§6 zww/kww/hww

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§6 HWW - ZWW - KWW

HWW/KWW/ZWW

Lesdoel: 

Aan het eind van de les kun je van de werkwoorden in een zin aangeven of het zww, hww of kww zijn.

Wat gaan we doen?

In deze les:

  1. Herhalen zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

  2. Nieuw: koppelwerkwoord

 3. Aan de slag: maken §6 gr ws opdr 1 t/m 4 (blz 217)

HWW - ZWW

Hoe zit dit ook alweer?

Een hulpwerkwoord heeft een minder duidelijke betekenis dan een zelfstandig werkwoord.

lopen

lezen

eten

kunnen

Herhaling HWW en ZWW

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

• Heeft meestal een duidelijke betekenis.
• In elke zin zit altijd één ZWW.
• Belangrijkste ww in de zin.
  
• Bij meerdere werkwoorden in een zin, staat het ZWW vaak achteraan.

Hulpwerkwoord (HWW)

• Heeft een minder duidelijke betekenis.
• Niet elke zin bevat een HWW.
• Er kunnen meer HWW in
  een zin voorkomen.
  

Bij de bakker koop ik gebak.
Ik heb gebak gekocht bij de bakker.
Ik zou ook brood hebben kunnen kopen bij de bakker.

Noteer de werkwoorden van deze zin:
De kok heeft weer bijzonder lekker gekookt.

Welk soort werkwoorden zijn het?
De kok heeft weer bijzonder lekker gekookt.

1. heeft = zww gekookt = zww
2. heeft = hww gekookt = hww
3. heeft = zww gekookt = hww
4. heeft = hww gekookt = zww

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

• Heeft meestal een duidelijke betekenis.
• In elke zin zit altijd één ZWW.
• Bij meerdere werkwoorden in een zin, staat het ZWW vaak achteraan.
• Belangrijkste ww in de zin
  

Hulpwerkwoord (HWW)

• Heeft een minder duidelijke betekenis.
• Niet elke zin bevat een HWW.
• Er kunnen meer HWW in
  een zin voorkomen.
  

Maar let op: deze regels gelden voor zinnen met een werkwoordelijk gezegde. Een zin met een naamwoordelijk gezegde heeft geen zelfstandig werkwoord, maar een koppelwerkwoord.

Koppelwerkwoord

- Koppelt een deel van de zin aan het onderwerp, bijvoorbeeld:

Nina is een uitstekende leerling.

'is' koppelt de toestand 'een uitstekende leerling' aan 'Nina' (onderwerp).

- Is het belangrijkste werkwoord in de zin (met een naamwoordelijk gezegde).

Koppelwerkwoord

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

heten

dunken

voorkomen

Deze moet je uit je hoofd kennen!

Noteer ze in je schrift.

Dusssss

Zoek het belangrijkste ww uit de zin 

- is het 1 van de 9? --> kww

- is het een ander ww? --> zww

Alle overige ww uit de zin zijn hww

Je hebt dus maar 1 zww OF 1 kww per zin.

Noteer de werkwoorden van deze zin:
Voor meer rendement zouden windmolens hoger moeten worden.

Voor meer rendement zouden windmolens hoger moeten worden.

Welk ww is het belangrijkste werkwoord?

1. zouden
2. moeten
3. worden

Voor meer rendement zouden windmolens hoger moeten worden.

Is dit belangrijkste ww een HWW, KWW of ZWW?

1. HWW
2. KWW
3. ZWW

koppelwerkwoord

geen koppelwerkwoord

zijn

gamen

blijven

zingen

lijken

kunnen

zullen

hebben

worden

leren

dunken

geven

Sommige mensen schijnen levenslang bang te blijven voor spinnen.
Noteer de werkwoorden van deze zin.

Welk soort werkwoorden zijn het?
Sommige mensen schijnen levenslang bang te blijven voor spinnen.

1. schijnen = kww blijven = kww
2. schijnen = hww blijven = hww
3. schijnen = kww blijven = hww
4. schijnen = hww blijven = kww

Schriften dicht!

Noteer de 9 koppelwerkwoorden.

Oefenzinnen

1. Pauwen kunnen met hun verenpracht een vrouwtje verleiden.

2. Op de markt waren de jongens nephorloges aan het verkopen.

3. Tijdens wedstrijden bleek Mary een prima fotografe te zijn.

4. Zwarte auto's blijken vrij veel kans op een ongeluk te hebben.

§6 hww/kww/zww 

Nu: maken opdracht 1 t/m 4 (blz 217)

Huiswerk: leren theorie + wat niet af is van 1 t/m 4