Grammatica les 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

WELKOM

Vandaag:

1) Proefwerk - wat te verwachten?

2) Herhaling

3) Lijdend voorwerp 

4) Meewerkend voorwerp

5) Bijwoordelijke bepaling 

Wat kan ik verwachten van de toets: Grammatica & formuleren? Onderdeel grammatica:

* Stellingen theorie waar/ niet waar: 

Bijv. "Het meewerkend voorwerp moet een mens of dier zijn, geen ding" = dit waar of niet waar 

* Zinsdelen benoemen: 

"Alle leerlingen hebben gisteren een boek gekozen" : wat voor zinsdeel is een boek? 

* Zinnen volledig ontleden t/m de bijwoordelijke bepaling 

* Samengestelde zinnen herkennen & Pv's herkennen in enkelv. en samengestelde zinnen

* Maak een zin met de volgende zinsdelen ( volgorde niet veranderen): 

Bijv. BWB / PV / OW / LV / MW 

* Woordsoorten benoemen (zoals de oefening in de les vorige week)

* Maak een zin met de volgende woordsoorten ( zoals de oefening in de les vorige week)

De kracht van herhaling 

Wat weten we nog van vorige week? 

 lidwoord/ werkwoord / zelfstandig naamwoord / bijvoeglijk naamwoord / voorzetsel / voegwoord / persoonlijk voornaamwoord / bezittelijk voornaamwoord / aanwijzend voornaamwoord / vragend voornaamwoord /

 

Wie heeft die enorme witte kast over de drempel getild?

Heeft Gert dat gedaan? Dat had ik niet van hem verwacht want zijn rug is zwak. (niet = een bijwoord)

Grammatica 

1. Lidwoord

2. Werkwoord

3. Zelfstandig naamwoord

4. Bijvoeglijk naamwoord

5. Voorzetsel

6. Voornaamwoorden 

7. Voegwoord

8. Bijwoord

9. Telwoord

10. Tusssenwerpsel 

1. Persoonsvorm (tijdproef)

2. Onderwerp (wie/wat + pv)

3. Werkwoordelijk gezegde

4. Lijdend voorwerp

5. Meewerkend voorwerp

6. Bijwoordelijke bepaling

Woordsoorten benoemen 

oftewel Taalkundig ontleden 

Zinsontleding 

oftewel Redekundig ontleden 

Lijdend voorwerp (lv)

Het lijdend voorwerp:

• is een zinsdeel. 
• 'overkomt iemand' of 'ondergaat ' iets. ( is dus zelf niet actief!!!) 
• vind je door te vragen: WIE/ WAT + WW GEZEGDE + ONDERWERP

Let op:

• niet elke zin heeft een lijdend voorwerp: geen goed antwoord op de vraag? Geen lijdend voorwerp!
  
• een lijdend voorwerp begint meestal niet met een voorzetsel!

Het lijdend voorwerp is altijd

1. actief (doet iets)
2. niet actief (doet niets)

Wat is het lijdend voorwerp?

Klas 3GT leert het lijdend voorwerp vinden.

1. Klas 3GT
2. leert
3. het lijdend voorwerp
4. vinden

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Ik kan nu het lijdend voorwerp uit een zin halen.

1. Ik
2. kan
3. het lijdend voorwerp
4. uit een zin

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Het lijdend voorwerp is het antwoord op de vraag:

1. Wie/wat + wg?
2. Wie/wat + pv?
3. Wie/wat + onderwerp?
4. Wie /wat + wg + onderwerp?

Wat is het lijdend voorwerp?

.

Het lijdend voorwerp

De handbaltrainer

zet

het wedstrijdschema

op Facebook.

Valentie 

Valentie gaat over hoeveel deelnemers er nodig zijn voor een werkwoord om een zin te maken. Kijk eens naar onderstaande zinnen.  Wat valt je op? 

Hij slaapt.

De jongen eet een appel.

De leraar geeft de leerling een boek.

Niet alle werkwoorden hebben dus een lijdend voorwerp nodig! 

Meewerkend voorwerp MV

Het meewerkend voorwerp

•  is vaak de ‘ontvanger'.
•  is een zinsdeel.
  
• is vaak een mens of levend wezen. 
• vind je door te vragen: aan wie/ voor wie + gezegde + onderwerp (+ lijdend voorwerp)?

Bijv. De leraar geeft de leerling een boek.

Let op:

niet elke zin heeft een meewerkend voorwerp! 

Hij geeft de voetbal aan Hassan.
Wat is het meewerkend voorwerp?

Maak de zin af met een meewerkend voorwerp.

(aan wie of voor wie  deel)

Staat er een meewerkend voorwerp in deze zin?
(aan wie of voor wie  deel)

1. ja
2. nee

Wat is het meewerkend voorwerp?

Aan Eva hebben wij een poppenhuis cadeau gegeven.

Wat is het meewerkend voorwerp?
Mijn moeder geeft de leraar een hand.

Wat is het meewerkend voorwerp?

Tim koopt een lolly voor zijn klas.

1. zijn klas
2. voor zijn klas
3. Tim
4. een lolly

Bijwoordelijke bepaling 

De bijwoordelijke bepaling in een zin zijn de overgebleven woorden die antwoord geven op de vragen: waar, wanneer, waarmee, waarheen, waarvandaan, wat, hoe, met wie/wat, waarom en hoelang.

Scores verbeteren

Cursus 5 Grammatica

§ 2 ZD Herhaling leerjaar 2 th

Opdracht 1 t/m 5

Maak deze opnieuw en kijk of je het nu foutloos kunt!!