Les 4 renovatie gevels

• Uitvoering
• MBO
• Studiejaar 2

Gevels vernieuwen

gemetselde gevels

Leerdoelen

Aan het einde van de les over gevels vernieuwen kan/ weet de student:

• wat de functie van de gevel is
• welke gevel problemen kunnen optreden
• hoe kun je een gevel restaureren
• welk constructief herstel kun je voor een gevel toepassen


• wat is muurwapening, hoe breng ik het aan
• hoe repareeren je gebroken stenen in de gevel
• Inspectiepunten van een gevel en alternatieve materialen voor de gevel
• je kunt scheuren in de gevel herkennen (patroon, gevolg)

Functie van gevel

De gevel van uw huis heeft drie belangrijke functies:

• Constructief onderdeel van de woning
• De woning beschermen tegen de agressieve inwerking van de weerselementen (regen, wind, kou)
• Status en uitstraling aan uw gebouw geven.
  

Gevel problemen

• Verwering (breuken en andere beschadigingen maar materiaal blijft op dezelfde plek, veranderd van toestand en kwaliteit) 
• Erosie (Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak door wind of water)
  
• Veroudering en vervuiling als gevolg.
  
• Schade in de vorm van scheuren
  
• Afbrokkeling (vorstschade)
  
• Lekkage / Vochtdoorslag

Erosie

Vorstschade

Gevel restaureren

Bij de bestaande gevel is het vooral hergebruik van oude stenen en materialen.

Voegen worden uitgekapt en opnieuw gevoegd.  

Als de gevels van bestaande gebouwen niet aan de bouwfysische eisen voldoen, kan na-isolatie van de spouw of een geïsoleerde voorzetwand worden toegepast.

Herstel mogelijkheden gevel

mogelijkheden gevelherstel

Scheurherstel

• Bij scheuren dient u de spiraalankers met een tussenliggende verticale afstand van ca. 30 tot 40 cm aan te brengen.
  
• De voegen dienen met een slijpmachine tot op de helft van de voegdiepte te worden uitgeslepen, maximale diepte echter is 5 tot 6 cm. Resterende deeltjes en stof moeten met water worden weggespoeld.
  
• Hierna dient u de benodigde lengte te meten. De uiteinden van het spiraalanker dienen minstens 50 cm van de scheur af te zitten.
  
• Vervolgens de ankermortel aanmaken en de uitgeslepen voeg met een mortelpistool tot de helft met ankermortel opvullen. Nu kunt u de wapeningsstaven in de benodigde lengte aanbrengen (goed in de ankermortel drukken) en de resterende voegopening met ankermortel zodanig opvullen, dat er nog een voeg van circa 1,5 cm diep overblijft.
• De ankermortel met een voegspijker licht aandrukken, zodat deze gelijkmatig wordt verdeeld en bovengenoemde voeg van circa 1,5 cm diep overblijft.
  
• De ankermortel voldoende laten drogen dat een "nat in nat" verbinding met het voegen wordt voorkomen.
  
• Beschadigde of gescheurde stenen kunt u met steenpasta in het juiste kleurmengsel repareren.
  
• Vervolgens kunt u tenslotte de voeg met normale (traditionele) voegspecie (in de juiste kleur) met een voegspijker gelijkmatig afvoegen.

Hoe kunnen we de problemen oplossen?

• Bij ernstige erosie of verweerde stenen, vervangen door gelijkaardige stenen.
  
• Daarna wordt de gevel gereinigd, dit kan op 2 manieren :
  

    1/ Water-zandreinigen, daarna wordt alles gespoeld of

    2/ Reinigen onder hoge druk

• Als het voegwerk ook vervangen moet worden is de keuze van de kleur door de opdrachtgever te bepalen.
  

Verschillende scheuren

Scheuren in steenachtige gevels komen in verschillende vormen voor.

• krimpscheuren,
  
• zetscheuren en zakscheuren
  

Krimp- en zetscheuren kunnen optreden als twee verschillende materialen door temperatuurveranderingen in ongelijke mate krimpen of uitzetten.

Gevelmetselwerk te lang geen dilatatievoeg aangehouden.

Uitvoering gevelrenovatie

1. Eerst voegen uitboren/ slijpen
2. Gebroken stenen repareren/ vervangen
   
3. Metselwerk Reinigen doormiddel van stralen of metselwerk reinigen doormiddel van schoonspuiten onder hoge druk
   
4. Van boven naar beneden voegen
   
5. Daarna kan er een hydrofobeerlaag worden aangebracht. (waterdichtelaag)
   

Repareren van gebroken stenen

ABC-ADAMAS assortiment van 8 verschillende basiskleuren kan steenpasta ter plekke op de juiste kleur worden aangemaakt. Daardoor kunnen stenen, gaten of gerestaureerde muurdelen in de juiste kleur worden gerepareerd (www.abcadamas.nl)

Voegen

Functie van het voegwerk

• Om vocht doorslag in de gevel te voorkomen.
  
• Esthetisch (voor het zicht), denk aan vormen en kleuren.
  
• Voeghardheidsmeter; controleren hardheid voeg

CUR-aanbeveling 61 komt tot de volgende klasse-indeling:

VH 15 t/m 24 = zacht;

Een klasse die nooit moet worden nagestreefd.

Alleen toepasbaar voor voegwerk waaraan geen eisen worden gesteld.

VH 25 t/m 34 = matig hard;

klopwerk, borstelwerk en kamwerk.

Zeer bruikbaar voor werk dat niet of nauwelijks belast wordt.

Deze klasse kan worden geëist bij traditioneel uitgevoerd voegwerk.

VH 35 t/m 44 = middel hard;

platvolvoegwerk, terugliggendvoegwerk, en daggestreep.

Dit is de standaard klasse voor normaal opgaand metselwerk aan de regenzijde.

VH 45: 45 of meer = hard;

knipwerk (de voeg ligt buiten het gevelvlak) en, snijwerk

  (het voegwerk ligt gelijk met het gevelvlak).

De klasse bij een hogere dan normale belastingen.

Om deze klasse te bereiken is mechanische verdichting noodzakelijk, terwijl ook het bindmiddel gehalte iets verhoogd dient te worden.

Zoek eens op welke voegtypen er allemaal zijn?

Voegtypen

1. Het meest gebruikte voegtype is de platvolle na-gestreken voeg. Doordat deze voegsoort wordt na-gestreken zal hij een mm terug in het vlak liggen.
2. Als de voegsoort platvol wordt gezet maar minder hard zal worden aangeduwd.
3. De platvolle geborstelde voegsoort wordt ook vol gezet maar zal minder stevig worden aan geduwd waardoor er een ruwe afwerking zichtbaar zal zijn.
4. Wat voor de borstelvoeg geldt is ook van toepassing voor het type gekamdevoeg echter wordt hier de voeg na-gekamd met fijn gaas.
5. Een verdiepte voegsoort is een gladde voeg die zichtbaar 5mm of meer in het zichtvlak verscholen ligt maar het metselwerk dient wel voldoende te zijn uitgekrabd.

Vervolg voegtypen

1. Ook voor een schaduwvoeg, ofwel regenvoeg genoemd, geldt dat het metselwerk goed is uitgekrabd want bij deze voegsoort wordt de voeg schuin naar boven onder de bovenliggende steen gestreken.
   
2. Ook een platvolle voegsoort maar dan met een dagge in het midden van de voeg. Nadat de voeg, met een vettere mortel, platvol is gezet wordt er door de voeger, met een rij en daggemes, een lijn in de voegen (lintvoeg) van het voegwerk getrokken maar ook in de rechtop staande voegen (stootvoeg) komt een daggestreep te lopen.
   
3. De gesneden voeg, ofwel de snijvoeg, is een voegtype die platvol in het metselwerk wordt gezet de lintvoegen worden zowel boven ( iets schuin aflopend ) als onder met een mes gesneden. Bij de stootvoegen worden de baarden van de gezette voeg ook schuin ( links en rechts ) weggesneden. Voor een strakke gevel een mooie voeg!
4. Voor een knipvoeg worden bijna dezelfde handelingen toegepast als bij de snijvoeg namelijk de snij werkzaamheden. Wat is het verschil tussen beide soorten voegen? Een knipvoeg ligt buiten het gevelvlak en de snijvoeg ligt gelijk met het metselwerk.

Voegen

constructief herstel

Constructief voegen

Dit is een specifieke, machinale toepassing waarbij een constructieve waarde wordt toegevoegd aan bestaand voeg- en/of metselwerk.

Innovatieve voeg-lijmtechniek waarbij extreem hoge hechtsterktes gerealiseerd kunnen worden. 

Spouwmuurverankering

Spouwmuur verankering (constructief herstel)

• Met renovatie spouwankers worden binnen- en buitenblad van een bestaande spouwmuur (opnieuw) met elkaar verbonden;
  
• Voorkomen van baksteenregen.
  

latei vervanging

Vervangen latei

Het is noodzakelijk om de latei zo snel mogelijk te laten vervangen. Als je hier te lang mee wacht, is verzakking van de gevel mogelijk. Daarnaast kan het vochtproblemen veroorzaken waardoor de warme lucht naar buiten ontsnapt. 

Raamdorpelstenen vervangen

1. Verwijderen oude dorpels tot op de bovenlaag van de metselsteen;
   
2. Stellen profiel welke waterpas loopt; 
3. Aanbrengen mortellaag op de onderliggende rij stenen;
4. Aanbrengen nieuw geglazuurde raamdorpelstenen met voegsnede;
   
5. Dichtzetten voegen.

Wat wordt verstaan onder uitboeten en inboeten van metselwerk?

Gevelstenen vervangen

Inspectiepunten bestaande gevel

• De volgende geïnventariseerde gebreken kunnen op de werktekeningen komen:
  
• staat van metselwerk, scheuren;
  
• scheefstand;
  
• voegwerk, percentage herstellen en vervangen;
  
• staat van voegwerk bij dagkanten van vensteropeningen;
  
• staat van onderdorpels en neuten;  
• staat van ankers en roosters;
  
• staat van muurafdekkers;
  
• kozijnen in de gevel voorzien van een merk;
  
• staat van goten en hemelwaterafvoeren.
  

Werktekening voor  gevelherstel.

Nieuwe uitstraling geven aan een bestaande gevel.

Alternatieve materialen

Werzalit, dit materiaal combineert de natuurlijke eigenschappen van hout met de bestendigheid van harsen van hoge kwaliteit. Onderhoudsvriendelijk en weersbestendig.

Keralit, duurzame en milieuvriendelijke gevelbekleding van gerecyclede kunststoffen. Keralit is onderhoudsarm. Het trekt niet krom, doordat het niet gevoelig is voor vocht of warmte.

Eternit, deze gevelbekleding bestaat uit vezelcementmaterialen, waarmee je comfortabel, esthetisch, toekomstgericht en met respect voor het 

milieu kunt wonen.

Detail bestaande situatie

Detail nieuwe situatie; isolatie binnenzijde

Aanbrengen muurwapening

De wapening van roestvast staal (het zogenaamde spiraalanker) kan achteraf in bestaand metselwerk worden aangebracht. De betreffende voegen moeten daarvoor worden uitgeslepen. 

Isoleren aan de buitenzijde

Koudebruggen

Bij het renoveren en verbeteren van gevels zijn koudebruggen een belangrijk aandachtspunt. Vooral de bestaande aansluitingen van de kozijnen en lateien vragen om extra aandacht. Oplossing: isoleren aan de buitenzijde, onderkant vloer isoleren.