Interpunctie 3V

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Voordat we gaan beginnen...

10 minuten lezen uit je leesboek

In stilte!

Spelling

Interpunctie

Doel

Aan het eind van deze les kan je interpunctie correct kan gebruiken.

Wat weet je al?

Lees onderstaande zinnen. Wat is het verschil tussen beide zinnen?

a Ingeborg gaf zojuist de koning een hand.

b Ingeborg gaf zojuist De Koning een hand.

1. Er is geen verschil.
2. Er is een verschil in betekenis.

Theorie

Hoofdletters en aanhalingstekens

Hoofdletters

• Aan het begin van een nieuwe zin. 
  (Let op! 's Avonds ging ik naar huis / 11 leerlingen waren ziek.)

• Bij eigennamen (Sanne, Groningen, Bernardstraat, Lauwers College, Engeland, Engels, Kerstmis, Pasen en Greenpeace) 

• Bijvoeglijke naamwoorden die afgeleid zijn van aardrijkskundige namen (Spaanse wijn, Belgische chocolade)

Kleine letters

• Samenstellingen (kerstavond, paaszondag, moederdagcadeau)

• Religies (jodendom, christendom, islam, rooms-katholiek)
• Windstreken (zuidwest, het oosten)
• Namen van seizoenen, maanden en periodes (juni, lente, zomertijd)

Aanhalingstekens

• Bij citaten:

1. Boris riep verontwaardigd uit: 'Ik heb dat niet gedaan!'
2. 'Ik ga liever met de trein', zei Maria.

• Je gebruikt geen aanhalingstekens bij gedachten of indirecte reden:

1. Ze vroeg zich af: hoe kom ik onder dit afspraakje uit?
2. Ze vroeg zich af of ze onder het afspraakje uit kwam.

 

Aanhalingstekens

• Bij titels:

1. Het boek 'De Hongerspelen' van Suzanne Collins is een groot succes.

• Als je het woord zelf bedoelt en niet de betekenis van het woord:

1. Veel mensen kennen het woord 'extravagant' niet. 

Komma

• Voor na een aanspreking (Hé, jij daar!)
• Bij een opsomming (boter, kaas en eieren)
• Tussen twee persoonsvormen (Als we niet minder plastic gebruiken, wordt het plastic probleem nog groter.)
• Tussen een lange hoofdzin en lange bijzin (We waren klaar om naar school te gaan, maar waren veel te laat.)
• voor en achter een bijstelling (Maerlant, een school in Den Haag, is een erg leuke school.)

Dubbele punt

• Een citaat (De docent Engels zei: 'Het Cambridge examen is erg belangrijk.')
• Een gedachte (Tim dacht: ik heb zin in het weekend.)
• Opsomming (Ik heb laatst de Big 5 gezien: de buffel, de leeuw, het luipaard, de neushoorn en de olifant.)
• Uitleg of toelichting (Ik hoop de coronamaatregelen snel voorbij zijn: ik wil graag op vakantie naar Italië.)

Puntkomma

• Hoofdzinnen die sterk met elkaar samenhangen (Mijn vriend wilde gaan picknicken in het open veld; dat leek mij niet zo handig in verband met het onweer.)
• Bij lange opsommingen.
  (Je kan interpunctie gebruiken bij:
  - het noteren van een citaat;
  - het noteren van hoofd- en bijzinnen;
  - het aankondigen van een uitleg of toelichting.)

Snap je het?

Wat is de juiste spelling?

1. engelse drop
2. Engelse drop

Wat is de juiste spelling?

1. jarik de boer
2. Jarik De Boer
3. Jarik de Boer
4. jarik De Boer

"Sara zei:" Ik heb een super
vakantie gehad.

1. Goed
2. Fout

Thomas zei "Daar heb ik geen zin in."

1. Goed
2. Fout

De dubbele punt mist. 

"Ik vind het niet leuk!", riep Lotte.

1. Goed
2. Fout

Schrijf deze zin met alle leestekens en hoofdletters:
hij zei in mei leggen alle vogels een ei

Schrijf deze zin met alle leestekens en hoofdletters:
maar vroeg van houten spreken we morgen nog af

Vrijdag 3 juni

Opdrachten 1 + 2 + 4 + 6

Bladzijdes 163 + 164

Zelfstandig en stil

Klaar? Lees verder uit je leesboek

Vergeet niet om vanaf maandag een nieuw leesboek mee te nemen!

Voordat we gaan beginnen...

10 minuten lezen uit je leesboek

In stilte!

Huiswerk nakijken

Opdrachten 1 + 2 + 4 + 6

Bladzijdes 163 + 164

Opdracht 1

1 : – kondigt een citaat aan;

‘ – geeft het begin van een citaat aan;

, – sluit een aanspreking af;

, – staat tussen twee persoonsvormen;

? – sluit een vraag af;

’ – sluit een citaat af.

2 ‘…’ – geven aan dat woorden (hier:) spottend gebruikt worden;

: – kondigt een toelichting aan;

. – sluit een (mededelende) zin af.

Opdracht 1

3 : – kondigt een opsomming aan;

, – scheidt twee delen van een opsomming;

. – sluit een (mededelende) zin af.

4 ‘ – geeft het begin van een citaat aan;

, – staat voor een aanspreking (Bas);

, – staat na een aanspreking (Bas) en scheidt de bijzin aan het begin van de hoofdzin;

! – sluit een soort uitroep af;

’ – sluit een citaat af;

. – sluit een (mededelende) zin af.

Opdracht 1

5 , – staat voor een bijstelling;

, – staat na een bijstelling;

‘…’ – geven aan dat het woord zelf bedoeld wordt (en niet de betekenis);

; – staat tussen twee hoofdzinnen die sterk met elkaar samenhangen;

‘…’ – geven aan dat het woord zelf bedoeld wordt (en niet de betekenis);

. – sluit een (mededelende) zin af.

Opdracht 2

1 Bij dit watersportcentrum kun je van alles doen: snorkelen, duiken, aquafitnessen en waterskiën.

2 ‘Weet u wel zeker, ’ vroeg de receptioniste aan de sollicitant, ‘dat u vandaag een afspraak heeft met de directeur; kan het niet morgen om 15.00 uur zijn?’

3 Deze zomer gaat Marlinde naar Praag: ze wil naar het Technisch Museum, naar de Praagse burcht en naar de Petřín-uitkijktoren.

4 ‘Wie weet waar Willem Wever woont? ’ vroeg de presentator, waarop ik antwoordde: ‘Willem Wever woont wijd weg.’

5 Wie zich opgeeft voor de Lenteschool van Lyceo, haalt straks alleen nog maar hoge cijfers.

Opdracht 4

1 ijdelheid                       12 overheid

2 bedrijf

3 bedreigen

4 elektriciteit

5 indertijd

6 keizerrijk

7 kapitein

8 kwaliteit

9 leiding

10 lekkernij

11 magazijn

Opdracht 4

13 porselein

14 reinigen

15 seizoen

16 schadelijk

17 specerijen

18 talrijk

19 terrein

20 tovenarij

21 uitbreiden

22 veiligheid

23 waarschijnlijk

24 zonneschijn

Opdracht 6

1 bereleuk                                     12 proteststem

2 beroepsspeler                         13 reuzegezellig

3 bioscoopstoel                          14 tarwebrood

4 drinkebroer                                 15 zonnesteek

5 geboortekaartje                       16 zwijnenstalen

6 gerstenat

7 groentesoep

8 hellevuur

9 knarsetanden

10 koekenpan

11 passagiersschip

Vrijdag 10 juni

Opdrachten 8 en 9

Gebruik voor opdracht 8 www.vandale.nl

Bladzijde 165

Alleen en in stilte

Tot 08:50 uur

Toetsweek

Vragen of onduidelijkheden over de toets Nederlands?

Terugblik afgelopen schooljaar

Dit is mijn leukste herinnering aan afgelopen schooljaar

Dit is mijn minst leuke herinnering aan afgelopen schooljaar

Online of fysiek les? Wat heeft meer jouw voorkeur?

Ik heb het volgende profiel gekozen

1. CM
2. EM
3. NG
4. NT

Dit was het leukste vak afgelopen schooljaar

Dit was het vreselijkste vak afgelopen schooljaar

Deze docent heeft afgelopen jaar een blijvende herinnering achter gelaten

In één woord samengevat: hoe was jouw afgelopen schooljaar?

Enorm bedankt voor het leuke schooljaar!!
Jullie zijn toppers.