3.2 Welvaart, crisis en dreiging

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

3.2 Welvaart, crisis en dreiging

deel 1

1. Herhaling

2. Leervragen 3.2 (deel 1)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Wat was Nederland tijdens de 1e Wereldoorlog?

1. Centraal
2. Neutraal
3. Geallieerd

Oorzaken voor de Eerste Wereldoorlog

Sleep de juiste beschrijving naar het juiste begrip

Nationalisme

Militarisme

Wapenwedloop

Verheerlijking van het leger 

Strijd om de sterkste bewapening 

Liefde voor het eigen land

Noem 2 voorbeelden van nieuwe wapens die tijdens de Eerste Wereldoorlog werden gebruikt

Waarom werd de Dodendraad aangelegd?

1. Om spionage tegen te gaan
2. Om grenssmokkel tegen te gaan
3. Om deserteurs (weglopende soldaten) tegen te gaan
4. Alle redenen zijn juist

Wat was de aanleiding voor het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog?

1. Bondgenootschappen
2. Toenemend nationalisme
3. Militarisme
4. De moord op Franz-Ferdinand

Wanneer vond de Eerste Wereldoorlog plaats?

1. 1910-1914
2. 1914-1917
3. 1914-1918
4. 1940-1945

Leervragen

uitleggen wat er in het vredesverdrag na WO1 is afgesproken.

Aan het einde van de les kan je......

uitleggen hoe het met de economie ging in 1920.

uitleggen hoe Italië een totalitaire dictatuur werd. 

Na de Eerste Wereldoorlog werd er een vredesverdrag ondertekend: het Verdrag van Versailles. Duitsland kreeg alle schuld! 

Verdrag van Versailles

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles 

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).
  

• Verenigde Staten trekt zich terug uit de wereldpolitiek
  

Vóór...

...na

                Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

meer in deel 2

De Roerige jaren 20'

Amerika gaat een 'Gouden tijd' tegenmoet na de Eerste Wereldoorlog

• Auto's
• Koelkasten
• Radio's

Rond 1925 gaat het in meerdere Europese landen goed.

In de Roerige jaren 20' was het motto: ''Leef nu, betaal later''. Heel de Amerikaanse samenleving was gebaseerd op (ongezonde) leningen.

Dictatuur in Italië

In Italië ging het minder goed. Veel Italianen waren niet blij met hun democratie. Hierom greep Mussolini de macht. 

In zijn ideeën (ideologie) was er geen plaats voor democratie. Italië werd een dictatuur. 

Doel: Italië terug naar de glorietijd van het Romeinse Rijk

Fascisme kenmerken

Mussolini hoorde bij het facsisme. Hierbij mag je geen andere mening hebben dan de leider. Dit noem je ook wel: totalitair. 

• Geen democratie
  
• Nationalisme
  
• Geweld is goed!
  
• 1 sterke leider
  

Wie kreeg de volledige schuld van de Eerste Wereldoorlog?

1. Frankrijk
2. Rusland
3. Duitsland
4. België

Welke kenmerk hoort NIET bij het facisme

1. Sterke leider
2. Democratie
3. Geweld is goed
4. Nationalisme

Hoe heet het verdrag dat een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog?

1. Verdrag van Berlijn
2. Verdrag van Parijs
3. Verdrag van Versailles
4. Verdrag van München

Noem 3 dingen die in het Verdrag van Versailles werden afgesproken

NATIONALISME

WAPEN

WEDLOOP

BONDGENOOT
SCHAPPEN

eigen volk eerst

als ik maar sterker ben dan de ander

Jouw vijand is mijn vijand.

De eerste wereldoorlog duurde van... tot...

1. 1914-1917
2. 1940-1945
3. 1914-1918
4. 1914-1919

Aan de slag

STAP 1

Klaar?

Vooruitblik

Huiswerk!

Maken:

• BK: bladzijde 89-90-91-92
• KGT: bladzijde 98-99-100-101
  

Hoe?

• Alleen
  
• Vraag? Steek je vinger op

Goed zo!

Laat het zien aan de docent.  

Daarna, lezen in je leesboek

Hoe ging het met de economie in Duitsland?

3.2 Welvaart, crisis en dreiging

deel 2

1. Herhaling

2. Leervragen 3.2 (deel 2)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Wie kreeg de volledige schuld van de Eerste Wereldoorlog?

1. Frankrijk
2. Rusland
3. Duitsland
4. België

Welke kenmerk hoort NIET bij het facisme

1. Sterke leider
2. Democratie
3. Geweld is goed
4. Nationalisme

Hoe heet het verdrag dat een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog?

1. Verdrag van Berlijn
2. Verdrag van Parijs
3. Verdrag van Versailles
4. Verdrag van München

Noem 3 dingen die in het Verdrag van Versailles werden afgesproken

Leervragen

uitleggen hoe het met de economie ging in 1930.

Aan het einde van de les kan je......

uitleggen wat het begrip krediet betekend.

uitleggen hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd. 

uitleggen wat het verschil is tussen nationaalsocialisme en fascisme. 

Economische crisis

In 1929 kwam er een economische wereldcrisis. Geld was niks meer waard en miljoenen mensen raakten werkloos. 

De crisis begon in Amerika, maar door internationale handel werd ook Europa geraakt. 

De consumptie steeg en mensen konden geld lenen. Dit noem je krediet.

1929 - Economische wereldcrisis

•  Bedrijven gingen minder produceren. 
• Personeel werd ontslagen. 
• Minder geld voor luxe producten. 
• Er ontstond een crisis.
• Veel werkeloosheid. 

Dictatuur in Duitsland

In Duitsland was er ook crisis. Hitler werd erg populair.

Nationaalsocialisme (Nazi's)

• Een sterk Duitsland maken
• Einde van de straf uit WOI
• Een gezond 'Arisch' ras
• Maatregelen tegen de joden

In 1933 grijpt Hitler de macht:

het land werd een totalitaire dictatuur.

'Führer' (leider) was de titel die Hitler aannam. Hij werd dictator van Duitsland.

Nationaalsocialisme en de economie

Kenmerken van nationaalsocialisme

• gewelddadig
  
• tegen de democratie
  
• nationalistisch
  
• racistisch, vooral tegen de Joden

Hitler laat de Duitse economie weer opknappen:

• Snelwegen
• Bruggen
• Leger

Hitler leende grote bedragen geld van banken.

Adolf Hitler

Geboren in Oostenrijk-Hongarije

• Gewelddadige vader
• Mislukte kunstenaar

Invloed van de Eerste Wereldoorlog:

• Duitsland is ''verraden''
• Mein Kampf

Hitlers Duitsland:

• Arisch en Jodenvrij
• Groot en machtig

De Swastika (hakenkruis) werd gezien als een symbool wat door de vroegere Ariërs werd gebruikt.

NDSAP beloofde meer werk, meer huizen, betere omstandigheden voor het Duitse volk. 

Wat was het grote verschil tussen het nationaalsocialisme van Hitler en het fascisme van Mussolini?

1. Het nationaalsocialisme was gewelddadig, het fascisme niet
2. Het nationaalsocialisme was nationalistisch, het fascisme niet.
3. Het nationaalsocialisme was niet democratisch, het fascisme wel
4. Het nationaalsocialisme was racistisch, het fascisme niet

Hoe heet de partij van Hitler?

1. NSDAP
2. NSB
3. PVDA
4. SDAP

Hitler was de baas. Er mochten geen andere partijen meer zijn. Hoe noemen we een land waar geen democratie meer is?

1. Koninkrijk
2. Dictatuur
3. Revolutie
4. Democratie

Na de oorlog kochten mensen spullen door krediet (lenen van geld bij banken)

1. Juist
2. Onjuist

Hoe zorgde Hitler voor werk?

1. Door andere landen te veroveren
2. Door de aanleg van wegen, spoorlijnen en het maken van wapens
3. Door de mensen werk te geven in de kolonieën

Aan de slag

STAP 1

Klaar?

Vooruitblik

Huiswerk!

Maken:

• BK: bladzijde 93-94-95
• KGT: bladzijde 102-103-104-105
  

Hoe?

• Alleen
  
• Vraag? Steek je vinger op

Goed zo!

Laat het zien aan de docent.  

Daarna, lezen in je leesboek