§6.1 - Europa na Napoleon

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

§6.1 - Europa na Napoleon

Nu

Jaar 1

1000

1500

1900

1700

Aan het eind van deze les kunnen jullie uitleggen:

• Wat nationalisme is en hoe het is ontstaan.
  
• Hoe nationalisme heeft geleid tot het ontstaan van   verschillende Europese landen in de 19e eeuw.

Taaldoelen: 

Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten, historische begrippen en uitbreiding woordenschat.

Tocht naar Rusland juni 1812

• Napoleon had gehoopt dat Rusland een bondgenoot zou zijn. 
• Dat valt tegen en Napoleon kan maar één ding doen: Rusland aanvallen.
• Hij verovert Moskou, maar de stad wordt door de Russen zelf in brand gestoken.   Napoleon is verbijsterd...

Verbannen naar Elba 1814

• Napoleon wordt in 1814 afgezet en verbannen naar het eiland Elba, maar hij weet te ontsnappen en Parijs te bereiken.
• De Fransen juichen hem toe als hij langsrijdt: Napoleon wordt opnieuw keizer

Slag bij Waterloo 1815

• Napoleon is nog 100 dagen keizer, daarna wordt hij verslagen door o.a. Engeland, Pruisen en de Nederlanden in de Slag bij Waterloo .
• Napoleon wordt opnieuw verbannen. Nu voorgoed.
• De rest van zijn leven zal hij doorbrengen op St. Helena (Atlantische Oceaan)

Napoleon sterft 1821

Napoleon sterft op 5 mei 1821 op 51-jarige leeftijd aan maagkanker. 

Zijn lichaam werd naar Parijs gebracht, waar zijn praalgraf 

tegenwoordig nog steeds te vinden is.

Nederland is er dan weer een Oranje aan de macht: Koning Willem I

Verbannen naar Elba

Komt terug, krijgt weer een leger, slag bij Waterloo

Verbannen naar St. Helena, ging daar dood

Congres van Wenen (1815)

Congres van Wenen (1815)

• 200 Europese regeringsleiders aanwezig
• Vijf grote mogendheden: Oostenrijk, Rusland, Pruisen, Groot-Brittannië en Frankrijk
• Doel: de Europese vrede behouden en machtsevenwicht.

Congres van Wenen (1815)

• Pruisen (Duitsland) kreeg grote gebieden van Frankrijk
  
• Nederland en België werden samengevoegd
  --> machtsevenwicht

Afspraken: regelmatig conferenties houden om samen bedreigingen van de vrede aan te pakken.

Oostenrijk -Hongarije: multi-etnische staat

Italië

Italië werd bij het congres van Wenen (1814-1815) verdeeld in zeven  koninkrijken en vorstendommen

Nationalisten wilden van Italië één staat maken: 

• Dit lukte in 1861.

Nationalisme?

Nederlands Nationalisme

Volken en staten

• Gevolg Franse Revolutie: verbondenheid onder de Fransen
• Gevolg overheersing Napoleon: Duitssprekende mensen voelen zich één natie (volk).
  
• Ze willen zich verenigen tot één natiestaat.
• Ook bij andere volken gaat het nationalisme ontstaan.

Veelvolkerenstaat

Een staat waar meerdere volken leven

Bijvoorbeeld Oostenrijk uit de 19e eeuw: 

Hongaren, Kroaten, Oostenrijkers, Slowaken, Tsjechen, etc.

Belangrijk: door het nationalisme verlangden veel volkeren naar een eigen staat!

Volken en staten

Het nationalisme werd na 1815 steeds sterker.

Er ontstonden opstanden en uiteindelijk ook nieuwe staten,

zoals;

• Griekenland
• België
• Italië

Duitsland in de 19e eeuw

De Pruisische kanselier Bismarck wilde Duitsland verenigen.
Dit wilde hij bereiken met een oorlog met Frankrijk in 1870.
Motieven hiervoor:

• Wraak voor de Napoleontische oorlogen
• Laten zien dat Duitsland verenigd sterk genoeg                             was om een grootmacht te verslaan

Frans-Duitse oorlog

• De Fransen waren na de Napoleontische bezetting niet heel populair.
  
• Als Pruisen oorlog zou voeren tegen Frankrijk zouden alle Duitsers Pruisen steunen.

Frans-Duitse oorlog

Bismarck stuurt in 1870 een beledigende telegram naar de Franse regering.

De Fransen voelden zich in hun nationale eer aangetast en verklaarden Pruisen de oorlog.

In Frankrijk regeerde keizer Napoleon III. 

Hij wilde een net zo'n  groot Frankrijk als de grote Napoleon Bonaparte.

Een oorlog met Pruisen zou uitstekend uitkomen!

Frans-Duitse oorlog

Tijdens de oorlog staan alle Duitsers achter de Pruisische regering.

Door de nieuwe wapens werd het een bloedige oorlog.

In januari 1871 geeft Frankrijk zich uiteindelijk over.

Frans-Duitse oorlog

De gevolgen:

• Frankrijk moet het gebied Elzas-Lotharingen afstaan aan Duitsland
• De Duitse vorsten roepen de Pruisische keizer Wilhelm uit tot keizer van het nieuwe Duitse rijk

Spanningen

• Na 1871 groeiende spanning in Europa
• Rusland vergrootte zijn macht ten koste van het Ottomaanse rijk.  
• Rusland steunde het nationalisme van volken in Ottomaanse rijk.
• Volken verklaarden zich onafhankelijk, hierdoor verzwakte het Ottomaanse rijk

De Balkan 

• De Ottomanen  overheersen een groot deel van Oost-Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika - 1850 
  
• Nationalisme in het Ottomaanse Rijk - onafhankelijkheid van landen als Griekenland, Roemenië, Bulgarije, Bosnië en Servië. 
  
• Het Ottomaanse rijk raakt langzaam in verval.

Europa in 1900

Ottomaanse rijk is in 1900 uiteengevallen in Servië, Roemenië, Bulgarije, Griekenland en het Ottomaanse Rijk 

Eerste Balkanoorlog 

• (Balkan Liga) vs Ottomaanse Rijk 
• Start op 8 oktober 1912
• Eindigd op 30 mei 1913 door Verdrag van Londen. 

Tweede Balkanoorlog

• Bulgarije vs Servië, Griekenland, Roemenië en Ottomaanse Rijk
• 8 juli 1913 - 10 augustus 1913
• Bulgarije is de grote verliezer, wraak, WO1.