1.2 Elektrische energie vervoeren

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Terugblik vorige les

1.2 Elektrische energie vervoeren 

1.2 Elektrische energie vervoeren 

Planning

Herhalen + uitleg §1.1       15m

Som 1 tm 4          10m

Bespreken?

Uitleg rekenen     15m

Som 5 tm 9          20m

Bespreken som 5 en 6        10m   

afsluiting 10m

Vorige les

- Voorkennis van vorig jaar opgehaald

- Verschillende vormen van elektriciteitscentrales bekeken

Tekst

De elektriciteitscentrale

Hoe wordt elektriciteit opgewekt?

Antwoord: Door een permanente magneet door een spoel te bewegen

Dynamo

• Ronddraaiende magneet
• Kern van weekijzer
• Spoel 

1.2 Elektrische energie vervoeren

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom er verschillende spanningen worden gebruikt op het elektriciteitsnet
• Je kunt uitleggen hoe een transformator werkt
• Je kunt berekeningen doen omtrent transformatoren

Als stroom door een kabel loopt, wordt een deel van de elektrische energie omgezet in warmte.

Gevolg: energieverlies...

Vooral een probleem over lange afstanden...

Wat is de spanning van de elektriciteit die thuis uit het stopcontact komt (in Volt)?

Effectieve spanning van het lichtnet

Elektriciteit uit het stopcontact: wisselspanning met een frequentie van 50 Hz

Dit is gelijk aan een

gelijkspanning van

230 V.

Maakt het voor een apparaat uit of het op een wisselspanning of op een gelijkspanning werkt?

1. Ja
2. Nee
3. Ligt aan het apparaat

Kunnen alle apparaten thuis werken op de spanning van 230 V?

1. Ja
2. Nee

Hoe kun je de spanning veranderen?

Oplossing: Een transformator brengt de spanning verder omlaag.

Maar hoe werkt een transformator nou eigenlijk??

DEMO: Werking van een transformator

Belangrijk om op te merken

De twee spoelen zijn geïsoleerd en er gaat dus geen stroom via het ijzer van de eerste naar de tweede spoel! De energie wordt overgegeven via de magnetische velden.

Omhoog en omlaag transformeren

• Met een transformator kan je de spanning zowel omhoog als omlaag transformeren
• Hoe de spanning verandert, hangt af vaan het aantal windingen van de twee spoelen

• U = spanning in volt (V)
• N = het aantal windingen van de spoel

Planning

Herhalen + uitleg §1.1       15m

Som 1 tm 4          10m

Bespreken?

Uitleg rekenen     15m

Som 5 tm 9          20m

Bespreken som 5 en 6        10m   

afsluiting 10m

Omhoog en omlaag transformeren

• Met een transformator kan je de spanning zowel omhoog als omlaag transformeren
• Hoe de spanning verandert, hangt af vaan het aantal windingen van de twee spoelen

• U = spanning in volt (V)
• N = het aantal windingen van de spoel

Planning

Herhalen + uitleg §1.1       10m

Som 1 tm 4          15m

Vragen?

Uitleg rekenen     15m

Som 5 tm 9          20m

Bespreken som 5 en 6        10m   

afsluiting 10m

Maken opgave 4 (blz. 27)

• Klaar? --> opgave 5
• Klaar? --> opgave 1

De ideale transformator

• Weinig energieverlies 
• In berekeningen kun je vaak het energieverlies verwaarlozen
• Het opgenomen vermogen van de eerste spoel is dus gelijk aan het afgestane vermogen van de tweede spoel

Huiswerk

zie planner en Magister.