op om een beeld te vormen in je oog?

1. Iris
2. Pupil
3. Netvlies
4. Hersenen

In welke laag liggen de zintuigcellen van een oog?

1. In het vaatvlies
2. In het netvlies
3. In het harde oogvlies

Bij veel licht is de pupil......?

1. Groot
2. Klein
3. Licht heeft geen invloed op pupil

Hoe heet de middelste laag van de wand van een oog?

1. Het harde oogvlies
2. Het netvlies
3. Het vaatvlies

Met de Gele vlek kun je vooral.....

1. Kleuren zien
2. In het donker goed zien
3. Contrasten (zwart/wit) zien
4. In het licht slecht zien

Als je verziend bent kun je.......?

1. in de verte scherp zien
2. dichtbij scherp zien
3. kleuren niet goed zien
4. in het donker niet goed zien

Hoe heet het als de spiertjes rondom de lens, de lens boller of platter maakt?

1. Revalideren
2. Accomoderen
3. Adapteren
4. Corrigeren

Via welk onderdeel komt het licht binnen?

1. Iris
2. Pupil
3. Netvlies
4. Staafjes en kegeltjes

Wat gebeurt er met de pupil bij verandering van het licht?

1. Groter bij veel licht, kleiner bij weinig licht
2. Groter bij weinig licht, kleiner bij veel licht

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

gele vlek

oogzenuw

iris

Harde oogvlies

Glasachtig lichaam

accomoderen is:

1. reflecteren
2. absorberen
3. construeren
4. scherp stellen

In het oor bevinden zich de gehoorbeentjes:

1. Harpoen, Aambeeld, Stijgbeugel
2. Hamer, Aambeeld, Stamina
3. Hamer, Aambeeld, Stijgbeugel
4. Hamer, Anker, Stijgbeugel

Hoe lopen de trillingen door het oor?

1. Gehoorgang - gehoorbeentjes - trommelvlies - slakkenhuis
2. Gehoorgang - trommelvlies - slakkenhuis - gehoorbeentjes
3. Gehoorgang - trommelvlies - gehoorbeentjes - slakkenhuis
4. Gehoorgang - slakkenhuis - gehoorbeentjes - trommelvlies

Wat is de functie van de buis van Eustachius?

1. Geluid doorgeven aan het trommelvlies
2. Gelijk houden van luchtdruk

Uit welke 3 onderdelen bestaat het oor?

1. Buitenoor, middelste oor, binnenkant
2. Buitenoor, middenoor, binnenoor

Wat zorgt ervoor dat de gehoorbeentjes gaan trillen?

1. Het trommelvlies
2. De oorschelp
3. De buis vab Eustachius
4. De gehoorgang

De oorschelp, gehoorgang en trommelvlies behoren tot het:

1. Binnenoor
2. Middenoor
3. Buitenoor

Welke zintuigen ken jij?

Zintuigen van de mens

Zintuigen = "meetapparatuur" om de omgeving waar te nemen

Alle zintuigen bij elkaar = zintuigstelsel

Zintuig

• Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels uit je omgeving.
• Zintuigenstelsel

Prikkels en impulsen

Een prikkel is een berichtje (uit de omgeving) dat wordt opgevangen in een zintuig.

In je zintuig wordt zo'n prikkel omgezet in een elektrisch stroompje, dat noem je een impuls

van zintuig naar ruggenmerg

Wat is neuropathie?

Het niet goed functioneren van een zenuw, zijn er meerdere zenuwen aangedaan dan spreek je van polyneuropathie.

Aandoening van de zenuwen in armen en benen

• sensorisch (gevoel)
• motorisch (beweging)
• beide

Symptomen bij aantasting sensorische zenuwen

• Verminderde functie: doof of veranderd gevoel
• Foutieve functie: tintelingen, brandende of stekende pijn

Het lijkt alsof men op watten of een kussentje loopt
verstoring van het evenwicht, vooral bij lopen op oneffen ondergrond en in het donker.

Symptomen bij aantasting sensorische zenuwen

• Neuralgie: zenuwpijn (soms onverklaarbaar)

Symptomen bij aantasting motorische zenuwen

Afname van de spierkracht (spierzwakte)

• dit uit zich in het niet goed kunnen heffen van de voeten en klapvoeten
• dit uit zich in de handen door middel van moeite hebben met schrijven en niet meer goed kunnen openen van potten

Afname van spiermassa uit zich ook door spieratrofie

• armen en benen worden dunner

Kramp

Oorzaak (poly)neuropathie

- Beschadiging/ druk: door een operatie of aandoening waarbij er druk op de zenuw is of de zenuw beschadigd is geraakt.

- Gebrek aan vitaminen kan beschadiging van de zenuwen veroorzaken

- Toxisch, bepaalde medicatie  of chemo kan leiden tot zenuwschade

- Onderliggende aandoeningen als bv. Diabetes, stofwisselingsziekten  of auto-immuunziekten

- Infecties: Lepra, AIDS, Lyme

- Alcoholmisbruik

Zintuigen

Smaak (proeven)

Smaakzintuigen: worden geprikkeld door smaakstoffen

Tong: is ruw, bevat uitsteeksels en holtes, hierin liggen smaakzintuigen

5 soorten smaakzintuigen:

zoet, zout, zuur, bitter, umani (hartig)

Ruiken

• lucht inademen.
• geurstoffen komen bij je

reukzintuig.

• geurstoffen zijn de prikkels

voor je reukzintuig.

• reukzintuig stuurt via de

reukzenuw een impuls naar
je hersenen.

• hersenen geven aan welke

geur het is.

Zintuigen in de huid

1. Tastzintuigen
2. Drukzintuigen
3. Pijnzintuigen
4. Warmte zintuigen
5. Koude zintuigen
   

Tekst

gezichts- zintuig

gehoor- zintuig

reuk- zintuig

tast- zintuig

smaak- zintuig

Begrippen

• Zintuigstelsel, zintuigen en zintuigcellen
• Impuls (elektrisch signaal)
  
• Drempelwaarde: Niet elke prikkel neem je waar.
• Adequate prikkel: de prikkel waarvoor zintuigcel gevoelig is
  
• Gewenning door lange tijd zelfde prikkels
• Motivatie kan drempelwaarde verlagen
  

En dan nu aan de slag

Opdracht

Je hebt een zintuig getrokken.

                        

Maak een Infographic waarop je een samenvatting van de werking van jouw zintuig weergeeft

• Anatomie 
• Werking van het zintuig
• Mogelijke aandoeningen, verminderde werking van het zintuig.
• Je upload je infographic in de map.

Presenteren

Je ligt binnen 5 minuten kort je geüploade Infographic toe.

- Het zicht, geeft feedback aan het gehoor

- Het gehoor, geeft feedback aan de reuk

- De reuk geeft feedback aan de smaak

- De Smaak, geeft feedback aan het zicht

Huiswerk

Volgende week een toets over de zintuigen

VP: H11

MZ/VIG: H6

de zintuigen zitten in je

1. organen
2. oren, ogen, tong, neus
3. oren, ogen, tong, neus, huid
4. in je hersenen

Wat is de drempelwaarde van een zintuig?

1. De sterkste prikkel die een impuls veroorzaakt
2. De zwakste prikkel die een impuls veroorzaakt
3. Dat is de adequate prikkel
4. Dat is verschillend

Wat is de functie van een zintuig?

1. Impulsen omzetten naar prikkels en naar de hersenen sturen
2. Prikkels maken en doorsturen naar de hersenen
3. Prikkels omzetten naar impulsen en naar de hersenen sturen
4. Impulsen maken en doorsturen naar de hersenen

wat is een adequate prikkel?

1. de juiste prikkelhoogte
2. de soort prikkel waarvoor een zintuig gevoelig is

welke factoren zijn van invloed op de drempelwaarde

1. gewenning en motivatie
2. scherpte en intensiviteit
3. toonhoogte en toonlaagte

welk orgaan speelt naast de smaakpapillen op de tong een belangrijke rol bij smaakvorming?

1. de keelholte
2. de huig
3. de neus