H1 Europa

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Europa

Door arbeidsmigratie zal het aanbod van arbeid in het land waar men gaat werken

1. toenemen
2. afnemen
3. gelijk blijven

Noem een voordeel van arbeidsmigratie voor de Nederlandse economie

Vergelijk jouw antwoord met onderstaande voorbeelden

Leg uit wat de nadelige gevolgen kunnen zijn voor de economische groei in het land van herkomst van de arbeidsmigrant.

Waar produceren?

Open of gesloten?

Nederland heeft een open economie
Dat wil zeggen dat Nederland naar verhouding veel handelt met het buitenland.

Heeft een land een gesloten economie dan handelt het land weinig met het buitenland.

Nederland exporteert met name:

1. bloemen
2. koffie
3. olie
4. tropisch fruit

Nederland importeert:

Noem twee Nederlandse bedrijven die ook vestigingen in het buitenland hebben

Noem twee redenen waarom NL niet zelf sportschoenen en sinaasappels produceert

Wat zijn kenmerken van een land met een open economie?

1. Weinig invoer (import) en uitvoer (export) in verhouding tot de productie.
2. Veel invoer (import) en veel uitvoer (export) in verhouding tot de productie.

Maak nu 1.5 in je schrift

Waarom is er internationale handel?

Belangrijke oorzaken waarom landen zich specialiseren zijn:

• de natuurlijke omstandigheden (klimaat, grondstoffen)
• de loonkosten per product en de kwaliteit van de producten
• de infrastructuur
• stabiliteit

Natuurlijke omstandigheden:
Noem twee producten die Nederland vanwege de natuurlijke omstandigheden goedkoper kan importeren dan zelf maken.

Loonkosten per product:
Als de arbeidsproductiviteit in verhouding sneller stijgt dan de lonen, zullen de loonkosten per product

1. Stijgen
2. Dalen
3. Gelijk blijven

Maak nu 1.7 in je schrift

Maak nu 1.8 in je schrift

In land X zijn de jaarlijkse loonkosten per arbeider
€ 24.000 en de loonkosten per product € 60.
De arbeidsproductiviteit per jaar is:

1. € 400
2. 400 stuks
3. € 1.440.000
4. 1.440.000 stuks

In land X stijgen in een jaar de loonkosten per arbeider met 4% en de productie per werknemer met 9%. De loonkosten per product zullen:

1. 4,8% stijgen
2. 4,8% dalen
3. 4,6% stijgen
4. 4,6% dalen

In Westerse bedrijven vindt vooral
.....(1)...... productie plaats en in lagelonenlanden ....(2)..... productie.

1. 1 arbeidsintensieve 2 geen
2. 1 geen 2 kapitaalintensieve
3. 1 arbeidsintensieve 2 kapitaalintensieve
4. 1 kapitaalintensieve 2 arbeidsintensieve

Redeneren: weet je nog?

De concurrentiepositie van een land wordt niet bepaald door de

1. kwaliteit van de productie
2. loonkosten per product
3. infrastructuur
4. omvang van de import

De internationale concurrentiepositie van bedrijven in een land verbetert als

1. de inflatie daalt
2. de wisselkoers stijgt
3. innovaties ontmoedigd worden
4. de loonkosten stijgen

Een betere concurrentiepositie kan ontstaan door

1. een hogere wisselkoers
2. lagere inflatie
3. zowel A als B
4. niet A en niet B

Maak nu 1.12 t/m 1.15

Alles af? Laat aan mij zien, kijk na en lees alvast  de paragraaf 'Vrijhandel en Protectionisme'. Daarna verder met 1.16 t/m 1.8 (we checken zo 

Vrijhandel & protectie

Protectie is het beschermen van de eigen economie tegen buitenlandse concurrentie.

Bij vrijhandel zijn er geen handelsbelemmeringen: er mag vrij gehandeld worden met het buitenland.

Vrijhandel kan voor elk land de welvaart vergroten, want je kunt producten die het buitenland (relatief) goedkoper maakt importeren en zelf je afzetmarkt vergroten door te exporteren.

Vormen van protectie

Protectie is het beschermen van binnenlandse bedrijven tegen buitenlandse concurrentie door bijv.

• Douanerechten
  
• Importquota 
  
• Importverboden
  
• Kwaliteitseisen
  
• Exportsubsidies/belastingvoordelen
  

H2 Samenwerking in Europa

De landen van Europa werken op veel gebieden samen:

- milieubeleid

- immigratiebeleid

- landbouwbeleid

In het hoofdstuk wordt gesproken over externe effecten. 

Leer de definitie!!

Extern effect = bijkomend effect van productie en consumptie dat niet in de prijs van het product is opgenomen

Extern effect = bijkomend effect van productie en consumptie dat niet in de prijs van het product is opgenomen

Voetbalsupporters betalen een prijs voor een voetbalkaartje. Maar ze gaan daarna ook nog even de stad in voor een biertje, dit is goed voor de horeca. Deze ondernemers profiteren hiervan, maar dit zit niet in de prijs van het voetbalkaartje (positief extern effect).

1. Er is geen unanieme gelijke dominante strategie.
2. De dominante strategie is voor beiden bekennen.
3. De dominante strategie is voor beiden niet bekennen.

Wat is de dominante strategie van H&M?

1. Wel korting geven
2. Geen korting geven

Samenwerking tussen landen leidt tot gezamenlijke afspraken. En daarmee tot het voorkomen van een "gevangenendilemma".
Wat zou er gebeuren als één land in Europa strenger is op het gebied van het toelaten van vluchtelingen?

Ook op het gebied van milieu-eisen speelt dit gevangenendilemma een rol.

Vaak heeft streng milieubeleid door één land gevolgen voor andere landen. Dit strenge milieubeleid zorgt voor schonere lucht. En daar profiteren andere landen natuurlijk ook van. 

Als één land een streng beleid voert, terwijl andere landen dit niet doen, maar die andere landen profiteren wel van dit strenge beleid, dan noemen we dat meeliftersgedrag.

Om te zorgen dat iedereen zich aan afspraken houdt wordt er samengewerkt in Europa. Die samenwerking leidt tot een vorm van collectieve dwang: met elkaar dwing je naleving van afspraken na.

Leg uit welke maatregel de Europese Unie kan nemen om te voorkomen dat de lidstaten in een gevangenendilemma terechtkomen.

H3
Wat weet je al over staatsschuld?

Welke afspraken hebben de EMU landen in het stabiliteitspact gemaakt?

1. staatsschuld mag 3% per jaar groeien en het overheidstekort 60%
2. de staatsschuld mag maximaal 60% van het BBP zijn en het overheidstekort 3%
3. de groei van de overheidsuitgaven moet onder de 3% blijven

De staatsschuld is een voorbeeld van een voorraadgrootheid

Op een bepaald moment is de staatsschuld een bepaald bedrag. Op 31 december 2016 bedroeg de staatsschuld 416 miljard euro.  

voorraadgrootheid

stroomgrootheid

salaris

schuld

toename van de schuld

bezit

aantal werklozen

spaargeld

Nog een keer LessonUp?

JA

NEE

Afronding

Pak je lesbrief en planner en rond de opgaven van H2 en H3 verder af....

Fijne vakantie!