onderwerp & lijdend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Onderwerp & Lijdend Voorwerp

Lorencia, Mehra, Kaoutar, Genice

Onderwerp

Het onderwerp in een zin geeft aan wie of wat iets doet. Het onderwerp hoeft niet perse te handelen maar kan ook iets ondergaan. 

Bijv: De vaas staat op tafel; De bloemen bloeien; de fiets heeft vijf versnellingen.

Onderwerp

• Het onderwerp bestaat uit een of meer woorden
• Het onderwerp kan enkelvoud en meervoud zijn. Dat zie je aan het onderwerp zelf en aan de persoonsvorm.
• Meestal staat het onderwerp vooraan naast de persoonsvorm in de zin.

Hoe vind je het onderwerp?

Manier 1

1. Zoek de persoonsvorm
2.  Stel de vraag wie/wat + persoonsvorm? Het antwoord daarop is het onderwerp.

Hoe vind je het onderwerp?

Manier 2

1. Zoek de persoonsvorm
2. Verander de persoonsvorm van getal. Het zinsdeel dat mee verandert, is het onderwerp.

Wat is het onderwerp in deze zin?

De studenten luisterden aandachtig naar de docent tijdens de les.

1. De docent
2. De studenten
3. Er is geen onderwerp
4. De les

Wat is het onderwerp in deze zin?

Mijn broer speelt gitaar in zijn vrije tijd.

1. Vrije tijd
2. Gitaar
3. Mijn
4. Mijn broer

Lijdend Voorwerp

Met het lijdend voorwerp gebeurt iets, het ''ondergaat'' wat het onderwerp doet:

- Bart graaft een kuil --> een kuil wordt gegraven

- De leraar vertelt een verhaal --> een verhaal wordt verteld

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

1. Noteer onderwerp en werkwoordelijk gezegde
2. Stel de vraag wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp? 

Het antwoord op die vraag is het lijdend voorwerp:

De kat vangt de muis --> de muis

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

De leraar geeft de studenten huiswerk.

1. De studenten
2. De leraar
3. Huiswerk
4. Geeft

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Mijn moeder bakt een heerlijke taart voor mijn verjaardag.

1. Een heerlijke taart
2. Mijn verjaardag
3. Mijn moeder
4. Bakt