Grammatica (werkwoordsoorten)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

VOORKENNIS
Een zin met een werkwoordelijk gezegde beschrijft:

1. wat het onderwerp voelt.
2. wat het onderwerp doet.
3. waar het onderwerp werkt.
4. de toestand van het onderwerp.

Doen of zijn? 

Sleep de woorden 

naar het juiste vak.

ZIJN

DOEN

LOPEN

PRATEN

SLAPEN

BANG

LIEF

STOUT

Jan is al sinds het begin van dit schooljaar verliefd.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Jan geeft een cadeau aan zijn moeder op haar verjaardag.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Lina schijnt al de hele week ziek te zijn geweest.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Youssef wint de atletiekwedstrijd met grote overmacht.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Youssef is dankzij zijn harde werk de winnaar.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Zelfstandige werkwoorden

Aan het eind van deze les kun je het zelfstandig werkwoord aanwijzen in zinnen met een werkwoordelijk gezegde 

(een zin waarin het onderwerp iets doet)

STAP 1: 

MAAK EEN PLAATJE

'De herdershond geeft een high five aan de buurvrouw.'

Wanneer je een zin leest die je moet ontleden, dan probeer je eerst een plaatje voor je te zien van wat de zin je zegt.

Foto door Blue Bird: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/natuur-vrouw-dier-hond-7210698/

STAP 2: 

DOEN OF ZIJN?

'De herdershond geeft een high five aan de buurvrouw.'

Doet iemand iets in deze zin of is iemand iets? Hier wordt iets gedaan, namelijk: het geven van een high five.

DOEN? DAN ALTIJD EEN ZELFSTANDIG WERKWOORD

In zinnen waarin het onderwerp iets doet, staat altijd een zelfstandig werkwoord. Er staat nooit meer dan een zelfstandig werkwoord in de zin.

Dit zelfstandige werkwoord heb je nodig om het plaatje bij de zin te kunnen maken.

Het zelfstandig werkwoord is nodig om het plaatje te kunnen maken bij de zin.

'De herdershond geeft een high five aan de buurvrouw.'

Het werkwoord geven is nodig om het plaatje te maken. Daarom is geeft hier het zelfstandig werkwoord (zww)

Zelfstandige werkwoorden aanwijzen

Kies op de volgende slides telkens het werkwoord dat je nodig hebt om het plaatje te kunnen maken.

'De zeehond zwaait met zijn staart naar de fotograaf.'

Foto: Jeroen Steenbeek

Wat is het zelfstandig werkwoord?
'De zeehond zwaait met zijn staart naar de fotograaf.'

'De ene wolf bijt de andere wolf speels in de nek.'

Foto door David Selbert : https://www.pexels.com/nl-nl/foto/natuur-bos-dier-buiten-7449034/

Wat is het zelfstandig werkwoord?
'De ene wolf bijt de andere
wolf speels in de nek.'

'De jongen gooit de softball hard naar de slagman.'

Foto door David Selbert : https://www.pexels.com/nl-nl/foto/natuur-bos-dier-buiten-7449034/

Wat is het zelfstandig werkwoord?
'De jongen gooit de softball
hard naar de slagman.'