10.2-1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom! 

Welkom

Welkom! 

Planning:

Even opstarten	05 min
Bespreken huiswerk	10 min
Uitleg zwaartekracht + oefenen	15 min
Opdrachten maken	15 min
Bespreken en lesafsluiting	10 min

Planning tot aan SO:

1. Maandag 20 nov:           Paragraaf 10.1         
2. Woensdag 22 nov:        Paragraaf 10.2-1       
3. Vrijdag 24 nov:                Paragraaf 10.2-2         
4. Maandag 27 nov:           Paragraaf 10.3-1       
5. Woensdag 29 nov:        Vervalt mogelijk i.v.m. lesjesmiddag           
6. Vrijdag 1 dec:                   Paragraaf 10.3-1            
7. Maandag 4 dec:              Paragraaf 10.4-1           
8. Woensdag 6 dec:            Paragraaf 10.4-2            
9. Vrijdag 8 dec:                   Paragraaf 10.5-1
10. Maandag 11 dec:            Paragraaf 10.5-2   
11. Woensdag 13 dec:         Herhalingsles H10
12. Vrijdag 15 dec:                 SO H10 Paragraaf 1 t/m 5

Pak je huiswerk erbij

We bespreken opdracht 4, 10, 12, 15, 23 

§10.2 - Je leert ...

• aangeven dat de zwaartekracht op afstand werkt;
• uitrekenen hoe groot de zwaartekracht op een voorwerp is;
• het zwaartepunt (massamiddelpunt) bepalen;
• de zwaartekracht op een voorwerp tekenen
• uitleggen hoe druk, kracht en oppervlakte samenhangen;
• voorbeelden noemen waarbij een grote druk of kleine druk gewenst is.

Discussie: 

Wat is zwaartekracht?

Moeder der formules

Zwaartekracht = massa . aantrekkingskracht

Fz: zwaartekracht in (N)

m: massa in (kg)

g: zwaartekrachtsconstante (N/kg, op aarde g = 10 N/kg

F​z​​ =m ⋅ g

Zwaartekracht en gewicht

Het gewicht is de kracht van een voorwerp op zijn ondersteuning en wordt uitgedrukt in Newton.

Als het voorwerp ondersteund wordt geldt:

zwaartekracht = gewicht        (F_z = m . g    =    G)

Let op: massa is in kg, gewicht en zwaartekracht in N

Valversnelling

Voorbeeld

De cementbak heeft een massa

van 500 kg. Bereken de zwaartekracht die aan de kabel trekt.

Antwoord

Gegeven:  m = 500 kg,  g = 10 m/s2

Gevraagd:   F = ? 

Formule: F = m . g

Berekening: F = 500 . 10 = 5000 N

Antwoord: De zwaartekracht die aan de kabel trekt is 5000 N

Aan de slag

• Wat? Maak 10.2 opdracht 32 t/m 38
• Hoe? Zelfstandig, in je werkboek
• Hulp? Lees 10.2 nogmaals door
• Tijd? 15 minuten
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak opdracht 30 + 31 + 39 + 40

Bespreken opdrachten:

Zwaartepunt

Het punt ten opzichte waarvan de massa van dat object in evenwicht is

Zwaartepunt

Waar ligt het zwaartepunt van dit figuur?

1

2

Steunvlak

a - situatie is stabiel

Steunvlak

a - situatie is stabiel

b- blok valt niet om

Steunvlak

a - situatie is stabiel

b- blok valt niet om

c- blok valt om

Wat is het grondvlak/ steunpunten van mannetjes?
Waarom valt de rechter man niet om?

Hiernaast drie balken die rechtop
staan. Welke balk(en) staat/staan
stabiel?
(Links Midden Rechts)

1. Alleen de linker balk.
2. De linker en de middelste balk.
3. Alle drie de balken.
4. Alleen de rechter balk.

Wat weet je nog
over druk?

Druk in de praktijk: 

Wie van deze twee heeft 

de grootste druk op de 

ondergrond?

DRUK

Druk is de kracht die een voorwerp op een bepaald oppervlak uitoefent. 

Verschil tussen kracht en druk?

Een kracht oefen je uit op een voorwerp. 

De kracht wordt uitgedrukt in Newton.

Druk is de kracht die een voorwerp uitoefent op een oppervlakte.

Druk

p: druk in (N/m2 of N/cm2 

F: kracht (N)

A: oppervlakte (m2 of cm2 

p=​A​​F​​

​p ⋅ A​​F​​

Even oefenen

Nanja duwt met haar vinger op een ruit. De kracht op de ruit bedraagt 0,68 N. Deze kracht werkt op een oppervlakte van 1,8 cm² .

Bereken de druk op de ruit.

Even oefenen

G: F = 0,68 N,     A = 1,8 cm² 

G: p = ? N/cm² 

F: 

B: 

A: de druk is 0,38 N/cm² 

p=​A​​F​​

p=​1,8​​0,68​​=0,38

Even oefenen

Een baksteen ligt op het strand. De kracht op het zand is 20 N.

De druk onder de baksteen bedraagt 0,011 N/cm².

Bereken de oppervlakte van de onderkant van de baksteen.

Even oefenen

G: F = 20 N,     p = 0,011 N/cm² 

G: A = ? cm² 

F: 

B: 

A: het oppervlak van de steen is 1818 cm² 

p=​A​​F​​

A=​0,011​​20​​=1818

A=​p​​F​​

Wat is de eenheid van kracht?

1. Newton
2. Kilogram
3. Newton per vierkante meter
4. Watt

Wat is de eenheid van druk?

1. Newton
2. Kilogram
3. Newton per vierkante meter
4. Watt

Hoe bereken je de druk

1. oppervlakte x massa
2. oppervlakte x kracht
3. massa : oppervlakte
4. kracht : oppervlakte

Druk in de praktijk: 

Wie van deze twee oefent

de grootste druk op de 

ondergrond uit?

Olifant

 Een mannetjesolifant weegt ongeveer 5000 kg.

De oppervlakte van een poot is 0,025 m².

 Hoe groot is de zwaartekracht die de olifant uitoefent?

Hoeveel oppervlakte hebben 4 poten samen?

Hoe groot is nu de druk: ?

Angelina Jolie

 Angelina weegt ongeveer 60 kg.

De oppervlakte van een hak is 0,0001 m².

 Hoe groot is de zwaartekracht die Angelina uitoefent?

 Hoeveel oppervlakte hebben beide naaldhakken?

Hoe groot is nu de druk: ?

Wie o Wie?

Olifant:

Angelina: 

p=​A​​F​​=​250 ⋅ 4​​50.000​​=50​cm​2​​​​N​​

p=​A​​F​​=​1 ⋅ 2​​600​​=300​cm​2​​​​N​​

§10.2 - Je kunt ...

• aangeven dat de zwaartekracht op afstand werkt;
• uitrekenen hoe groot de zwaartekracht op een voorwerp is;
• het zwaartepunt (massamiddelpunt) bepalen;
• de zwaartekracht op een voorwerp tekenen
• uitleggen hoe druk, kracht en oppervlakte samenhangen;
• voorbeelden noemen waarbij een grote druk of kleine druk gewenst is.

Ja, dat kan ik!

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag

• Wat? Maak 10.1 opdracht 1 t/m 8 + 10 t/m 16 + 19 t/m 28
• Hoe? Zelfstandig, in je werkboek
• Hulp? Lees 10.1 nogmaals door
• Tijd? 15 minuten
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak opdracht 9 + 17 + 18 + 29

10.2 - Zwaartekracht en druk

Bedenk wat het nut is 

van dit dopje.