2.3 Organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Planning

• Quiz herhaling 2.2 (5 min)
  
• Leerdoelen + uitleg 2.3        (15 min)
• Opdrachten maken 2.3 (eerst 5 minuten stil)
  
• Afsluiting

Welkom!

• Op je plaats v/d plattegrond
• Spullen op tafel etui + boek + Ipad
• Boek 2a open 2.3 Organen voor Vertering
  

2.3 Organen voor vertering

Deze les

• Herhalen vorige les: 2.2 Het verteringsstelsel
• Uitleg: 2.3 De organen voor vertering
• Zelfstandig werken: uitwerkblad (5 min) vervanging opdracht 1 en 4, klaar? opdracht 2 & 3 + 5 & 6
  
• Afsluiting
  

Wat betekent verteren?

1. het afbreken van grote voedingsstoffen in kleinere stoffen
2. Het opbouwen tot grote voedingsstoffen
3. het toevoegen van verteringssappen

Wat zijn mechanische vertering en chemische vertering?

1. Mechanisch: met enzymen Chemisch: door kauwen
2. Mechanisch: door kauwen Chemisch: met enzymen
3. Mechanisch: door kauwen Chemisch: door kauwen
4. Mechanisch: met enzymen Chemisch: met enzymen

Welke voedingsstoffen moet je verteren?

1. Koolhydraten
2. Vetten
3. Eiwitten
4. alle drie de antwoorden zijn juist

Welke voedingsstoffen hoef je niet te verteren?

1. Water
2. Mineralen
3. Vitaminen
4. alle drie de antwoorden zijn juist

Leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je in een afbeelding de delen van het verteringsstelsel benoemen

- kan je de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen

Mondholte

Voedsel verteren in kleine stukejs --> mechanische vertering

Speeksel (een verteringssap).
In de verteringssap van de mond zit een enzym wat zetmeel verteerd

Bij het slikken wordt de neusholte afgesloten door de huig en de luchtpijpje met het strotklepje.

Het voedsel kan daardoor alleen de slokdarm in.

Slokdarm: Verplaatst voedsel van keel naar de maag

Maag

In de wand zitten maagsapklieren die maagsap produceren; maagsap bevat

 - zoutzuur (tegen bacterien)

- een enzym wat eiwitten verteerd

Maag

Kringspieren en lengtespieren in de maagwand zorgen dat je maag altijd in beweging is.

Maag

Onder de maag zit het maagportier: een kringspier die de maag afsluit van de twaalfvingerige darm

Twaalfvingerige darm

Via de maagportier komt het voedsel in de twaalfvingerige darm. In de twaalfvingerige darm komen de afvoerbuizen van de lever en de alvleesklier uit.

Twaalfvingerige darm

Afvoerbuis alvleesklier --> enzymen die eiwitten, koolhydraten en vetten verteren.

Gal

Gal is belangrijk voor de vertering van vetten.

Gal verdeelt grote druppels vet in kleinere druppeltjes.

Dit noem je emulgeren.

Dunne darm

- bevat darmsapklieren die darmsap ( enzymen voor eiwitten, koolhydraten) produceren.

- de darmwand heeft veel darmplooien met darmvlokken (uitstulpingen): oppervlaktevergroting

- in de darmvlokken zitten bloedvaten

- voedingsstoffen kunnen door de darmwand heen naar de bloedvaten

Darmen

- blinde darm met wormvormig aanhangsel (appendix)

- water wordt uit het voedsel gehaald

- laatste deel: endeldarm met een kringspier (anus)

Dikke darm

In de dikke darm wordt water onttrokken uit de niet verteerde voedselresten. Het water gaat het bloed in.

Hierdoor wordt je ontlasting dikker.

Aan de slag

5 min stil aan het werk met uitwerkblad --> 

Opdracht 1 en 4 hoeven niet wanneer je uitwerkblad goed is.

Opgave 2 en 3 af in les

Klaar? Maak opdracht 2 en 3 + 5 en 6

Afsluiting

In de endeldarm worden onverteerde voedingsresten tijdelijk opgeslagen

1. Juist
2. Onjuist

De maagsapklieren

De lever

De speekselklieren

De darmsapklieren

De alvleesklier