19/6 10.5.1 Opbouw van de economie en verzorgingsstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

10.5 Nederland

10.5: Nederland: Welvaart, welzijn en wrevel 

10.5.1 Opbouw van de economie en de verzorgingsstaat, 1945-1965

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen hoe de wederopbouw van Nederland tot stand kwam

- Je kunt benoemen onder welke voorwaarden de Amerikaanse hulp aan Nederland werd verleend

- Je kunt het begrip verzuiling uitleggen en de gevolgen op de Nederlandse samenleving benoemen

- Je kunt uitleggen wat de ontdekking van aardgas in Groningen voor gevolgen had voor het ontstaan van de Nederlandse verzorgingsstaat

De EGKS is de

1. Nederlandse Gemeenschap voor Kolen en Staal
2. Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
3. Europese Economische Gemeenschap
4. Nederlandse Economische Gemeenschap

De EGKS is een...

1. economische samenwerking
2. politieke samenwerking
3. economische en politieke samenwerking

Wederopbouw

- Schade (Rotterdam en andere steden)

- Veestapel en landbouwgrond verminderd 

- Handel afgenomen (transport goederen amper mogelijk)

- Industrie lag grotendeels stil

Geld nodig:

- Daarom was Nederlandse regering tegen dekolonisatie (grondstoffen)

Amerikaanse hulp ...

Marshallhulp:

- goedkope leningen

- Kosteloze goederen

- investeringen

Voorwaarden:

- Tegen communisme

- Europese samenwerking 

- NL voor dekolonisatie Indonesië

Verzuiling

Jaren '50:

- Verzuiling 

- Geleide loonpolitiek 

- Babyboom

Rooms-rode regeringscoalities

Opkomst 

Verzorgingsstaat

1947: spoedwet van Drees

(Noodwet Ouderdomsvoorziening)

1957: AOW 

(Algemene Ouderdomswet)

Start van nieuwe serie sociale wetten

- Arbeidsongeschiktheid

- Kinderbijslag etc

Verzorgingsstaat neemt hierdoor plek van nachtwakersstaat in!

En de kosten?

Gefinancierd door:

- belastingbetaler (maar economie groeit = meer belastinginkomsten)

- 1959: Gasbel in Slochteren

Gebruik bron 1.
In de jaren vijftig van de twintigste eeuw kent de Nederlandse samenleving o.a. de volgende kenmerken:

verzuiling,
vaste rolpatronen tussen man en vrouw en
autoritaire verhoudingen, ook in het gezinsleven.