Bas 6 Het hormoonstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

B6 het hormoonstelsel

Planning

Uitleg

Aantekening

Opdrachten

lesdoelen

- Je kunt de bouw en functie van het hormoonstelsel beschrijven en je kunt in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen. 

- Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de hypofyse en uit de schildklier. 

- Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de eilandjes van Langerhans en uit de bijnieren. 

Klieren

- Klieren maken stoffen en geven deze af

- Er zijn twee soorten klieren. Met afvoerbuis en zonder afvoerbuis

- Zonder afvoerbuis geven stoffen direct af aan het bloed. Dit zijn altijd hormoonklieren.

Hormonen

- Hormonen regelen allerlei processen in je lichaam.

- Komen via het bloed door het hele lichaam

- Alleen organen die gevoelig zijn voor een hormoon kunnen erop reageren

- Hormonen regelen meestal langzame, langdurige processen

Verschil in werking van het zenuwstelsel en het hormoonstelsel

Hypofyseklier

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen.
   
2. Het maakt o.a. het groeihormoon
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren (zoals de geslachtsorganen)
   

Hypofyse stuurt ook andere hormoonklieren aan

Schildklierhormoon

• Gemaakt in de schildklier
• Beïnvloedt de stofwisseling en de groei
  en ontwikkeling
• Stimuleert verbranding in cellen
• Te veel hormoon zorgt voor te veel verbranding en onrust
• Te weinig hormoon zorgt voor te weinig verbranding dat iemand het snel koud heeft en moe is

Eilandjes van Langerhans

• De alvleesklier is een verteringsklier die alvleessap maakt voor vertering. Alvleessap gaat via een afvoerbuis naar de twaalfvingerige darm.
  
  
• Eilandjes van Langerhans zijn groepjes cellen die in de alvleesklier liggen deze hebben geen afvoerbuis, het zijn hormoonklieren.
  
  
• Eilandjes van Langerhans maken insuline en glucagon die samen de suikerspiegel van het bloed ongeveer constant houden

Eilandjes van Langerhans

Produceren hormoon insuline en glucagon, en regelen de hoeveelheid suiker in je bloed.

Eilandjes van Langerhans

Bijnieren

• Produceren adrenaline
• Adrenaline is het enige hormoon dat snel en kortdurend werkt!
• Wordt gemaakt wanneer je schrikt, boos of bang bent
• Adrenaline zorgt dat je glycogeen in lever en spieren omzet in glucose. Je hart gaat sneller kloppen en ademhaling sneller. Je gaat meer glucose verbranden.

Aantekening basisstof 10.6 (het hormoonstelsel)

hormoonklier: klier zonder afvoerbuis, afgifte direct aan bloed

adrenaline: Hormoon dat de glucosespiegel in het bloed snel verhoogt en de hartslag en ademhaling versnelt.

bijnieren: Hormoonklieren die het hormoon adrenaline produceren.

eilandjes van Langerhans: Groepjes cellen in de alvleesklier die hormonen (glucagon en insuline) produceren.

.

Deel 2

glucagon: Hormoon dat ervoor zorgt dat de reservestof glycogeen wordt omgezet in glucose.

insuline: Hormoon dat ervoor zorgt dat glucose wordt omgezet in de reservestof glycogeen.

groeihormoon: Hormoon dat de groei van de botten van het skelet regelt.

hypofyse: Hormoonklier aan de onderzijde van de hersenen die verschillende hormonen produceert.

schildklierhormoon: Hormoon dat de stofwisseling en de groei en ontwikkeling beïnvloedt

Huiswerk

10.6 Lees in je boek bladzijde 147 t/m 152

Maak digitaal opdracht 1, 2, 3 (groen) 

Maak in je boek opdracht 4 (alleen onderdeel blz 155), 5, 6 en 7