Max Havelaar hertalingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Max Havelaar hertalingen

Leerdoelen

• Je maakt kennis met de verandering van taal.
• Je neemt kennis van het begrip hertalen.
• Je analyseert hertalingen.
• Je vormt een mening over de hertalingen en kiest een hertaling.

Origineel

Saïdjah’s vader had een buffel, waarmede hy zyn veld bewerkte. Toen deze buffel hem was ontnomen door het distrikstshoofd van Parang-Koedjang, was hy zeer bedroefd, en sprak geen woord, vele dagen lang. Want de tijd van ploegen was naby, en ’t was te vreezen, als men de sawah niet tydig bewerkte, dat ook de tyd van zaaien zou voorbygaan, en eindelyk dat er geen padie zou te snyden zyn, om die te bergen in den lombong van het huis.

Wat valt je op?

Bevindingen origineel

• Drie (lange) zinnen
• Oude spelling: vreezen; waarmede; snyden
• Veel Indonesische woorden
• Archaïsch woordgebruik: ontnomen; bergen
• Zinsvolgorde die ‘gek’ aanvoelt: zou te snyden zijn; toen deze buffel hem was ontnomen
• Herkenbare naamval: in den lombong
  

Bulkboek eerste alinea

Saïdjah’s vader had een buffel, waarmee hij zijn veld bewerkte. Toen deze buffel hem was ontnomen door het districtshoofd van Parang-Koedang, was hij zeer bedroefd, en sprak geen woord, vele dagen lang. Want de tijd van ploegen was nabij en ’t was te vrezen, als men de sawah niet tijdig bewerkte, dat ook de tijd van zaaien zou voorbijgaan, en eindelijk dat er geen padi zou te snijden zijn, om die te bergen in de loemboeng van het huis.

Wat valt je op?

Tekst in context

Saïdjah’s vader had een buffel, waarmee hij zijn veld bewerkte. Toen deze buffel hem was ontnomen door het districtshoofd van Parang-Koedang, was hij zeer bedroefd, en sprak geen woord, vele dagen lang. Want de tijd van ploegen was nabij en ’t was te vrezen, als men de sawah niet tijdig bewerkte, dat ook de tijd van zaaien zou voorbijgaan, en eindelijk dat er geen padi zou te snijden zijn, om die te bergen in de loemboeng van het huis.

Wat valt je op?

Bulkboek/Tekst in Context

• Drie (lange) zinnen
• Ouderwetse spelling is weg: vrezen; waarmee
• De cursieve Indonesische woorden hebben achter in de uitgave een vertaling.
• Geen naamval bij: in de loemboeng
  

Eenvoudig communiceren

De vader van Saïdjah heeft een buffel. Dat sterke beest trekt de ploeg door de zware aarde. Zo wordt de grond goed los gemaakt. En kan er rijst gezaaid worden.

Maar op een dag komt een man bij de vader van Saïdjah. Hij is een knecht van het districtshoofd, de baas van Lebak. De knecht neemt de buffel mee.

De vader van Saïdjah is verdrietig. Dagenlang zegt hij niets. Wat moet hij doen? Zijn vrouw en kinderen hebben rijst nodig. Hij moet de grond ploegen en rijst zaaien. Maar zonder buffel is dat moeilijk.

Wat valt je op?

Eenvoudig communiceren

• Hele korte zinnen.
• Geen Indonesische woorden.
• Er blijft niets van de stijl van Multatuli over.
• De essentie blijft over.
  

Gijsbert van es

Saïdjahs vader had een buffel, waarmee hij zijn rijstveld bewerkte. Toen het distriktshoofd van Parangkujang zijn buffel afpakte, was hij diep bedroefd, en dagenlang sprak hij geen woord. Want de tijd van ploegen zou spoedig aanbreken, en de tijd van zaaien zou snel voorbij zijn als men de sawa niet op tijd bewerkte, en uiteindelijk viel er dan geen padi te snijden, om die op te slaan in de rijstschuur van het huis.

Wat valt je op?

Bevindingen Gijsbert van Es

• Sommige Indonesische woorden vervangen, andere niet; niet consequent rijstveld/sawah gebruikt
• Geen uitleg bij het woord padi.
• Moderne spelling van waarmee en vrezen; tijdig wordt op tijd
• Moderne woorden: bergen wordt op te slaan
• Zinsvolgorde: ‘en sprak geen woord, dagenlang’ wordt in zijn versie ‘en dagenlang sprak hij geen woord.’
• Andere zinnen: ‘tijd van ploegen was nabij’ wordt ‘de tijd van ploegen zou spoedig aanbreken’

Wat vind je belangrijk?

Spelling?

Hertalen/vertalen?

Wat te doen met de Indische woorden?

Wat zou volgens jou behouden moeten blijven van het origineel?

Welke hertaling zou je voorkeur hebben?

Bulkboek

Tekst in Context

Eenvoudig communiceren

Graphic Novel

Hertaling Gijsbert van Es

Zelf een stukje hertalen

Wat vond je van deze les en waarom?