Examen Nederlands Leesvaardigheid oefenen en theorie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

Eindexamen Nederlands 4mavo

Theorie leesvaardigheid en oefeningen

Leesvaardigheid

Tekstsoorten: 

• informatieve teksten
  
• instructieve teksten
• betogende teksten

Wat voor soort tekst hoort bij dit plaatje?

1. informatieve tekst
2. instructieve tekst
3. betogende tekst

Wat is het belangrijkste schrijfdoel hierbij?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Is dit een instructieve, informatieve of betogende tekst?

Leesvaardigheid

Leesstrategieën

Globaal lezen

1. voor de eerste indruk
2. bepaalde informatie uit de tekst halen
3. zorgvuldig lezen

Zoekend lezen

1. voor de eerste indruk
2. bepaalde informatie uit de tekst halen
3. zorgvuldig lezen

Intensief lezen

1. bepaalde informatie uit de tekst halen
2. zorgvuldig lezen
3. voor de eerste indruk

Moeilijke woorden op je examen

1. Zitten er niet in
2. Staan uitgelegd in de tekst
3. Er is een synoniem van in de tekst
4. Je gebruikt het woordenboek

Het uitgaansgeweld neemt in de grote steden door toezicht met camera's drastisch af. Auto-inbraken en vernielingen komen in sommige steden bijna niet meer voor.'
Door welk woord kan het woord drastisch worden vervangen?

1. flink
2. misschien
3. nauwelijks
4. waarschijnlijk

'In Breda is het aantal auto-inbraken rond het station, sinds daar deze zomer 33 camera's zijn opgehangen, bijna tot nul gereduceerd.'
Door welk woord kan het woord 'gereduceerd' vervangen worden.

1. vergroot
2. verkleind
3. vermenigvuldigd

Hij heeft de deskundigen gevraagd eens te kijken of het helpt als mensen anoniem aangifte kunnen doen van les wat nier door de beugel kan. Hij denkt dat meer mensen iets bij de politie durven aan te geven, als zij hun naam niet hoeven zeggen.

In deze tekst wordt 'anoniem' duidelijk gemaakt door:

1. een synoniem te gebruiken
2. een omschrijving te geven

Beeld en opmaak

Titel: waar gaat de tekst over

Tussenkopjes: deelonderwerpen, nieuw gedeelte van de tekst

Illustraties: foto's, plaatjes, tekeningen, grafieken etc

Lettertypes: maakt indeling duidelijk, lead van de tekst, publiek/lezers, schrijfdoel 

Tekst- en alinea-indeling: inleiding- middenstuk - slot, witregels, kernzinnen

Plastic

Kijk goed naar de afbeelding hiernaast

Een afbeelding in een advertentie kan verschillende functies hebben.
1 De afbeelding dient om de aandacht te trekken
2 De afbeelding is nodig om de tekst te kunnen begrijpen
3 De afbeelding voegt nieuwe informatie-elementen toe
Welke functie(s) heeft de afbeelding in deze advertentie?

1. alleen 1
2. alleen 2
3. alleen 1 en 2
4. alleen 2 en 3

Schrijfdoel en lezers

informeren

overtuigen

amuseren

activeren

mening geven

gevoelens oproepen/uitdrukken

Plastic

Kijk nog eens goed naar de afbeelding hiernaast

Voor wie is deze advertentie bedoeld en waarom?

Wat is het schrijfdoel van deze advertentie?

1. amuseren
2. informeren
3. overtuigen
4. activeren

Feiten en meningen

Feiten: echt gebeurd of echt waar, valt ook te controleren

Mening: wat je vindt of wat een ander vindt

                   je bent het eens of oneens

Als een feit onjuist is, is het nog wel een feit.

1. juist
2. onjuist

Wat is een feit?

1. Het speelveld bij handbal is rechthoekig
2. handbal is een vermoeiende sport
3. Zowel A als B is een feit

Lees de twee alinea's die je krijgt van je docent.Noteer de feit(en)

Lees nog een keer de tekst van je docent: noteer de mening(en)

Indeling teksten

Inleiding

MIddenstuk/kern

Slot

Je krijgt een tekst die in de verkeerde volgorde staat. Zet hem in de juiste volgorde.

Deelonderwerpen

Een tekst bestaat uit een hoofdonderwerp en deelonderwerpen. De deelonderwerpen belichten een kant van het hoofdonderwerp.

Sleep naar de juiste plek

Deelonderwerpen

Onderwerp

Inleiding

Zet de onderdelen op de juiste plek.

Inleiding

Kern

Slot

Introductie van het onderwerp

deelonderwerp 1

Samenvatting

Conclusie

Anekdote

Deelonderwerp 2

Belangstelling

wekken

Deelonderwerp 3

Vul in:

Een deelonderwerp kan uit één alinea bestaan of uit enkele alinea’s samen. 

Het begin van een nieuw deelonderwerp wordt soms duidelijk gemaakt met een                            .         

tussenkopje

titel

alinea

nieuwe regel

Tekstrelaties(verbanden) en signaalwoorden

Tekstverbanden zijn er voor de samenhang in de tekst. Je snapt dan waarom bepaalde delen van een tekst bij elkaar horen.

Er zijn relaties tussen zinnen en tussen alinea's

Deze tekstverbanden moet je herkennen 1

1. oorzaak-gevolg: doordat, daardoor, waardoor, hierdoor

Doordat het sneeuwde, had de trein vertraging

2. doel-middel: om, om ... te, door middel van

Je moet op tijd beginnen met leren om het examen te halen

3. uitspraak/bewering-voorbeeld: zo, zoals, bijvoorbeeld, neem nu

Hij wil een nieuwe mobiele telefoon, bijvoorbeeld een Samsung.

Deze tekstverbanden moet je herkennen 2

4. tegenstelling: maar, echter, niettemin, daarentegen, toch, hoewel

Hoewel ik verkouden ben, ga ik toch hardlopen

5. opsomming: en, verder, ten eerste, tenslotte, vervolgens, ook, bovendien, naast

Ik heb les tot twee uur. Verder heb ik training van handbal en moet ik ook nog huiswerk maken.

Deze tekstverbanden moet je herkennen 3

6. voorwaarde: als, indien, mits, tenzij, wanneer

Als je lief bent, mag je met me mee.

7. reden of argument: omdat, daarom, want

Ik ging naar de stad, omdat ik een nieuwe broek nodig had.

8. conclusie: dus, concluderend, hieruit volgt

Ik heb je nu precies verteld hoe het zit. Ik heb dus echt geen zin om mee te gaan.

Deze tekst verbanden moet je herkennen

9. Samenvatting: samenvattend, kortom, al met al

Kortom, het was een geweldige excursie.

10. volgorde/tijd: vroeger, nu, later, eerst, daarna, dan

Eerst leer ik Duits, daarna maak ik wiskunde en dan kan ik even chillen.

11. Bevestiging: inderdaad, zeker, met reden, terecht, ongetwijfeld, natuurlijk

Zijn prestaties in het afgelopen jaar laten ongetwijfeld zien dat hij een heel goede atleet is.

Tekstverbanden:

Concluderend

Redengevend

Tegenstellend

Opsommend

toch

en

nog

maar

dus

want

concluderend

omdat

tekstverband = opsomming

tekstverband = tegenstelling

tekstverband = voorbeeld

ook

en

en

ook

en

bijvoorbeeld

maar

" Kortom, dit was de herhaling over tekstverbanden en signaalwoorden"
Tekstverband?

1. Doel-middelverband
2. Vergelijkend verband
3. Samenvattend verband
4. Concluderend verband

Wat is de hoofdgedachte en hoe vind je de hoofdgedachte van een tekst?

Hoofdonderwerp en hoofdgedachte

hoofdonderwerp: waar de tekst gaat. In een woord of een paar woorden te vertellen.

hoofdgedachte: in één zin aangeven wat er over het onderwerp van de tekst wordt gezegd.

Wat is de hoofdgedachte?

Wat is de hoofdgedachte?

De hoofdgedachte = ?

1. Man vindt vogelspin in fruit, dit is vrij uniek.
2. Arnhemmer Bart van den Akker houdt van druiven.
3. Albert Heijn zegt dat er wel vaker spinnen gevonden worden in bakjes druiven.
4. De vrouw van Bart van den Akker koopt druiven.

Hoofdzaken 

De belangrijkste uitspraken in een tekst

kernzinnen 

Herkennen op het examen

korte samenvattingsopdracht over een gedeelte van de tekst.