Hoofdstuk 2 - les 7

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom bij Nederlands

• Formatieve toets werkwoordspelling
• Uitleg werkwoordspelling
• Oefenen werkwoordspelling
• Spelletje (als er tijd over is) 

Werkwoordspelling

   Werkwoordspelling

   formatieve toets 

Je gaat nu starten met de formatieve toets werkwoordspelling.

Succes en denk goed na!

De docent heeft (berekenen) of er een verschil is tussen haar klassen.

1. berekenen
2. berekendt
3. berekende
4. berekend

De directeur (begroten vt) zijn (begroten) rekening.

Zij dacht dat de leerlingen van 3HV1 hoger (scoren vt) op de toets dan de leerlingen van 3HV2.

1. scoorde
2. scoorden
3. scoren
4. scoreden

We fietsen met de familiedag langs de Maas. (verbeelden) je oom zich niet teveel als hij de Maas Moeder Maas'' noemt?

1. Verbeeldde
2. Verbeeld
3. Verbeeldt
4. Verbeelt

Alle dierentuinen moeten dicht en van de Nederlandse leeuwen (houden) Nederland slechts twintig procent over.

1. houd
2. houden
3. houdt
4. houdden

Hij (livestreamen vt) zijn presentatie via Facebook.

1. livestreamen
2. livestreamde
3. livestreamt
4. livestreamden

De aanwijzing in de escaperoom (betreffen vt) een nummer aan de onderkant van de tafel.

1. betrof
2. betreft
3. betrefte
4. betroft

Meestal (aanraden) je tekendocent je ... naar een museum te gaan.

1. raad aan
2. raadt aan
3. aanraad
4. aanraadt

Dat (melden vt) de Belgische media gisteren al.

1. melden
2. melde
3. meldden
4. meldde

Ik maakte mijn schoolwerk maar toen (crashen vt) m'n laptop en was ik alles kwijt.

1. crashde
2. crashden
3. crashtte
4. crashte

(Hoeden) je voor zulke fouten en zorg dat je een reservekopie hebt.

1. hoedt
2. hoedde
3. hoed
4. hoeden

Achmed (skypen vt) met zijn oma in Egypte.

1. skypde
2. skypete
3. skypeten
4. skypet

De Volkskrant volgt hem en zijn (vluchten) vrienden.

1. gevluchte
2. gevluchten
3. gevluchtte
4. gevluchtten

Borg (ploeteren) bij het leren van de wiskundetoets.

1. ploeterd
2. ploeterte
3. ploeterde
4. ploetert

In het zojuist (landen) vliegtuig, applaudisseerde iedereen na de moeilijke vlucht.

1. landde
2. gelandde
3. gelande
4. gelanden

Zij werd vooral bekend door de Netflixserie 'Emily in Paris' die in 2020 werd (publiceren).

1. publiceerde
2. gepubliceert
3. gepubliceerdt
4. gepubliceerd

Ik ben nog niet zo lang op deze school. Toch is het zo dat ik voor allerlei taken gevraagd (worden).

1. wordt
2. werd
3. word
4. werdt

550 jaar geleden werd Erasmus geboren. Wat (vertellen) de Rotterdamse wijsgeer ons in dit digitale tijdperk nog?

1. vertelt
2. verteld
3. vertelde
4. vertelden

'(Besteden) je daar dan niet teveel aandacht aan?', vroeg de interviewer.

1. Besteedt
2. besteedde
3. besteede
4. besteed

In de zomer (exposeren) een groep kunstenaars een maand lang kunstwerken op bijzondere locaties op Ameland

1. exposeren
2. exposeert
3. exposeerde
4. exposeerden

Vorige week toen een vliegtuig uit Duitsland op de verkeerde landingsbaan landde, konden de reizigers gemakkelijk in het donker naar de aankomsthal lopen, omdat de schijnwerpers die toen (verlichten)

1. verlichtten
2. verlichten
3. verlichte
4. verlichtte

Het (gebeuren tt) nooit, maar toch is het vandaag wel (gebeuren)

1. gebeurd, gebeurd
2. gebeurt, gebeurt
3. gebeurd, gebeurt
4. gebeurt, gebeurd

Het is leuk zoals dat hondje na de puppycursus (gehoorzamen)

Hoe ging het?

Uitleg werkwoordspelling

Persoonsvorm TT

ik, .... jij

Persoonsvorm TT

ik, .... jij 

jij 

hij/zij/het 

meervoud 

ik-vorm/stam

ik-vorm + t

ik-vorm + t

'infinitief' 

fiets      word      loop 

fietst    wordt      loopt

fietst     wordt      loopt

fietsen  worden  lopen

werkwoorden die eindigen op dt komen dus alleen voor bij de persoonsvormen in de tegenwoordige tijd van jij + hij/zij/het. De stam van het werkwoord moet dan wel op een d eindigen.

Persoonsvorm VT

Twee soorten werkwoorden:

1. Klankveranderende werkwoorden De onregelmatige werkwoorden moet je kennen. Er komt in de verleden tijd nooit meer een -t of -d achter!
   
   
2. Werkwoorden +te(n) of + de(n)
   
   Bij regelmatige werkwoorden moet je bepalen of er -te(n) of +de(n) toegevoegd moet worden. Gebruik daarvoor 't ex Kofschip.

Persoonsvorm VT

• Om te bepalen of er -te(n) of +de(n) toegevoegd moet worden, gebruik je 't  kofschip x.
  
• 't  kofschip x is eigenlijk een trucje om de stemloze medeklinkers te kunnen onthouden.
  
  
  
• Zit de laatste letter van de stam van het werkwoord wel of niet in 't kofschip x?
  
• wel > ik-vorm + te(n)
  
• niet > ik-vorm + de(n) 

Werkwoordspelling Schema 

Is het werkwoord een PV?

Ja

Nee

   TT                    VT                      VT DW                   INF 

ik, ...jij: ik-vorm

jij, hij, zij, het : ik-vorm +t

M: 'infinitief'

Onregelmatig

ik-vorm +te(n)

ik-vorm +de(n)

(kofschip!)

D of een T?

't kofschip x

hele werkwoord

Voltooid deelwoord 

Twee soorten werkwoorden:

1. Klankveranderende werkwoorden (sterke werkwoorden). Deze moet je kennen.
   
   
2. Voltooid deelwoord op -t of -d (zwakke werkwoorden).Om te bepalen of er een -t of -d achter het werkwoord staat, gebruik je 't  kofschip x. Je kan ook kijken naar de verleden tijd van het werkwoord. 

Engelse werkwoorden

• Sommige woorden en werkwoorden die wij gebruiken, komen uit een andere taal. Je noemt ze leenwoorden. 
• Engelse werkwoorden vervoeg je op dezelfde manier als Nederlandse werkwoorden.

• Let op: Bij saven, timen en daten eindigt de stam op -e.
• We 'vernederlandsen' de Engelse werkwoorden, behalve als je daardoor een verkeerde uitspraak krijgt.

Hoe zit dat?

• Bij het werkwoord saven eindigt de stam op een -e
• -> save (spreek uit: seef)
• De v van save zit niet in het 'T eX KoFSCHiP
• Daarom krijg je in de verleden tijd -de of - den

Ik save                 Ik savede                Ik heb gesaved

Hij savet             Wij saveden

Bij de meeste werkwoorden  werkt het dus hetzelfde als bij de Nederlandse werkwoorden.

maar..... let op goed de uitspraak           -n

Weektaak

Wat? H2 opdracht 14 tot en met 18

Hoe? In je werkboek, gebruik je aantekeningen

Hulp? Steek je hand op

Tijd? 15 minuten

Klaar? Lezen in je boek